Miles M.9 "Master", 1937
("Kestrel Trainer")

Samolot treningowy. Wielka Brytania.
Samolot treningowy Miles ”Master” Mk.I w locie. (Źródło: archiwum).
Projekt samolotu został opracowany w firmie Phillips and Powis Aircraft Ltd. Prototyp oznaczony Miles M.9 ”Kestrel Trainer” został oblatany 2.06.1937 r. Napęd stanowił silnik rzędowy Rolls Royce ”Kestrel XVI”. Maszyna osiągała w locie poziomym prędkość 476 km/h, a więc była szybsza od wielu standardowych myśliwców, znajdujących się wówczas na wyposażeniu lotnictwa. Pierwsze egzemplarze seryjne M.9B ”Master” Mk.I z silnikami ”Kestrel XXX” dostarczono do ośrodków szkolno-treningowych RAF w maju 1939 r. W następnym roku wypuszczono zmodernizowaną wersję M.9C ”Master” Mk.IA z wprowadzonymi dalszymi zmianami. Zbudowano 875 w wersji Mk.I i Mk.IA.

Kolejnymi wersjami były:
- M.19 ”Master” Mk.II- z silnikiem gwiazdowym Bristol ”Mercury XXX”. W późniejszym okresie większość samolotów ”Master” Mk.II była wykorzystana do holowania celów powietrznych. Z budowano 1799 egz.,
- M.24 ”Master Fighter”- w czasie bitwy o Anglię, kiedy występował ostry niedobór maszyn bojowych, wysunięto koncepcję wykorzystania samolotów ”Master” jako myśliwców. Wypuszczono nawet niewielką serię 25 egz. w wersji M.24 ”Master Fighter” stanowiących jednoosobową odmianę wersji ”Master” Mk.I, uzbrojoną w 4 karabiny maszynowe. Do zastosowania tych maszyn w boju jednak nie doszło,
- M.27 ”Master” Mk.III z silnikiem Pratt & Whitney R-1535-SB4G ”Twin Wasp Junior XXX”. Zbudowano 602 egz.,
Produkcję zakończono w 1942 r. Ogółem zbudowano 3301 egz. samolotów ”Master”.

”Master” był maszyną nowoczesna o dużej prędkości lotu, mającą chowane podwozie, klapy i hamulce aerodynamiczne, śmigło o zmiennym skoku, bogate wyposażenie kabiny itd. Oprócz umiejętności pilotażu bojowego poznawano na nich tajniki strzelania w locie i bombardowania z lotu nurkowego. Ćwiczono również loty w szyku i procedurę radiową.

W Polsce.

Polacy zetknęli się po raz pierwszy z samolotami Miles ”Master” Mk.I na początku 1940 r. w Aircrew Training Centre w Hucknall. Maszyny te w wersjach Mk.II i Mk.III stosowane były od czerwca 1941 r. do sierpnia 1944 r. do szkolenia pilotów myśliwskich w polskim ośrodku N°16 (P) SFTS w Newton. Później zastąpiono je samolotami North American ”Harvard”. Miles ”Master” Mk.III znajdował się również na wyposażeniu polskiego ośrodka doskonalącego pilotów myśliwskich: N°58 OTU w Grangemouth. Również w polskich dywizjonach myśliwskich spotykano pojedyncze samoloty ”Master” Mk.I, używane tam do treningu i lotów kontrolnych, np. dywizjon 308 i 306, który otrzymał we wrześniu 1940 r. jako pierwsze wyposażenie dwa samoloty ”Master”.

Na samolotach Miles ”Master” latali polscy lotnicy w jednostkach RAF, m.in. w:
- N°2 Flying Training School w Lyneham,
- N°8 SFTS w Montrose,
- N°6 OTU. Sutton Bridge,
- N°53 OTU w Kirton-in-Lindsey,
- N°55 O.T.U. w Usworth,
- N°56 OTU,
- N°61 OTU w Rednall.
- Ferry Pilots Pool N°4 i N°6- sprawdzano umiejętności naszych pilotów przed dopuszczeniem ich do lotów na maszynach różnego typu, rozprowadzanych w systemie Ferrying,
- N°1 Air Gunnery School, 1943 r. (”Master” Mk.II)- do holowania celów powietrznych,
- N°5 Bombing &f,Gunnery School- Gunnery Sqdn. (”Master” Mk.II)- nauka strzelania w locie i holowania rękawa,
- N°6 Anti Artilery Co-Operation Unit (”Master” Mk.I i Mk.IA)- do holowania celów powietrznych dla artylerii przeciwlotniczej,
- N°3 Glider Training School, Croughton, 1946-1947 r. (”Master” Mk.II)- do holowania treningowych szybowców transportowych General Aircraft ”Hotspur”,
- różne ośrodki szkolne polskie i brytyjskie (przeważnie ”Master” Mk.II)- do holowania rękawów, pozorowania celów i nauki strzelania w powietrzu.

Konstrukcja:
Dwumiejscowy dolnopłat o konstrukcji drewnianej.
Skrzydła drewniane, pokryte sklejką.
Kabiny zakryte.
Podwozie klasyczne chowane w locie.

Uzbrojenie- 1 karabin maszynowy Vickers kal. 7,69 mm z przodki kadłuba, nad silnikiem, lub 1 karabin maszynowy Browning, umocowany w prawym skrzydle. W wyrzutnikach podskrzydłowych można było zawiesić 8 bomb ćwiczebnych małego kalibru.

Silnik:
- Miles M.9 ”Kestrel Trainer”- rzędowy Rolls Royce ”Kestrel XVI” o mocy 548 kW (745 KM),
- M.9B ”Master” Mk.I- rzędowy ”Kestrel XXX” o mocy 526 kW (715 KM),
- M.19 ”Master” Mk.II- gwiazdowy Bristol ”Mercury XXX” o mocy 640 kW (870 KM),
- M.27 ”Master” Mk.III- Pratt & Whitney R-1535-SB4G ”Twin Wasp Junior XXX” o mocy 607 kW (825 KM).

Dane techniczne Mk.I (wg [2]):
Rozpiętość- 11,8 m, długość- 9,2 m, wysokość- 3,05 m, powierzchnia nośna- 21,8 m2.
Masa własna- 1954 kg, masa całkowita- 2410 kg.
Prędkość max- 364 km/h, wznoszenie- 7,6 m/s, pułap- 8538 m, zasięg- 800 km.

Dane techniczne Mk.II (wg [2]):
Rozpiętość- 10,9 m, długość- 8,9 m, wysokość- 2,88 m, powierzchnia nośna- 20,8 m2.
Masa własna- 1875 kg, masa całkowita- 2412 kg.
Prędkość max- 392 km/h, wznoszenie- 10,0 m/s, pułap- 8540 m, zasięg- 800 km.

Dane techniczne Mk.III (wg [2]):
Rozpiętość- 10,9 m, długość- 9,1 m, wysokość- 2,82 m, powierzchnia nośna- 20,8 m2.
Masa własna- 1911 kg, masa całkowita- 2452 kg.
Prędkość max- 363 km/h, wznoszenie- 7,5 m/s, pułap- 8326 m, zasięg- 830 km.

Źródło:

[1] Kubala K. ”Ignacy Olszewski (1913-2004)” Lotnictwo nr 10/2004.
[2] Morgała A. ”Polskie samoloty wojskowe 1939-1945”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1976.
[3] Cumft O., Kujawa H. K. ”Księga lotników polskich. Poległych, zmarłych i zaginionych 1939-1945”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1989.
blog comments powered by Disqus