North American P-51"Mustang" Mk.I / Mk.II, 1940
(NA-73)

Samolot myśliwski, rozpoznawczy, szturmowy. USA.
Samolot myśliwski North American P-51 Mustang” Mk.I z 309 Dywizjonu Współpracy Ziemi Czerwieńskiej. (Źródło: via Wojciech Zmyślony- ”Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej”).

W 1940 r. Wielka Brytania zakupiła w USA 471 samolotów Curtiss H-81A-2 "Tomahawk" i 560 egz. Curtiss H-87A "Kittyhawk". Ponieważ RAF potrzebował więcej samolotów P-40 niż wynosiły zdolności produkcyjne zakładów Curtiss, w lutym 1940 r. zwrócono się do zakładów North American Aviation, Inc. (NAA) w Inglewood (Kalifornia) z pro­pozycją licencyjnej produkcji P-40 dla RAF. Zarząd NAA doszedł wkrótce do wniosku, że jego zakłady mogą zaprojekto­wać myśliwiec znacznie lepszy od P-40, na­wet jeśli użyto by tego samego silnika Allison V-1710. Po­mysł ten przekazano Brytyjczykom w stycz­niu 1940 r. Po przedłożeniu bardziej szczegóło­wych danych, zawierających kompletny opis maszyny, 29.05.1940 r. brytyjskie przedstawicielstwo pod­pisało kontrakt na budowę prototypu oznaczonego NA-73X i dostawę 320 egz. NA-73. Głównym konstruktorem samolotu był inż. Edgar Schmued.

NA-73X odznaczał się bardzo nowatorską kon­strukcja. W celu osiągnięcia dużej prędkości maksymalnej, myśliwiec był bardzo starannie opra­cowany aerodynamicznie. Przekroje kadłuba były niewiele większe niż przekrój silnika, chłodnica cie­czy chłodzącej silnik została umieszczona centralnie pod kadłubem i miała starannie opracowany kanał przepływu powietrza. Położono znaczny nacisk na zmniejszenie masy konstrukcji, wykorzystano najnow­sze materiały. Konstruktorzy skorzystali z najświeższych wyników badań NACA i NA-73X był pierwszym seryjnie produkowanym myśliwcem, w którym zastosowano laminamy profil płata. Samolot miał być również dobrze uzbrojony: 4 nkaemy Browning MG 53-2 kal. 12,7 mm umieszczone w dolnej osłonie silnika i wewnętrznych częściach skrzydeł oraz 4 kaemy Browning MG 40 kal. 7,62 mm umieszczone po dwa w skrzydłach. Do napędzania użyto silnika Allison V-1710-F3R (oznaczenie wojskowe V-1710-39) o mocy max 846,4 kW ( 1150 KM).

Płatowiec został ukończony 2.09.1940 r. w rekordowo krótkim czasie- 102 dni, ale zwłoka w dostawie silnika Allison spowodowała opóźnienie prac. Ostatecznie prototyp NA-73X wykonał pierwszy lot 26.10.1940 r. Nowy samolot zapowiadał się rewelacyjnie. W locie poziomym osiągał prędkość 615 km/h, a więc był szybszy od jakiegokolwiek seryjnie budowanego wówczas samolotu, nie wyłączając Supermarine ”Spitfire” oraz myśliwców wchodzących aktualnie na wyposażenie USAAF. Brytyjczycy za­mówili dodatkowe 300 egz. jeszcze przed pierw­szym lotem (wg innych źródeł- w grudniu 1940 r.). W dniu 24.09.1940 r. otrzymały one oznaczenie fabryczne NA-83. 9.12.1940 r. Brytyjska Komisja Zakupów na­dała samolotowi oficjalną nazwę "Mustang" Mk.I.

Pierwszy seryjny egzemplarz został oblatany 23.04.1941 r.(wg innych źródeł- 1.05.1941 r.)  i pozostał w firmie NAA jako samolot rozwojowy (później został wysłany do Wielkiej Brytanii). Drugi egzemplarz został dostarczony do Wielkiej Brytanii w październiku 1941 r. i skierowany do Aeroplane & Armament Experimen­tal Establishment (A&AEE) w Boscombe Down. Większość z pierwszych 20 samolotów dostarczonych RAF pozostawiono do celów specjalnych i te­stów. Łącznie wysłano do Wielkiej Brytanii drogą mor­ską 319 samolotów, z czego do RAF dotarło 289. Po­zostałe 20 utracono podczas transportu przez Atlantyk. W 1942 r. Brytyjczycy przekazali do ZSRR 4 samoloty "Mustang" Mk.I .

