Potez IX, 1921

Samolot pasażerski. Francja.
Samolot pasażerski Potez IX. (Źródło: archiwum).
Samolot opracowany został w firmie Société des Aéroplanes Henry Potez w MéauIte Somme.

W Polsce.

W dniu 7.07.1920 r. francusko-rumuńskie przedsiębiorstwo Compagnie Franco-Roumaine de Navigation Aerienne, w skrócie CFRNA uzyskało od władz polskich koncesję na uruchomienie regularnej linii lotniczej między Warszawą a Pragą Czeską. Wymienione połączenie było kolejnym ogniwem eksploatowanej już linii Paryż-Strasburg-Praga. Dzięki niemu Warszawa uzyskała szybkie połączenia z kilkoma stolicami europejskimi. Towarzystwo lotnicze Compagnie Franco-Roumaine de Navigation Aerienne zmieniło w dniu 1.01.1925 r. nazwę na Compagnie Internationale de Navigation Aerienne, w skrócie CIDNA, które z kolei w dniu 1.09.1933 r.- wraz z czterema innymi francuskimi towarzystwami lotniczymi (SGTA, Air Union, Air Orient, Aeropostale)- weszło w skład upaństwowionego przedsiębiorstwa Air France. Loty na linii rozpoczęto w dniu 20.09.1920 r. Działalność przewozowa na linii Warszawa-Praga-Warszawa była prowadzona prawie przez cały okres międzywojenny. Zawieszenie komunikacji na tej linii nastąpiło jesienią 1938 r., po zaborze ziem sudeckich Czechosłowacji przez wojska hitlerowskich Niemiec.

Przedsiębiorstwo było zobowiązane do zatrudniania Polaków jako pilotów i mechaników. Ponadto samoloty znajdujące się na terenie Polski na wypadek wojny miały ulec przymusowej sprzedaży władzom polskim. W omawianym okresie linia obsługiwana była przez kilka typów maszyn. W pierwszych latach eksploatacji na linii latały samoloty typu Potez VII ”Limousine”. Były to maszyny z demobilu wojskowego przystosowane do transportu lotniczego poprzez przerobienie części kadłuba do przewozu dwóch pasażerów.

W 1923 r. wprowadzono do komunikacji udoskonaloną wersję poprzedniego samolotu Potez IX. Samolot ten był bardziej ekonomiczny, rozporządzał tylko niewiele większą mocą silnika (o 29 kW/40 KM), a zabierał na pokład 4 pasażerów oraz niewielką ilość przesyłek. Na samolotach Potez IX latali również polscy piloci, m.in. Antoni Mroczkowski, który pracował w Compagne Franco-Romaine od marca 1922 r. do 30.04.1925 r.

W 1924 r. towarzystwo CFRNA wprowadziło na linię samoloty typu Berline-Spad 33, Berline-Spad 46 i Berline-Spad 56. Pod koniec 1927 r. użyto do eksploatacji samolotów typu Potez 32, a w 1932 r. wprowadzono trzysilnikowe Fokkery F-VII/3M. Wreszcie w latach 1937-1938 pojawiły się ponownie samoloty konstrukcji i produkcji francuskiej. Były to trzysilnikowe samoloty Wibault 283 oraz dwusilnikowe maszyny Potez 62.

Konstrukcja:
Dwupłat o konstrukcji drewnianej. Załoga- , pasażerów- 4.
Kabina pilota odkryta, pasażerów zakryta.
Podwozie klasyczne stałe.

Dane techniczne:

Galeria

  • Samolot pasażerski Potez IX w barwach towarzystwa Compagnie Franco-Roumaine de Navigation Aerienne. (Źródło: archiwum).
  • Samolot pasażerski Potez IX w barwach towarzystwa Compagnie Franco-Roumaine de Navigation Aerienne, sfotografowany na polskim lotnisku. (Źródło: www.forum.odkrywca.pl).
  • Samolot Potez IX (F-ADCK) francusko -rumuńskiego towarzystwa lotniczego CFRNA (Compagnie Franco-Roumaine de Navigation Aerienne). (Źródło: via Konrad Zienkiewicz).

Źródło:

[1] Mikulski M., Glass A. ”Polski transport lotniczy 1918-1978”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1980.
[2] Kowalski T. J., Malinowski T. ”Mała encyklopedia lotników polskich”. Tomik 1. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. Warszawa 1983.
blog comments powered by Disqus