Margański Edward

Mgr inż. Edward Margański, założyciel i wiceprezes Zakładów Lotniczych Margański & Mysłowski Sp. z o.o., w hali montażowej, przy kadłubie samolotu swojej konstrukcji. (Źródło: Stanisławski M. ”Awiator”. Projektowanie i Konstrukcje Inżynierskie nr 10 (13)/2008).

Edward Margański urodził się 17.09. 1943 r. w Kolbuszowej. W 1961 r. rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej. Już w czasie studiów był aktywnym pilotem szybowcowym, także później- przez dwa lata pracy w charakterze asystenta na Wydziale Aerodynamicznym. Był m.in. jednym z założycieli i długoletnim działaczem modelarni lotniczej i harcerskiej drużyny o specjalności lotniczej. W 1962 r. założył Koło Naukowe Lotników na Wydziale Lotniczym Politechniki Warszawskiej. W 1968 r. opracował w KNL projekt przeróbki szybowca SZD-24 ”Foka” na motoszybowiec "Moto-Foka 4", budowę rozpoczęto i przerwano ze względu na problemy z napędem. W latach 1969-1971 powstał projekt samolotu EM-5A ”Duduś Kudłacz”, zbudowany w PZL-Mielec jako PZL M17 (1977 r.). Wg [3]- w latach 1973-1975 zaprojektował wspólnie z P. Plecińskim motoszybowiec KNL-1 (natomiast wg [6])- konstruktorami KNL-1 byli Jerzy Kędzierski i Przemysław Pleciński), którego budowę przerwano ze względu na problemy z napędem.

W latach 1970- 1977 pracował w Zakładach Lotniczych PZL Mielec, gdzie kierował m.in. budową samolotu PZL M17 (EM-5A ”Duduś Kudłacz”). Brał udział również w wielu innych projektach, m.in. PZL M15, PZL M16. Uzyskał zawodową licencję pilota oraz licencję pilota- oblatywacza. W 1978 r. objął stanowisko zastępcy dyrektora ds. technicznych Zakładów Szybowcowych w Bielsku-Białej nadzorując m.in. proces prób i wdrażania do produkcji dwóch typów szybowców. Następnym doświadczeniem zawodowym była trwająca ponad dwa i pół roku praca w przemyśle samochodowym, związana z projektowaniem i wytwarzaniem elementów karoserii z materiałów kompozytowych. W tym czasie zaprojektował i zbudował w warunkach amatorskich (dosłownie- w domu) mały samolot DK-3 "Kasia". Razem z mgr  inż. Jerzym Cisowskim przerobili na Żarze szybowiec SZD-22 "Mucha Standard" na motoszybowiec "Moto-Mucha Standard" z napędem w przodzie kadłuba.

W 1986 r., w klimacie liberalniejszego traktowania inicjatyw prywatnych, mgr inż. Edward Margański założył firmę lotniczą o nazwie Zakład Remontów i Produkcji Sprzętu Lotniczego. Było to pierwsze po II wojnie światowej przedsiębiorstwo prywatne w Polsce prowadzące działalność w branży lotniczej. Początkowo firma zajmowała się przeglądami i naprawami szybowców drewnianych, później motoszybowców oraz szybowców kompozytowych. W 1989 r. Edward Margański opracował projekt koncepcyjny samolotu holowniczego GM-1 ”Gniady”. W miarę rozwoju firmy, utworzono biuro konstrukcyjno- technologiczne i rozpoczęto projektowanie, budowę i pełny zakres prób nowych typów szybowców akrobacyjnych. Edward Margański wraz z zespołem konstrukcyjnym opracował szybowce akrobacyjne Swift S-1 (1990 r.) i MDM-1 ”Fox” (1993 r.). W 1995 r. opracował projekty samolotów: dyspozycyjnego i transportoweg, które nie doczekały się realizacji. W II połowie lat 1990- tych opracował koncepcję samolotu przeznaczonego specjalnie do wykonywania komercyjnych lotów widokowo- rekreacyjnych. Na bazie szybowca MDM-1 ”Fox” powstał motoszybowiec "Małgosia". W tym okresie zajmował się również uruchomieniem produkcji dwóch typów łopat do elektrowni wiatrowych i ultralekkiego samolotu Aviasud Engineering "Albatros" na licencji francuskiej.