Druga seria zamówiona przez Brytyjczyków liczyła 300 egz. "Mustang" Mk.I (oznaczenie fabryczne NA-83).  Wymieniono w nich silnik V-1710-F3R na nieco mocniejszy V-1710-39. Zrezygnowano również z karabinów MG-53-2 w skrzydłach. W części maszyn znajdujące się w skrzydle karabiny MG-40 zastąpiono brytyjskimi kal. 7,7 mm. Pierwszy samolot ukończono w lutym 1942 r. Produkcję wersji "Mustang" Mk.I zakończono ostatecznie w czerwcu 1942 r.

Pierwszym dywizjonem, który wyposażono w sa­moloty "Mustang" Mk. I był 26. Dywizjon RAF. Pierwsze samoloty dostarczono w lutym 1942 r., a pierwsze zadanie bojowe przeprowadzono w maju tego roku. Wyposażone w bezsprężarkowe silniki Allison samoloty ”Mustang” osiągały dużą prędkość lotu na małych wysokościach, dlatego zamiast zwykłej służby w lotnictwie myśliwskim spełniały funkcje specjalne- rozpoznanie taktyczne dla potrzeb armii oraz rozpoznanie ogniem obiektów i stanowisk wroga po drugiej stronie kanału La Manche. Wyposażone w ukośnie zamontowane kamery typu F 24, ”Mustangi” latały na rozpoznanie nad morzem i nad kontynent. Maszyny te w sierpniu 1942 r. fotografowały całą operację Dieppe od początku do końca, tworząc swoistą dokumentację z lotu ptaka tej eksperymentalnej operacji. W październiku 1942 r. formacje ”Mustangów” dokonały po raz pierwszy rajdu w głąb Niemiec, atakując żeglugę i śluzy na kanale Dortmund- Ems. Były one zatem pierwszymi alianckimi myśliwcami, które startując z Wielkiej Brytanii wtargnęły tak daleko nad kontynent, opanowany przez wroga. Do końca 1942 r. wyposażono w "Mus­tangi" 15 dywizjonów Royal Air Force stacjonujących w Wielkiej Brytanii.

Zamówienia dla RAF wzbudziły zainteresowanie USAAC tym samolotem. Dwa samoloty oznaczone XP-51 "Apache", zamówione 20.09.1940 r., przekazano do badań. Pierwszy z nich został odebrany 24.08.1941 r.

We wrześniu 1940 r. USAAF zamówiły 150 samolotów "Mustang", przeznaczonych na dostawę do Wielkiej Brytanii, zgodnie z ustawą Lend- Lease Act. Dla celów tego kontraktu samoloty otrzymały amerykańskie oznaczenie P-51, a silnik F3R oznaczenie Ar­mii USA- V-1710-39. Zgodnie z brytyjskimi preferencjami, uzbroje­nie w skrzydłach zostało zmienione na 4 działka Hispano-Suiza kal. 20 mm. Nowy projekt samolotu otrzymał oznaczenie fabryczne NA-91 i wojskowe P-51 "Apache" (w połowie 1942 r. zmieniono nazwę na "Mustang"). Brytyjczycy nazwali nowe samoloty "Mustang" Mk.IA. Oblotu pierwszej maszyny seryjnej P-51 dokonano 30.05.1942 r. Dostawy do Wielkiej Brytanii roz­poczęły się w połowie 1942 r. W 1943 r. zaczęły zastępować w dywizjonach bojo­wych RAF poprzednią wersję samolotu. RAF odebrał ostatecznie 93 sa­moloty. Dwa samoloty pod zmienionym oznacze­niem NA-101 (XP-51B) użyto w późniejszym okre­sie do prób z brytyjskimi silnikami "Merlin". Jeden sa­molot wyposażono w zakładach NAA w dwie kamery typu K-24- jedną umiesz­czoną skośnie za zagłówkiem fotela pilota, drugą w dolnej części tyłu kadłuba. Pozostałe 54 maszyny dostarczone do USAAF przebudowano podobnie w warsztatach polowych. Otrzymały nowe oznaczenie F-6A, zmienione następ­nie w październiku 1942 r. na P-51-2. Samolot zachował swoje dotychczasowe uzbrojenie- 4 działka kal. 20 mm w skrzydłach. Samoloty przy­dzielono do 111. i 154. Dywizjonu Obserwacyjnego 68. Grupy Obserwacyjnej. Swoje pierwsze zadanie bo­jowe P-51-2 (F-6A) wykonał 9.04.1943 r. w składzie 12. Armii Lotniczej stacjonującej w Pół­nocnej Afryce.

