ZASPL "Pchła Lwowska", 1936
(Dunikowski-Kołodziej-Roth "Pchła Lwowska")

Amatorski samolot sportowy. Polska.
Amatorski samolot sportowy ZASPL ”Pchła Lwowska” zbudowany przez studentów Politechniki Lwowskiej. (Źródło: Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. Warszawa 1976).

Zainteresowanie i rozgłos w latach 1930- tych w świecie lotniczym we wszystkich krajach wywołał samolot amatorskiej konstrukcji francuskiego entuzjasty lotnictwa Henry Migneta, od­biegający swoim układem i systemem sterowania od tradycyjnych układów, stosowanych w budowie płatowców.

Opis i budowa samolo­tu, Mignet "Pou-du-Ciel" ("Pchła nieba"), opublikowane zostały przez konstruktora w książce L’Aviation de l'air-Pourquoi et jai con­struit le Pou du Ciel, której kupno było równo­znaczne z nabyciem licen­cji na budowę tej kon­strukcji.

Hałas w świecie jaki wywołał ten samolot nie ominął i Polski, znajdując gorących zwolenników wśród studentów Związku Awiatycznego Politechniki Lwowskiej oraz Wydziału Lotniczego Politechniki Warszawskiej. Popularność ta skłoniła Laboratoria Aerodynamiczne Politech­niki Lwowskiej i War­szawskiej do przeprowa­dzenia badań na modelach "Pou du Ciel" wykonanych w skali 1:10.

Wyniki uzyskane przez Politechnikę Lwowską po­dane zostały oficjalnie dla zainteresowanych tą konstrukcją na łamach Lwowskiego Czasopisma Lotniczego Nr 8 z grud­nia 1935 r. w biuletynie dr inż. Z. Fuchsa. Wyni­ki badań wykazały pewne wady w konstrukcji ukła­du. W celu jednak bezpo­średniego przekonania się o własnościach lotnych i pilotażowych modnego samolociku, studenci- członkowie ZASPL (Związ­ku Awiatycznego Studentów Politechniki Lwow­skiej)  Dunikowski, Zdzisław Kołodziej i Wiktor Roth (oraz Zdzisław Sikorski, Makosz i Pojda) podjęli budowę polskiej wersji "Pou du Ciel", wprowadzając do kon­strukcji ulepszenie, mo­dyfikując układ napędów sterowania i poprawiając stateczność podłużną oraz zmieniając konstrukcyjnie kadłub i płaty. Samolot ten nazwano "Pchła Lwow­ska".

Do napędu zastosowano silnik JS-3 o mocy 12 kW konstrukcji J. Szabłow­skiego- studenta Poli­techniki Lwowskiej. Prze­widywano ponadto stoso­wanie silników Koller o mocy 12,5 kW oraz polskiej konstrukcji SS-20 o mocy 14,7 kW (firmy A. Steinhagen i H. Stransky).

Budowę "Pchły Lwow­skiej" zakończono w po­czątkach 1936 r., po czym podjęto próby kołowania, opanowując równocześnie sposób sterowania płatowcem- samoloty typu "Pou du Ciel" posiadały rucho­my płat bezlotkowy i ru­chomy statecznik pozio­my. Pierwsza próba lotu była również ostatnim dniem tego samolotu. W czasie startu odmien­ny system sterowania stał się przyczyną rozbicia prototypu. Pracę i studia nad układem H. Migneta przerwano we Lwowie całkowicie.

Konstrukcja.
Jednomiejscowy dwupłatowiec- tandem o konstrukcji drewnianej.
Płat drewniany, dwudźwigarowy, kryty płótnem. Przedni piat o stero­wanym kącie natarcia. Wsporniki płata z rur stalowych.
Kadłub wręgowy, kryty sklejką. Kabina odkryta z wiatrochronem.
Statecznik i ster kierunku kryte płót­nem. Ster kierunku z noskiem ze sklejki, kryty płótnem.
Podwozie klasyczne, stałe. Podwozie główne z amortyzacją sznurem gumowym. Koła o średnicy 750 mm.

Silnik- chłodzony powietrzem, jednocylindrowy JS-3 o mocy 12 kW (16 KM). Prze­widywano ponadto stoso­wanie silników Koller o mocy 12,5 kW (17 KM) lub SS-20 o mocy 14,7 kW (20 KM).
Łoże z rur stalowych. Wzdłuż kadłuba długa rura wydechowa z tłumikiem. Śmigło dwułopatowe, drewniane, stałe o średnicy 1,35 m. Zbiornik na 25 l paliwa.

Dane techniczne "Pchła Lwow­ska" (wg [4]):
Rozpiętość- 6,0 (wg [5]- 6,7) m, długość- 3,6 (wg [2]- 3,5, wg [5]- 3,75) m, wysokość- 1,3 (wg [5]- 2,0) m, powierzchnia nośna przedniego płata- 7,0 m2, powierzchnia nośna tyl­nego płata- statecznika- 4,0 m2.
Masa własna- 110 (wg [5]- 160) kg, masa w locie-  220 (wg [5]- 250) kg.
Prędkość max- 115 (wg [5]- 110) km/h, prędkość przelotowa- 90 (wg [2]- 80- 90) km/h, prędkość lądowania- 50 km/h, wznoszenie- (wg [5]- 2,0) m/s, pułap- 2300 (wg [2]- 2000- 2300, wg [5]- 3000) m, zasięg- 300 (wg [5]- 250) km.

Galeria

  • ZASPL ”Pchła Lwowska”, rysunek w trzech rzutach. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 5/1963).
  • Samolot ZASPL ”Pchła Lwowska” w trakcie budowy. (Źródło: ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 3).
  • ZASPL ”Pchła Lwowska” w trakcie przygotowań do pierwszego lotu. (Źródło: ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 3).
  • ZASPL ”Pchła Lwowska” w trakcie przygotowań do pierwszego lotu. (Źródło: ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 3).
  • ZASPL ”Pchła Lwowska” w trakcie przygotowań do pierwszego lotu. (Źródło: ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 3).
  • ZASPL ”Pchła Lwowska” po kapotażu i uszkodzeniu. (Źródło: ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 3).
  • ZASPL ”Pchła Lwowska” po kapotażu i uszkodzeniu. (Źródło: ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 3).

Źródło:

[1] Wojciechowski J. ”Ultralekkie szybowce i samoloty”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1986.
[2] Borzęcki J. ”Na własnych skrzydłach”. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk 1980.
[3] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[4] Kaczkowski R. "Samolot sportowy ZASPL Pchła Lwowska". Skrzydlata Polska nr 5/1963.
[5] Glass A. "Polskie konstrukcje lotnicze do 1939". Tom 3. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2008.
blog comments powered by Disqus