LWD "Miś", 1949

Samolot transportowy lekki, doświadczalny. Polska.
Prototyp samolotu transportowego LWD "Miś". (Źródło: archiwum).
Jedną z najbardziej enigmatycznych i kontrowersyjnych konstrukcji okresu powojennego był prototyp LWD ”Miś” opracowany i zbudowany w Lotniczych Warsztatach Doświadczalnych. Maszyna, największa spośród tych, jakie tam powstały, miała wykonywać wielorakie zadania. Poza rolą samolotu transportowego, ”Miś” miał również spełniać funkcję doświadczalnego latającego laboratorium, stanowiącego studium bezzałogowego samolotu rozpoznawczego SWS ”Upiór”, przeznaczonego do działania nad polem bitwy, w obszarze znacznej aktywności promieniotwórczej. Dla ułatwienia startu i lądowania z lotnisk polowych zastosowano podwozie trójpodporowe o szerokim rozstawie kół i dużym skoku amortyzatorów. Maszyna miała przetrzeć drogę dla właściwych, użytkowych samolotów bezzałogowych i ułatwić opanowanie zdalnego sterowania. W tym celu mogła zabrać załogę, aparaturę, obsługę aparatury, do czasu bezbłędnego działania całego systemu i uzyskania możliwości wykonywania lotów bezzałogowych. Jednocześnie, obok zadań latającego laboratorium, zamierzano projektowany samolot wykorzystać w wersji transportowo-desantowej. Miały one zastąpić dotychczas używane samoloty transportowe Szczerbakow Szcze-2. W tym czasie dyskutowana była sprawa ewentualnego uruchomienia produkcji licencyjnej lub przyjęcia do produkcji seryjnej własnego prototypu opracowanego i zbudowanego w kraju. Wiązało się to oczywiście z odbudową i rozbudową zniszczonego przemysłu lotniczego. Według założeń Planu 3-letniego prototyp miał być opracowany w LWD, a produkcję zamierzano powierzyć projektowanej nowej Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku koło Lublina. W wojskowych planach zaopatrzenia materiałowego przewidywano na 1949 r. dostawę pierwszych 3 samolotów tego typu.

Projekt wstępny samolotu powstał w 1947 r. W tym samym czasie rozpoczęto badania modelu samolotu w małym tunelu aerodynamicznym LWD. Później prace zostały przerwane, ponieważ pierwszeństwo dano samolotowi szkolno-treningowemu "Junak". W 1948 r. projekt konstrukcyjny. Głównym konstruktorem był mgr inż. Tadeusz Sołtyk. W wersji transportowej samolot miał wykonywać następujące zadania: desantowanie w powietrzu grupy skoczków spadochronowych i zaopatrzenia bojowego w zasobnikach, desantowania na ziemi z samolotu grupy żołnierzy, przerzutu ładunków oraz przewozu rannych na noszach i w pozycji siedzącej oraz do przewozu 8 pasażerów i 2 członków załogi. Do napędu samolotu wykorzystano dostępne wówczas poniemieckie silniki Argus As-10C o mocy 177 kW (240 KM). Pewne zapasy tych silników, pochodzących ze zdobyczy wojennych, znajdowały się w kraju. Konstrukcja samolotu była prosta, dostosowana do możliwości produkcyjnych ówczesnego przemysłu lotniczego.

Budowę prototypu rozpoczęto w 1948 r. i zakończono w listopadzie 1949 r. ”Miś” był największym samolotem zbudowanym w małych niskich salkach starej stolarni. Wykonywano tutaj również inne samoloty, ale były to maszyny małe, które z trudnością można było złożyć w całości w sali montażowej, mieszczącej się na I piętrze budynku warsztatów. Wobec niemożności wykonania montażu całej maszyny na miejscu, zdecydowano się wykonać ”Misia” w częściach, a później gotowe segmenty kadłuba sprowadzić na dół po specjalnej pochylni i w takiej postaci dostarczyć na pobliskie lotnisko fabryczne. Po złożeniu w całości samolot ”Miś” wykonał pierwszy lot 24.11.1949 r. Podczas lotu okazało się, że prototyp jest trudny do opanowania i ma zakłóconą stateczność. Przyczyną były przekompensowane lotki i stery. Loty zawieszono, a samolot został poddany przebudowie. Prace trwały aż do października 1950 r. i poprawiony samolot został ponownie oblatany 18.10.1950 r. Pod koniec 1950 r. uległy stopniowej likwidacji LWD, w ich miejsce powołano WSK nr 5. Nadal prowadzono próby fabryczne ”Misia”, które trwały do wiosny 1951 r. Prototyp w tym czasie odznaczał się już dobrymi właściwościami pilotażowymi. W kwietniu 1951 r. samolot przekazano do prób państwowych w Głównym Instytucie Lotnictwa. W GIL dokonano w czasie trwania prób wymiany łóż silnikowych z amortyzatorami. Samolot odznaczał się szeregiem zalet: miał doskonałą widoczność z kabiny załogi, niskie posadowienie kadłuba ułatwiało wejście na pokład, jak również załadunek przewożonych przedmiotów, pilotaż był prawidłowy, lądowanie łatwe, ruch po ziemi poprawny. Spośród ujemnych cech wymieniano przede wszystkim hałas wewnątrz kabin załogi i pasażerów spowodowany głośną pracą silników Argus As-10C i brakiem izolacji dźwiękochłonnej. Najpoważniejszą cechą ujemną była jednak niewystarczająca nadwyżka mocy silników, powodująca obniżenie osiągów.