W dniu 16.04.1942 r. USAAF  złożył zamówienie na 500 samolotów NA-97, czyli P-51 przystosowanych specjal­nie do ataków naziemnych, włącznie z bom­bardowaniem z lotu nurkowego. Na początku nazwano je "Invader", lecz zanim pierwszy wystartował 21.08.1942 r., zmieniono oznaczenie na A-36A. Pod wielo­ma względami różniły się one od wcześniej­szych "Mustangów". Wyposażono je m. in. w sil­nik V-1710-87 o mo­cy max 975 kW (1325 KM), hydraulicznie stero­wane hamulce aerodynamiczne (klapy perfo­rowane) usytuowane powyżej i poniżej skrzydła, w zamek pod każdym skrzydłem, przysto­sowanym zarówno do podczepienia bomby o wagomiarze 227 kg, jak i urzą­dzenia produkującego zasłonę dymną, oraz w odrzucany zbiornik paliwa o poje­mności  284 l. Uzbrojenie zmieniono na 6 nkaemów kal. 12,7 mm, z których dwa znajdowały się w' dolnej części dziobu, a dwa w każdym skrzydle. Samoloty  A-36A przydzielono do 12. Armii Lotniczej, wersja ta rozpoczęła swoją karierę bojową 6.06.1943 r., kiedy to samo­loty 27. Grupy Myśliwsko-Bombowej atakowały ce­le położone na Sycylii. Dla Wielkiej Brytanii przekazano 23 egz. A-36A, które otrzymały nazwę "Mustang" Mk.I (Dive Bomber). RAF nie wykazał jednak zainteresowania tym typem.

Następną wersją produkcyjną były samoloty P-51A (oznaczenie fabryczne NA-99), których zamówiono 310 egz. Otrzymały silnik V-1710-81 o mocy 828 kW (1125 KM) i krótkotrwałej mocy bojowej 1000 kW (1360 KM). Uzbrojenie zosta­ło zredukowane do 4 nkaemów kal. 12,7 mm w skrzydłach. Samolot był przystosowany do przenoszenia ta­kiego ładunku bomb jak A-36A. W celu zwiększenia zasięgu można było stosować podskrzydło­we zbiorniki paliwa o pojemności 284 I lub 568 I każdy. Oblot tej wersji miał miejsce 3.01.1943 r. (wg [6]- 3.02.1943 r.), a dostawy rozpoczęto w marcu 1943 r. 35 egz. przebudowano na wersję rozpozna­nia fotograficznego, wyposażoną analogicznie jak F-6A, przy czym niektórych pozbawiono wszystkich karabinów. Oznaczono je F-6B. Do wykonywania zadań fotograficznych F-6 wy­posażano w kamery do zdjąć pionowych K-22 z pu­łapu 6000 stóp lub K-17 do zdjęć z pułapu 3500 stóp. Do zdjęć kątowych stosowano kamery K-22 lub K-24. Dla RAF przekazano 50 samolotów P-51A, które otrzymały oznaczenie "Mustang" Mk.II.

Ponieważ bezsprężarkowe silniki Allison nie zapewniały właściwych osiągów na większych wysokościach, postanowiono zastosować do napędu ”Mustanga” świetne silniki Rolls Royce ”Merlin”. Tak powstała wersja North American P-51 ”Mustang” Mk.III.

