W 1926 r. na zapotrzebowanie Departamentu Aeronautyki Ministerstwa Spraw Wojskowych opracowano w PWS dwumiejscowy samolot myśliwski eskortujący oraz rozpoznawczo-bombowy. Projekt pod kierunkiem inż. Stanisława Cywińskiego opracowali inż. Zbysław Ciołkosz i inż. Aleksander Grzędzielski. Był to pierwszy samolot zaprojektowany w Podlaskiej Wytwórni Samolotów, a zarazem druga własna konstrukcja polskiego przemysłu lotniczego. Samolot PWS-1 wykonał pierwszy lot 25.04.1927 r. w Białej Podlaskiej. W pierwszym locie z powodu zbyt płaskiego podejścia do lądowania pilot nie mógł powrócić na lotnisko fabryczne i wylądował w Dęblinie. W maju i czerwcu 1927 r. samolot pokazano na I Wystawie Lotniczej w Warszawie.

Samolot, jak na swoje przeznaczenie, był dość ciężki i mało zwrotny oraz miał osiągi niższe od obliczeniowych. W 1928 r. samolot przekonstruowano, zastępując płat drewniany nowym- duralowym o zmienionym kształcie, modyfikując usterzenie poziome i znacznie powiększając statecznik pionowy. Samolot po przeróbce otrzymał oznaczenie PWS-1 bis. W tej wersji wykonał pierwszy lot w styczniu 1929 r. Miał on służyć jako samolot rozpoznawczy i ewentualnie zastąpić samoloty Potez XXV i Breguet XIX. Próby przeprowadzone w Instytucie Badań Technicznych Lotnictwa w Warszawie wykazały, że samolot jest za mało zwrotny jako myśliwski, a jako rozpoznawczo-bombowy ma za małą masę użyteczną. W 1929 r. zaprzestano prac nad samolotem.

Konstrukcja.
Dwumiejscowy zastrzałowy górnopłat o konstrukcji mieszanej.
Płat PWS-1 prostokątny z lekkim skosem, bez wzniosu, dwudzielny, drewniany, dwudźwigarowy, do pierwszego dźwigara kryty sklej­ką, dalej- płótnem. Profil płata Bobek B 1, o grubości 17,1%. Cięciwa płata 2,5 m. Płat mocowa­ny do wieżyczki z rur stalowych na kadłubie i podparty dwiema parami zastrzałów wykrzyżowanych drutem. Lotki na całej roz­piętości płata- służące również jako klapy (czyli tzw. klapolotki).
Płat PWS-1 bis prostokątno- trapezowy, z zaokrąglonymi końcami, bez skosu, ze wzniosem, dwudzielny, duralowej konstrukcji, dwudźwigarowy, kryty do pierwszego dźwigara sklejką, dalej płótnem. Profil Bobek B4 (G-648) o grubości 15,6%. Nad lotkami zamocowane skrzy­dełka odciążające. Zastrzały wykrzyżowane między sobą oprofilowanym prętem.
Kadłub w przedniej części kra­townicowy, spawany z rur stalowych, w tylnej kratownicowy drewniany, wykrzyżowany cięgnami stalowymi, oprofilowany listwami drewniany­mi, kryty płótnem. Łoże silnika spawane z rur stalowych. Osłona silnika z blachy aluminiowej. Zbiornik na 375 1 paliwa w przodzie kadłuba za silnikiem, awaryjnie wyrzucany, zabezpieczony siatką metalową i gumą przed prze­strzeleniem. Kabiny otwarte, kabina pilota osłonięta z przodu wiatrochronem. Obie kabiny wyposażone w sterownice i przyrzą­dy pokładowe.
Usterzenie konstrukcji drewnianej, kryte płótnem. Stateczniki wsparte zastrzałami i usztywnione cięgnami.
Podwozie stałe, główne trójgoleniowe, z półosiami, amortyzowane sznurem gumowym i z tarciowym tłumieniem odboju. Golenie wsparte o zastrzały płata, podparte skośnymi rurami do kadłuba. Płoza ogonowa stalowa, amortyzowana gumą.

Uzbrojenie (przewidywane): 2 stałe, zsynchronizowane karabiny maszynowe Vickers kal. 7,7 mm pilota oraz 2 ruchome karabiny maszynowe Lewis kal. 7,7 mm obserwatora.

Wyposażenie (przewidywane): aparat fotograficzny, radiostacja, bomby oświetlające i fotokarabin.

Silnik- chłodzony wodą, 12- cylindrowy, rzę­dowy o układzie W typu Skoda Lorraine-Dietrich LD 12 Eb o mocy nominalnej 331 kW (450 KM) i mocy startowej 352 kW (478 KM). Śmigło dwułopatowe, drewniane, stałe.

Dane techniczne PWS-1 (wg [3]):
Rozpiętość- 13,8 m, długość- 8,54 m, wysokość- 3,21 m, powierzchnia nośna- 30,5 m².
Masa własna 1425 kg, masa użyteczna- 565 kg, masa całkowita- 1990 kg.
Prędkość max- 230 km/h, prędkość przelotowa- 190 km/h, prędkość min.- 99 km/h, wznoszenie- 5,0 m/s, pułap- 5600 m, zasięg- 700 km.

Dane techniczne PWS-1 bis (wg [1] i [2]):
Rozpiętość- 13,7 m, długość- 8,7 m, wysokość- 3,3 m, powierzchnia nośna- 30,0 m².
Masa własna 1375 kg, masa użyteczna- 575 kg, masa całkowita- 1950 kg.
Prędkość max- 232 km/h, prędkość przelotowa- 200 km/h, prędkość min.- 98 km/h, wznoszenie- 5,4 m/s, pułap- 5000 (wg [3]- 5600) m, zasięg- 750 km.