AT-1, 1990
(Antoniewski AT-1)

Samolot sportowy ultralekki. Polska.
Ultralekki samolot sportowy AT-1. (Źródło: Copyright Arkadiusz Piotrowiak- "JetPhotos. Net Photo").

Ultralekki samolot sportowy AT-1 (czasami oznaczany Antoniewski AT-1) został opracowany przez Tomasza Antoniewskiego. Początkowo planowano budowę samolotu w oparciu o plany konstrukcyjne znanego samolotu amatorskiego Jodel D-9 "Bebe". W samolocie wykorzystano jednak zmodyfikowane skrzydła pochodzące z szybowca SZD-30 "Pirat". Zmiana skrzydeł na większe i cięższe o 50 kg pociągnęła za sobą zmiany w konstrukcji kadłuba. Zmianie uległo również podwozie. Zamiast dwóch goleni mocowanych do płata zastosowano pojedynczą goleń sprężystą, zapożyczoną z samolotu rolniczego PZL-126 "Mrówka", montowaną do kadłuba. Wykorzystano koła podwozia głównego od szybowca SZD-51 "Junior", zaś podwozie tylne z samolotu PZL-104 "Wilga". W rezultacie powstał zupełnie nowy samolot, przypominający tylko ogólnym układem samolot Jodel "Bebe".

Samolot AT-1 był również pracą dyplomową Tomasza Antoniewskiego, obronioną na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej w kwietniu 1990 r. Budowę samolotu rozpoczęto w firmie Zakład Napraw i Budowy Sprzętu Latającego i Pływającego Yalo w 1987 r. W grudniu 1989 r. samolot był prawie gotowy, brakowało tylko osłon silnika, malowania i innych drobnych elementów. Wykonano wówczas pierwsze krótkie loty nad lotniskiem Bemowo. Właściwy, ale jeszcze nieoficjalny, oblot samolotu został wykonany w lipcu 1990 r. Dopiero 9.12.1990 r. AT-1 został oficjalnie oblatany przez Macieja Akslera.

Samolot był zarejestrowany jako SP-PMC, SP-FMC i SP-YMC i znajdował się w rękach prywatnych właścicieli. Początkowo służył do latania rekreacyjnego. Następnie był wykorzystywany również w celach zarobkowych: do holowania transparentów oraz przeciwpożarowego patrolowania lasów (w latach 1993-996). W dniach 17.7.-8.8.1991 r. Marek Musielak wykonał na AT-1 rajd dookoła Europy o długości 4000 km. Samolot wielokrotnie uczestniczył w pokazach lotniczych. Na XII Zlocie Konstrukcji Amatorskich w Oleśnicy w 1993 r. samolot AT-1 otrzymał puchar komendanta Centralnego Ośrodka Szkolenia Specjalistów Technicznych Wojsk Lotniczych w Oleśnicy płk. dr inż. Wiesława Kaczmarskiego, zajmując jednocześnie pierwsze miejsce w kategorii "Rozwiązanie techniczne samolotu". W 1998 r. został sprzedany Sławomirowi Kwiatkowskiemu z Piły. W 2003 r. samolot uległ uszkodzeniu podczas startu, ale został naprawiony i w 2005 r. znów był użytkowany. Do 2006 r. wylatał ponad 2500 h, co dowodzi trwałości tej prostej, ale solidnej konstrukcji. W dniu 1.01.2006 r. nadal znajdował się w polskim rejestrze statków powietrznych.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy dolnopłat o konstrukcji drewnianej.
Konstrukcja kryta płótnem.
Kabina odkryta później przerobiona na zakrytą.
Ster kierunku płytowy. Stałym elementem jest tylko malutka płetwa na kadłubie oraz nieco większa pod kadłubem.
Podwozie klasyczne stałe.

Silnik- tłokowy Limbach SL 1700EA o mocy 44 kW (60 KM).

Dane techniczne AT-1 (wg [3]):
Rozpiętość- 10,6 m, długość- 5,72 (wg [4]- 6,5) m, wysokość- 1,95 (wg [4]- 1,85) m, powierzchnia nośna- 12,05 (wg [5]-12,0) m2.
Masa własna- 315 kg, masa użyteczna- 115 kg, masa całkowita- 430 kg.
Prędkość max- 198 (wg [4]- 178) km/h, prędkość przelotowa- 160 (wg [4]- 140) km/h, prędkość minimalna- 80 km/h, wznoszenie- 2,2 m/s (wg [4]- 180 m/min), pułap- 3000 (wg [4]- 3200) m, zasięg- 600 (wg [4]- 700) km.

Galeria

  • Samolot AT-1 w locie. (Źródło: Piotr Gawron via www.piotrp.de).
  • Samolot AT-1 w locie. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 4/2000).

Źródło:

[1] Liwiński J. "Rejestr polskich statków powietrznych 2006.". Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 2/2006.
[2] Marszałkiewicz J. "Samoloty z Aero". Lotnictwo z szachownicą nr 18.
[3] Glass A. "Samoloty 94". Grupa IMAGE sp. z o.o. Warszawa 1994.
[4] "Polskie konstrukcje amatorskie"
[5] "Problemy rozwoju polskich konstrukcji Tomasza Antoniewskiego". Polska Technika Lotnicza. Materiały Historyczne nr 24 (7/2006).
[6] Kisielewska-Staryszak A. "Główna nagroda poleciała do Francji". Lotnictwo Aviation International nr 17/1993.
blog comments powered by Disqus