Messerschmitt Bf-109C/Bf-109D, 1937
(Me-109C/Me-109D)

Samolot myśliwski. Niemcy.
Samolot myśliwski Messerschmitt Bf-109C-1 w barwach Luftwaffe. (Źródło: archiwum).
Następną wersją seryjną był Me-109C, opracowany w wariantach Me-109C-1, Me-109C-2, Me-109C-3 i Me-109C-4. Myśliwiec Me-109C-1 był wyposażony w silnik Jumo 210G (wg [1]- Jumo 210C) i był uzbrojony z cztery kaemy MG 17. W niezrealizowanym projekcie Me-109C-2 przewidziano piąty kaem strzelający przez wydrążony wał śmigła, a w Me-109C-4 zamiast piątego kaemu- działko kal. 20 mm. Z kolei myśliwiec Me-109C-3, powstał drogą modyfikacji kilkunastu egz. Me-109C-1, wg [2]- prototypem tego wariantu był Bf-109 V-9. W samolotach tych skrzydłowe kaemy zastąpiły działka MG FF. Prototypami dla myśliwców Me-109C były Me-109V-17, Me-109V-18 i Me-109V-19 (oblatane w okresie listopad 1937-luty 1938 r.). Prototypy Me-109V-17 i Me-109V-18 były identyczne, dysponowały silnikiem Jumo 210D i były uzbrojone w cztery kaemy. Natomiast Me-109V-19 otrzymał silnik Jumo 210G (wg [1]- Jumo 210C) oraz nowy płat z uniwersalnymi przedziałami uzbrojenia do alternatywnej zabudowy działek albo kaemów.

Produkcję Me-109C uruchomiono wiosną 1938 r. w Regensburgu, ale zbudowano tylko 55 egz. szybko przechodząc na produkcję kolejnego myśliwca Me-109D. Różnice pomiędzy Me-109C i Me-109D były minimalne, a jego pojawienie się to wynik opóźnień w rozwoju silnika DB 601 (wg [1]- DB 600). Myśliwiec Me-109D kumulował w sobie wszystkie dotychczasowe unowocześnienia i usprawnienia, ale został wyposażony w bardziej niezawodny silnik Jumo 210D (rozwój Jumo 210 ograniczono na korzyść perspektywicznego silnika Jumo 211). W trakcie produkcji Me-109D wprowadzono silnik Jumo 210Da o mocy podwyższonej do 700 KM, choć uzyskiwanej na mniejszej wysokości. Me-109D pozwolił wyrównać straty w osiągach, jakie zanotowano w trakcie rozwoju konstrukcji myśliwca. Późniejsze Me-109D miały też uproszczoną goleń podwozia ogonowego. Od 1939 r. Me-109C i Me-109D dodatkowo otrzymały kolektory spalin o spłaszczonych wylotach, co dawało im przyrost prędkości o ok. 10 km/h.

Produkcja Me-109D była kontynuowana w okresie wiosna-koniec 1938 r. Do ich produkcji doszedł zakład w Warnemünde. Ogółem zbudowano ok. 650 myśliwców Me-109D, co daje łączną produkcję myśliwców Me-109 z silnikami Jumo 210 na poziomie 1060 (wg [1]- 1100) egz. Spośród nich do Hiszpanii wyeksportowano 45 Me-109B, 5 Me-109C i 35 Me-109D, do Szwajcarii 10 Me-109D, po 1 Me-109B-1 i Me-109D-1 do Słowacji oraz 3 Me-109D na Węgry. Następne wersje Me-109 były już napędzane silnikami firmy Daimler-Benz.

W 1938 r. niektóre Me-109D posłużyły jako samoloty prototypowe dla różnych programów badawczych. Jednym z nich były próby z nkaemami MG 131 kal. 13 mm.

Użycie bojowe Messerschmitt Bf-109 (Me-109)

Konstrukcja:
Jednomiejscowy wolnonośny dolnopłat o konstrukcji metalowej.
Kabina zakryta.
Podwozie klasyczne chowane w locie.

Uzbrojenie (zobacz również w tekście):
- Me-109V-17, Me-109V-18, Me-109C-1, Me-109D- 4 stałe karabiny maszynowe MG 17 kal. 7,92 mm, po dwa w kadłubie i płacie,
- Me-109C-2- 3 stałe karabiny maszynowe MG 17 kal. 7,92 mm w kadłubie i 2 karabiny maszynowe MG 17 kal. 7,92 mm płacie,
- Me-109C-3- 2 stałe karabiny maszynowe MG 17 kal. 7,92 mm w kadłubie i 2 działka MG FF kal. 20 mm w płacie,
- Me-109C-4- 1 działko kal. 20 mm i 2 karabiny maszynowe MG 17 kal. 7,92 mm w kadłubie oraz 2 karabiny maszynowe MG 17 kal. 7,92 mm płacie,

Wyposażenie (zobacz również w tekście):

Silnik:
- Me-109V-17, Me-109V-18- rzędowy w układzie odwróconego V, Junkers Jumo 210D o mocy 500 kW (680 KM),
- Me-109V-19- rzędowy w układzie odwróconego V, Junkers Jumo 210G o mocy 537 kW (730 KM),
- Me-109C-1- rzędowy w układzie odwróconego V, Junkers Jumo 210Ga o mocy startowej 522 kW (700 KM) i mocy max 496 kW (675 KM),
- Me-109D- rzędowy w układzie odwróconego V, Junkers Jumo 210D o mocy 500 kW (680 KM), później Junkers Jumo 210Da o mocy startowej 500 kW (680 KM), wg innych źródeł- o mocy 515 kW (700 KM).

Dane techniczne Bf-109C-1 (wg [2]):
Rozpiętość- 9,9 m, długość- 8,7 m, wysokość- 2,45 m.
Masa własna- 1585 kg, masa startowa- 2280 kg.
Prędkość max- 470 km/h, prędkość przelotowa- 344 km/h, czas wznoszenia na 5000 m- 8' 44", pułap praktyczny- 8400 m, zasięg max- 652 km.

Dane techniczne Bf-109D-1 (wg [2]):
Rozpiętość- 9,9 m, długość- 8,7 m, wysokość- 2,45 m.
Masa własna- 1590 kg, masa startowa- 2280 kg.
Prędkość max- 470 km/h, prędkość przelotowa- 355 km/h, prędkość lądowania- 120 km/h, pułap praktyczny- 8500 m, zasięg- 650 km.

Inne wersje:
Messerschmitt Bf-109B (Me-109B)
Messerschmitt Bf-109E (Me-109E)
Messerschmitt Bf-109F (Me-109F)
Messerschmitt Me-109G
Messerschmitt Me-109K
Użycie bojowe Messerschmitt Me-109

Galeria

  • Samolot myśliwski Messerschmitt Bf-109D w locie. (Źródło: archiwum).

Źródło:

[1] JBG, MF ”Messerschmitt Me-109C-D”. Lotnictwo nr 2/2007.
[2] Murawski M. ”Samoloty Luftwaffe 1933-1945”. Tom 2. Wydawnictwo Lampart. Warszawa 1997.
[3] Michulec R. ”Messerschmitt Me-109 cz. 1”. Seria Monografie Lotnicze nr 42. Wyd. AJ-Press. Gdańsk 1997.
blog comments powered by Disqus