Na po­czątku 1943 r. US Navy podjęła prace nad przystosowaniem samolotu P-51 do roli myśliwca morskiego startującego z lot­niskowców. W czasie, gdy projekto­wano wersję pokładową, sprawdzano zachowanie normalnego P-51D podczas symulowanego lądowania na pokła­dzie. Jednakże latem 1943 r. rozpoczęły służbę samoloty Grumman F6F "Hellcat" i Chance Vought F4U "Corsair", przez co znikło zapotrzebowanie na pokładowy P-51.  Zbudowano jeden egzemplarz, który otrzymał oznaczenie fabryczne NA-73 (identyczne jak pierwsza wersja "Mustang" Mk.I). Uzbrojenie zmniejszono do 4 nkaemów kal. 12,7 mm w skrzydłach. Do napędu samolotu użyto silnika Allison V-1710-81- takiego jak w wersji P-51A. Samolot otrzymał dodatkowe wyposażenie, niezbędne dla myśliwców morskich: hak do lądowania, węzły do mocowania do katapulty oraz radiostację o dużym zasięgu. 15.11.1944 r. odbyło się pierwsze próbne lądowanie z przechwyceniem na pokładzie lotniskowca eskortowego USS Shangri-La (CV-38). Pomi­mo pozytywnych wyników prób, samolot nie był produkowany seryjnie.

W Polsce.

Pierwszą polską jednostką wyposażoną w samoloty North American P-51 ”Mustang” był dywizjon 309 należący do Army Co-Operation Command. Dotychczas dywizjon użytkował samoloty rozpoznawcze Westland ”Lysander”. Wobec zmiany taktyki na polu walki wynikła potrzeba wprowadzenia na wyposażenie szybkich samolotów przeznaczonych do rozpoznania fotograficznego z zaniechaniem środków obserwacji wzrokowej. Pierwsza grupa pilotów z eskadry B dywizjonu 309 została skierowana wiosną 1942 r. do szkolenia na samolotach ”Mustang” Mk.I w bazie Gastwick, a następnie na trening bojowy w OTU Old Sarum. Dywizjon 309 otrzymał pierwsze dwa samoloty ”Mustang” Mk.I w dniu 7.06.1942 r. Przezbrojenie eskadry B, która jako pierwsza otrzymała nowe maszyny, trwało do sierpnia 1942 r. Od 1.08.1942 r. rozpoczęto loty operacyjne.

7.09.1942 r. kpt. inż. Jan Lewkowicz wykonał z własnej inicjatywy samotny przelot ze Szkocji do Norwegii i zaatakował ogniem kaemów stanowiska niemieckie w rejonie Stavanger, a następnie wrócił jeszcze z zapasem paliwa w zbiornikach. Wyczyn polskiego pilota zademonstrował możliwości maszyny mającej dużą prędkość lotu, daleki zasięg i silne uzbrojenie. Podejmując samotny lot kpt. Lewkowicz obliczył optymalną trasę oraz najbardziej oszczędne zużycie paliwa przez silnik w zależności od liczby obrotów i ciśnienia ładowania na różnych wysokościach. Obliczenia te zostały wysłane poprzednio do dowództwa grupy, skąd przez szereg miesięcy nie nadchodziła odpowiedź. W tej sytuacji dzielny pilot podjął na własną odpowiedzialność ryzyko lotu. Dowódca ACC gen. sir Arthur Barrat po otrzymaniu meldunku o locie udzielił pilotowi kolejno: upomnienia i pochwały, rozkazując opracowanie pisemnej instrukcji technicznej na podstawie obliczeń kpt. inż. Lewkowicza. Wkrótce potem dywizjony brytyjskie wyposażone w ”Mustang” zaczęły latać na dalekie trasy wykonując różne zadania łącznie z niszczeniem celów w Norwegii.

