PWS-102 "Rekin", 1939

Prototyp był gotowy w marcu 1939 r., wymagał jednak pewnych poprawek, został oblatany 18.05.1939 r. na lotnisku lwowskim w Skniłowie. Szybowiec wziął udział w Międzynarodowym Zlocie Szybowcowym ISTUS we Lwowie w maju 1939 r.. W czerwcu 1939 r. przechodził próby w ITL w Warszawie. Pomiary wykazały, iż rzeczywista doskonałość jest wyższa od obliczeniowej i wynosi 29,5, a nie 28,7. W wyniku prób prototypu J. Niespał zaprojektował lotki powiększonej cięciwie i rozpiętości - w celu zwiększenia ich skuteczności. Odmiana szybowca o zmodyfikowanych lotkach otrzymała oznaczenie PWS-102 bis. W lecie 1939 r. 2 egz. tej odmiany były budowane przez Lwowskie Warsztaty Lotnicze. Pierwszy egz. był gotowy w sierpniu 1939 r. Łącznie było zamówionych 5 szybowców PWS-102.
Szybowiec PWS-102 ”Rekin” był najnowocześniejszym szybowcem wysokowyczynowym zbudowanym w Polsce przed II wojną światową. Na PWS-102 zastosowano, kilka interesujących rozwiązań konstrukcyjnych. Z powodu wybuchu wojny szybowiec nie zdążył wejść do użytku. Po wybuchu wojny, w pierwszych dniach września 1939 r., prototyp PWS-102 został przyholowany z ITL z Warszawy do Lwowa. Został on przejęty przez lotnictwo radzieckie wraz z dwoma egz. PWS-102 bis, budowanymi w LWL. Budowę drugiego egzemplarza ukończono na wiosnę 1940 r. w LWL, które zostały przemianowane na Płaniernyj Zawód nr 5 Osoawiachima. Szybowce zostały przetransportowane do Moskwy i były tam użytkowane.
Konstrukcja:
Jednomiejscowy wolnonośny górnopłat o konstrukcji drewnianej.
Płat dwudzielny trapezowo-eliptyczny, w widoku z przodu o kształcie mewim (spłaszczone M), dwudzielny, dwudźwigarowy z dźwigarem głównym skrzynkowym i z dźwigarem pomocniczym biegnącym wzdłuż lotki i klapy. Lotki szczelinowe, wyważone masowo, wychylane różnicowo, kryte płótnem. Klapy szczelinowe, dwudzielne, kryte płótnem.
Kadłub o kroplowym przedzie i o przekroju eliptycznym, konstrukcji półskorupowej, kryty sklejką. Z przodu kadłuba hak do startu z lin gumowych i zaczep do startu na holu. Kabina zakryta.
Usterzenie wolnonośne. Stateczniki kryte sklejką, stery płótnem.
Podwozie płozowe.
Dane techniczne PWS-102 (wg [1]):
Rozpiętość- 19,0 m, długość- 7,32 m, wysokość- 1,65 m, powierzchnia nośna- 19,3 m2.
Masa własna- 260 kg, masa użyteczna- 90 kg, masa całkowita- 350 kg.
Dopuszczalna prędkość nurkowania- 300 km/h, prędkość minimalna- 42km/h, doskonałość przy prędkości optymalnej 76 km/h- 29,5, opadanie minimalne przy prędkości ekonomicznej 58 km/h- 0,65 m/s.
Źródło:
[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.