Po próbach w GIL prototyp przekazano do eksploatacji wstępnej w Pułku Specjalnym, który był wówczas jednostką lotnictwa transportowego. Wobec zaniżonych osiągów, z zamówienia samolotów seryjnych zrezygnowano, przekazując prototyp z powrotem do GIL. W tym czasie zainteresowanie maszyną zmalało, chociaż jeszcze przed likwidacją LWD proponowano zabudowanie na samolocie mocniejszych silników Argus As-410A1 o mocy 342 kW (465 KM. Silniki tego typu wykorzystano później na samolocie komunikacyjnym CSS-12. Zaniechano również zamiaru wykorzystania ”Misia” jako samolotu bezzałogowego. Po zlikwidowaniu zespołu konstruktorskiego LWD i braku zainteresowania ze strony wojska, samolotem nie miał się kto zająć. W GIL kończono w tym czasie kompleksowe próby homologacyjne. W sierpniu 1952 r. został uszkodzony. Samolot odstawiono do hangaru i z jego remontu zrezygnowano. W tym okresie maszynę przejęło na powrót wojsko, przeznaczając ją, jako nieruchomy cel na poligonie lotniczym.

Konstrukcja:
Górnopłat wolnonośny o konstrukcji mieszanej. Załoga- 2 osoby, pasażerów- 8.
Skrzydła niedzielone wykonane jako jedna całość. Obrys trapezowy. Konstrukcja drewniana dwudźwigarowa, z kesonem dwukomorowym. Sklejka kesonu oklejona płótnem, reszta pokrycia płótnem. Lotki szczelinowe typu Fryze, dwudzielne, wychylane różnicowo. Pomiędzy lotkami a kadłubem znajdowały się klapy szczelinowe.
Kadłub w części przedniej i środkowej wykonany był jako kratownica przestrzenna, spawana z rur stalowych. Część przednia pokryta blachą (pokryciem nie pracującym), a część środkowa, oprofilowana listwami drewnianymi, pokryta płótnem. Część tylna kadłuba była konstrukcją drewnianą, półskorupową, składającą się z licznych podłużnie i wręg pokrytych sklejką. Kabiny zakryte.
Usterzenie trapezowe, wolnonośne, o konstrukcji drewnianej. Stateczniki pokryte sklejką, stery płótnem.
Podwozie trójpodporowe z kołem przednim, stałe.

Wyposażenie- w samolotach seryjnych przewidywano zastosowanie radiostacji pokładowej KF typu RSI oraz radiopółkompasu JRPKO-10M.

Napęd- 2 silniki rzędowe w układzie odwróconego V, typu Argus As-10C o mocy startowej 177 kW (240 KM) i mocy trwałej 147 kW (200 KM) każdy.

Dane techniczne ”Miś” (wg [2]):
Rozpiętość- 17,7 m, długość- 12,9 m, wysokość- 4,0 m, powierzchnia nośna- 40,0 m2.
Masa własna- 2215 kg, masa użyteczna- 1035 kg, masa całkowita- 3240 kg.
Osiągi (obliczeniowe): prędkość max- 260 km/h, prędkość przelotowa- 210 km/h, prędkość lądowania- 103 km/h, wznoszenie- 1,0 m/s, pułap- 800 m, zasięg- 420 km.

Źródło:

[1] Królikiewicz T. ”Samoloty i śmigłowce Instytutu Lotnictwa. Pierwsze lata powojenne.” Lotnictwo nr 11/2005.
[2] Morgała A. ”Polskie samoloty wojskowe 1945-1980”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1980.
[3] Praca zbiorowa ”Konstrukcje lotnicze Polski Ludowej”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1965.
[4] Morgała A. ”Kierunki rozwoju samolotów wojskowych w Polsce w drugiej połowie XX w”. ”Lotnictwo stulecie przemiany”. Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2003.
blog comments powered by Disqus