W grudniu 1942 r. eskadra B 309 dywizjonu została przydzielona do 35 skrzydła rozpoznawczego RAF i rozpoczęła loty operacyjne nad terytorium wroga. W połowie grudnia rozpoczęto prowadzenia operacji osłaniania konwojów płynących wzdłuż wybrzeży Szkocji. W marcu 1943 r. eskadra A z dywizjonu 309 otrzymała samoloty ”Mustang” Mk.I. Od tej pory cały dywizjon był wyposażony w te szybkie maszyny. W maju 1943 r. dywizjon 309 został podporządkowany dowództwu lotnictwa myśliwskiego Fighter Command i przydzielony do N°12 Fighter Group jako jednostka myśliwsko-rozpoznawcza. Dywizjonowi powierzono stałe dozorowanie z powietrza i regularne rozpoznanie portów holenderskich. W lutym 1944 r. przezbrojono dywizjon 309 w samoloty myśliwsko-szturmowe Hawker ”Hurricane” Mk.IV.

We wrześniu 1944 r. wprowadzono ponownie do wyposażenia dywizjonu 309 samoloty myśliwsko-rozpoznawcze ”Mustang” Mk.I, a od 20.10.1944 r. zaczęto przezbrojenie jednostki w samoloty ”Mustang” Mk.III.

Ponadto polscy oblatywacze dokonywali prób i badań w locie, m.in. pierwszych egzemplarzy ”Mustang” Mk.I, dostarczonych do RAF w Air Fighting Development Unit w Duxford.

W latach 1945-1947 na samolocie ”Mustang” Mk.II wykonywał loty w Aircraft and Armament Experimental Establishment (Instytut Doświadczalny Samolotów i Uzbrojenia) w Boscombe Down legendarny polski pilot doświadczalny Janusz Żurakowski.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy wolnonośny dolnopłat o konstrukcji całkowicie metalowej.
Płat całkowicie metalowy, dwudzielny, dwudźwigarowy o obrysie trapezowym. Wznios piata 5° , profil laminamy NAA-NACA. Obie części płata łączone śrubami w osi symetrii płatowca. Górna powierzchnia skrzydeł w obrębie kabiny wykorzys­tywana jako podłoga kabiny pilota. W każdej części płata 22 żebra usztywniające konstrukcję. Pokrycie płata ze stopu lekkiego Alclad (platerowana blacha duraluminiowa), nitowane do żeber i podłużnic. Lotki i klapy o konstrukcji całkowicie metalowej zawieszone. Pokrycie lotek i klap ze stopu lekkiego. Lotki wyposa­żone w klapki wyważające: lewa regulowana, prawa- stała.
Kadłub o duralowej konstrukcji półskorupowej, podzielony na trzy części. W części przedniej łoże do mocowania silnika, w części środkowej kabina pilota i chłodnica cieczy, do części tylnej mocowane usterzenie. Między częścią przednią a częścią środkową żaro­odporna płyta pancerna oddzielająca przedział sil­nika od kabiny pilota. Część przednia okapotowana czterema odejmowanymi elementami i trzyczęś­ciową częścią dolną. Środkowa część kadłuba wykonana w postaci dwóch połówek łączonych w osi symetrii samolo­tu. Półskorupowa konstrukcja części tylnej obejmo­wała dwa dźwigary podłużne, trzy przegrody (wręgi pełne), pięć wręg pomocniczych i ściankę zamykają­cą, do której mocowano usterzenie. Kabina pilota zakryta z wiatrochronem ze szkła pancernego, ogrzewana ciepłym powietrzem.  W pokryciu kadłuba za kabiną pilota dodatkowe dwie szyby boczne. Za fotelem pilota płyta pancerna chroniąca głowę i plecy pilota.
Usterzenie poziome wolnonośne o konstrukcji dwudźwigarowej i obrysie trapezowym. Pokrycie ze stopów lekkich Alclad. Statecz­nik poziomy wyposażony w odejmowane końcó­wki umożliwiające zakładanie i zdejmowanie steru wysokości. Ster wysokości kryty płótnem. Usterzenie kierunku o konstrukcji dwudźwigarowej z pokryciem ze stopów lekkich. Statecznik pionowy z odejmowaną końcówką. Ster kierunku o pokryciu płóciennym.
Podwozie w układzie klasycznym z kółkiem ogonowym, stałe.