Od 1999 r. Edward Margański kierował w swojej firmie zespołem konstrukcyjnym zajmującym się opracowaniem i budową prototypu odrzutowego samolotu szkolno- treningowego EM-10 ”Bielik”, mającego w zamyśle być platformą do latającego symulatora dla pilotów samolotów bojowych. Od października 2001 r. prowadzone były prace nad samolotem dyspozycyjnym (wielozadaniowym) EM-11 ”Orka”. Ich prototypy zostały oblatane w 2003 r. W styczniu 2002 r. został wyróżniony Złotym Laurem Umiejętności i Kompetencji w kategorii menedżerów, liderów społeczno- gospodarczych.

Prace nad „Orką” to również okres w którym opracował nową nowatorską metodę sterowania statkiem powietrznym. Poza swymi bezpośrednimi obowiązkami w firmie (od 1993 r. Zakłady Lotnicze Margański i Mysłowski), zrealizował w tym okresie znaczącą pracę badawczą (analizy teoretyczne, badania modeli w tunelu aerodynamicznym i badania modeli w locie). Podsumowaniem tej pracy był oblot demonstratora technologii, czyli samolotu „Małgosia II”. Do realizacji budowy tego samolotu E. Margański założył w kwietniu 2011 r. spółkę Aeroem S.K.A. Edward Margański.

Pracę zawodową w firmie uzupełnia pracą dydaktyczną na Wyższej Uczelni, lecz również o publikacje w licznych czasopismach, głównie fachowych. Zaangażowanie to przyniosło mu również uznanie środowiska w postaci licznych nagród, wyróżnień i członkostwa w licznych organizacjach.

Konstrukcje:
Margański "Moto-Foka 4", 1968, motoszybowiec.
KNL-1, 1973-1975, motoszybowiec.
PZL M-16, 1973, projekt samolotu myśliwsko-szturmowego i treningowego.
PZL M-17 (EM-5A ”Duduś Kudłacz”), 1977, samolot szkolno-sportowy.
DK-3 ”Kasia”, 1984, amatorski samolot sportowy.
Margański-Cisowski " Moto-Mucha Standard", lata 1990- te (?), motoszybowiec amatorski.
Swift S-1, 1990, szybowiec akrobacyjny.
MDM-1 ”Fox” (”Solo-Fox”), 1993, szybowiec akrobacyjny.
Margański- samolot dyspozycyjny, 1995, projekt samolotu dyspozycyjnego i łącznikowego.
Margański- samolot transportowy, 1995, projekt samolotu transportowego.
Aviata GM-1 ”Gniady”, 1995, samolot holowniczy.
Margański samolot "rekreacyjny", II połowa lat 1990- tych, koncepcja samolotu przeznaczonego do wykonywania lotów widokowo- rekreacyjnych.
Margański "Małgosia" (”Moto-Fox”), motoszybowiec doświadczalny.
EM-10 ”Bielik” (”Fenix”), 2003, samolot szkolno-treningowy.
EM-11 ”Orka”, 2003, samolot dyspozycyjny, patrolowy.
Aeroem "Małgosia II", 2014, samolot doświadczalny.

Źródło:

[1] Makowski T. ”Współczesne konstrukcje lotnicze Polski”. Agencja Lotnicza Altair. Warszawa 1996.
[2] Morgała A. ”Kierunki rozwoju samolotów wojskowych w Polsce w drugiej połowie XX w”. ”Lotnictwo stulecie przemiany”. Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2003.
[3] ”Koło Naukowe Lotników”.
[4] Stanisławski M. ”Awiator”. Projektowanie i Konstrukcje Inżynierskie nr 10 (13)/2008.
[5] Margański E. ”Awiator”. Produktywność i Innowacje nr 2/2006 (3).
[6] Glass A. "Projekty zespołów konstruktorskich z Politechniki Warszawskiej. Technika Lotnicza i Astronautyczna nr 9/1982.
[7] "Małgosia II- czyli bardzo nietypowy samolot doświadczalny...". Portal · dlapilota.pl.
[8] "Motoszybowce przerabiane z szybowców". Polskie Stowarzyszenie Motoszybowcowe im. Antoniego Kocjana.
[9] Margański E. "Rekreacja- szansa na biznes". Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 1/1999.

blog comments powered by Disqus