PWS-3, 1927

Prototyp w wersji sportowej, oznaczony PWS-3B, ze znakami rejestracyjnymi P-PWSS, wykonał pierwszy lot 20.05.1927 r. Po próbach w locie samolot zmodyfikowano i ponownie oblatany latem 1927 r. W dniach 6-9 października 1927 r. mjr pil. Wacław Makowski zajął na nim drugie miejsce w I Krajowym Konkursie Awionetek w Warszawie (6-9.10.1927 r.). W 1928 r F. Rutkowski zajął na samolocie 6 miejsce w II Krajowym Konkursie Awionetek. W 1928 r. samolot wziął udział w I Zlocie Południowo-Zachodniej Polski. Samolot PWS-3 brany był pod uwagę przez lotnictwo wojskowe jako lekki samolot do obserwacji i bliskiego rozpoznania oraz do łączności. Nie odpowiadał jednak warunkom wojska.
W 1928 r. samolot zmodyfikowano, otrzymał oznaczenie PWS-3B (wg [1], [2] i [4]) i był używany przez Klub Lotniczy PWS. W 1930 r. (wg [1], natomiast wg [2]- w 1929 r.) otrzymał nowe znaki SP-ACJ. Od 1934 r. (wg [1]) stanowił eksponat Muzeum Przemysłu i Techniki z częściowo zdjętym pokryciem z jednej strony płatowca.
Wg [3]: w 1928 r. został zbudowany drugi zmodyfikowany prototyp PWS-3B, w którym płat otrzymał zaokrąglone końce i lotki o mniejszej rozpiętości. Został zbudowany ze składek lubelskiego LOPP i przydzielony do Eskadry propagandowej LOPP przy PWS, a następnie do Klubu Lotniczego PWS. W 1929 r. pierwszy prototyp otrzymał znaki rejestracyjne SP-ACI, a drugi SP-AEA. W listopadzie 1929 r. A. Karpiński poważnie uszkodził jeden PWS-3. W 1933 r. kadłub samolotu PWS-3 został umieszczony w Muzeum Przemysłu i Techniki w Warszawie
Konstrukcja.
Dwumiejscowy zastrzałowy górnopłat o konstrukcji drewnianej.
Płat początkowo prostokątny, dwudzielny, drewniany, dwudźwigarowy z wykrzyżowaniem międzydźwigarowym, kryty sklejką do pierwszego dźwigara, dalej- płótnem, podparty do wysięgników podwoziowych na kadłubie za pomocą piramidki z dwóch par słupków i za pomocą dwóch par zastrzałów z rur stalowych oraz z jednego pręta biegnącego do łoża silnika. Profil skrzydła Bobek B6 (G-655). Lotki szczelinowe, na całej rozpiętości płata. Po modyfikacji samolotu płat prostokątny z zaokrąglonymi końcami. Lotki o zmniejszonej rozpiętości. Dwa zbiorniki o łącznej pojemności 100 l paliwa umieszczone w środkowej części płata.
Kadłub w postaci drewnianej skrzynkowej belki nośnej, na której umocowano drewnianą kabinę z listew krytą sklejką z przodu i płótnem z tyłu. Przód kadłuba za silnikiem kryty blachą aluminiową. Łoże silnika spawane z rur stalowych. Z prawej strony dwoje drzwi do kabin załogi. Kabiny odkryte, osłonięte z przodu celuloidowymi wiatrochronami. Sterowanie podwójne z drążkami sterowymi i orczykami.
Stateczniki usztywnione drutem, kryte sklejką. Stery kryte płótnem. Napęd steru wysokości- popychaczami, lotek i steru kierunku- linkami.
Podwozie stałe, główne trójgoleniowe z rur stalowych, z półosiami amortyzowanymi sznurem gumowym. Golenie podwozia mocowane do wysięgników po bokach belki kadłubowej. Płoza ogonowa ze stalowej sprężyny piórowej.
Wyposażenie- gaśnica.
Uzbrojenie (projektowane)- 1 ruchomy karabin maszynowy obserwatora.
Silnik- chłodzony powietrzem, 5- cylindrowy, gwiazdowy Walter NZ-60, o mocy nominalnej 44 kW (60 KM) i mocy startowej 48 kW (65 KM). Śmigło dwułopatowe, drewniane, stałe.
Dane techniczne PWS-3 (wg [3]):
Rozpiętość- 9,7 (po przebudowie- 10,0) m, długość- 6,93 m, wysokość- 2,6 m, powierzchnia nośna- 16,75 m2.
Masa własna- 416 kg, masa użyteczna- 246 kg, masa całkowita- 662 kg.
Prędkość max- 133 km/h, prędkość przelotowa- 123 km/h, prędkość min.- 65 km/h, wznoszenie- 1,7 m/s, pułap- 2500 (wg [1]- 2200) m, zasięg- 500 km.
Galeria
Źródło:
[1] Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939”. Wyd. Bellona. Warszawa 2003.[2] Chwałczyk T., Glass A. ”Samoloty PWS”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1990.
[3] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 1. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2004.
[4] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.