Uzbrojenie:
- NA-73X- projektowane: 2 najcięższe karabiny maszynowe Browning MG 53-2 kal. 12,7 mm umieszczone w dolnej osłonie silnika, 2 najcięższe karabiny maszynowe Browning MG 53-2 kal. 12,7 mm umieszczone w wewnętrznych częściach skrzydeł oraz 4 karabiny maszynowe Browning MG 40 kal. 7,62 mm umieszczone po dwa w skrzydłach,
- NA-83 "Mustang" Mk.I- 2 najcięższe karabiny maszynowe Browning MG 53-2 kal. 12,7 mm umieszczone w dolnej osłonie silnika oraz 4 karabiny maszynowe Browning MG 40 kal. 7,62 mm umieszczone po dwa w skrzydłach (wg innych źródeł- uzbrojenie jak w wersji NA-73X). W części maszyn znajdujące się w skrzydle karabiny MG-40 zastąpiono brytyjskimi kal. 7,7 mm,
- A-36A- 6 najcięższych karabinów maszynowych Browning MG 53-2 kal. 12,7 mm, z których dwa znajdowały się w dolnej części dziobu, a dwa w każdym skrzydle. Pod każdym skrzydłem zamek przysto­sowany zarówno do podczepienia bomby o wagomiarze 227 kg, jak i urzą­dzenia produkującego zasłonę dymną oraz w odrzucany zbiornik paliwa o pojemności  284 l,
- P-51 "Mustang" Mk.IA- 4 działka Hispano-Suiza kal. 20 mm,
- P-51A "Mustang" Mk.II- 4 najcięższe karabiny maszynowe Browning MG 53-2 kal. 12,7 mm umieszczone w skrzydłach. Pod każdym skrzydłem umieszczono po jednym zaczepie do przenoszenia bomby o wagomiarze: 45, 113, 147 lub 227 kg lub dodatkowych zbiorników paliwa o pojemności 284 I lub 568 I każdy.

Wyposażenie- peł­en zestaw przyrządów nawigacyjnych, kontroli lotu i kontroli pracy silnika. Nad tablicą przyrządów pokładowych umieszczono celownik odblaskowy N-9 lub K-14. Wyposażenie radiowe składało się z radio­stacji VHF typu SCR-274.
Instalacje: elektryczna, tlenowa, przeciwpożarowa.

Silnik- w układzie V:
- P-51- Allison V-1710-39 o mocy max 846,4 kW ( 1150 KM),
- P-51A- Allison V-1710-81 o mocy max 828 kW (1125 KM) i krótkotrwałej mocy bojowej 1000 kW (1360 KM),
- A-36A- Allison V-1710-87 o mo­cy max 975 kW (1325 KM).

Dane techniczne NA-73X (wg [5]):
Rozpiętość- 11,28 m, długość- 9,83 m, wysokość- 3,71 m, powierzchnia nośna- 21,65 m2.
Masa całkowita- 3915 kg.
Prędkość max- 615 km/h, wznoszenie- 700 m/ min., czas wznoszenia na 6100 m- 13',  pułap- 9750 m, zasięg- 1200 km.

Dane techniczne XP-51 "Mustang" Mk.I (wg [5]):
Rozpiętość- 11,28 m, długość- 9,82 m, wysokość- 3,7 m, powierzchnia nośna- 21,9 m2.
Masa własna- 2717 kg, masa całkowita- 3613 kg.
Prędkość max- 614 km/h, prędkość przelotowa- 494 km/h, wznoszenie- 792 m/ min., czas wznoszenia na 7620 m- 16',  pułap- 9550 m, zasięg- 1200 km.

Dane techniczne P-51 "Mustang" Mk.IA (wg [5]):
Rozpiętość- 11,28 m, długość- 9,82 m, wysokość- 3,7 m, powierzchnia nośna- 21,9 m2.
Masa własna- 2971 kg, masa całkowita- 3992 kg.
Prędkość max- 622 km/h, prędkość przelotowa- 494 km/h, wznoszenie- 792 m/ min., czas wznoszenia na 7620 m- 16',  pułap- 9550 m, zasięg- 1200 km.

Dane techniczne A-36A "Apache" (wg [5]):
Rozpiętość- 11,28 m, długość- 9,82 m, wysokość- 3,7 m, powierzchnia nośna- 21,9 m2.
Masa własna- 2767 kg, masa całkowita- 4853 kg.
Prędkość max- 573 km/h, prędkość przelotowa- 502 km/h, wznoszenie- 503 m/ min., pułap- 7650 m, zasięg max- 2575 km.

Dane techniczne P-51A "Mustang" Mk.II (wg [5]):
Rozpiętość- 11,28 m, długość- 9,82 m, wysokość- 3,7 m, powierzchnia nośna- 21,9 m2.
Masa własna- 3107 kg, masa całkowita- 3900 kg, masa całkowita max- 4808 kg.
Prędkość max- 627 km/h, wznoszenie- 700 m/ min., czas wznoszenia na 6096 m- 9,1',  pułap- 9450 m, zasięg- 1200 km, zasięg max- 2010 km.

Inne wersje:
North American P-51B/C ”Mustang” Mk.III
North American P-51D ”Mustang” Mk.IV
North American P-51"Mustang" - zastosowanie

Galeria

  • Pierwszy prototyp samolotu North American NA-73X (nr NX19998). (Źródło: North American Aviation).
  • Drugi prototyp samolotu myśliwskiego North American XP-51 "Mustang" podczas prób w locie. (Źródło: M Żurek Jacek B. "North American P-51 Mustang". Wydawnictwo AJ-Press. Gdańsk 1999).
  • Samolot North American "Mustang" Mk.I dostarczony do Wielkiej Brytanii. (Źródło: Żurek Jacek B. "North American P-51 Mustang". Wydawnictwo AJ-Press. Gdańsk 1999).
  • Samolot North American "Mustang" Mk.la w brytyjskim kamuflażu, ale z amerykańskimi znakami rozpoznawczymi. Uzbrojenie: 4 działka kal. 20 mm. (Źródło: Żurek J. B. "North American P-51 Mustang". Wydawnictwo AJ-Press. Gdańsk 1999).
  • Testowany przez Brytyjczyków samolot szturmowy North American A-36A "Apache" nie zyskał w ich oczach uznania. (Źródło: archiwum).
  • Samolot mysliwski North American P-51A "Mustang" w barwach USAAF  locie. (Źródło: USAAF).
  • Kpt. Jan Lewkowicz przed samolotem "Mustang" Mk.I (AG648), na którym samowolnie poleciał nad Norwegię. (Źródło: archiwum).
  • Samolot North American "Mustang" Mk.I podczas prób w ZSRR. (Źródło: archiwum).
  • North American P-51 "Mustang" Mk.I, rysunek w trzech rzutach. (Źródło: Morgała A. "Polskie samoloty wojskowe 1939-1945". Wydawnictwo MON. Warszawa 1976).
  • Klucz samolotów myśliwskich North American "Mustang" Mk.l należących do RAF w locie. (Źródło: Żurek Jacek B. "North American P-51 Mustang". Wydawnictwo AJ-Press. Gdańsk 1999).

Źródło:

[1] Morgała A. ”Polskie samoloty wojskowe 1939-1945”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1976.
[2] Zuk B. "Janusz Zurakowski. Legend in the skies.", St. Catharines 2004 via "Niepolskie Statki Powietrzne Polskich Lotników".
[3] Żurek Jacek B. "North American P-51 Mustang". Część I. Seria Monografie Lotnicze nr 55. Wydawnictwo AJ-Press. Gdańsk 1999.
[4] Kolacha Zbigniew, Żurek Jacek B. "North American P-51 Mustang, P-82 Twin Mustang". Część II. Seria Monografie Lotnicze nr 56. Wydawnictwo AJ-Press. Gdańsk 1999.
[5] Wiśniewski Piotr, Żurek Jacek B. "North American P-51 Mustang, P-82 Twin Mustang". Część III. Seria Monografie Lotnicze nr 57. Wydawnictwo AJ-Press. Gdańsk 2003.
[6] Gunston Bill "North American P-51 Mustang". Seria Słynne Samoloty. Polska Oficyna Wydawnicza "BGW". Warszawa 1993.
[7] Żurek Jacek B. "North American P-51 Mustang". Aero Technika lotnicza nr 2/1993.
[8] Mietelski Michał M. "Samolot myśliwski Mustang Mk.I-III". Seria Typy Broni i Uzbrojenia nr 69. Wydawnictwo MON. Warszawa 1981.

blog comments powered by Disqus