Lublin R-XXII, 1934

Projekt samolotu bombowo- rozpoznawczego oraz wodnosamolotu torpedowo- bombowego. Polska.
Samolot Vickers ”Vildebeest” stanowiący wzór dla projektu wodnosamolotu torpedowego Lublin R-XXII. (Źródło: Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939”).

Na początku lat 1930- stych Kierownictwo Marynarki Wojennej (KMW) stanęło przed pilną potrzebą pozyskania dla planowanych do sformowania dwóch Eskadr Torpedowych MDL ciężkiego wodnosamolotu torpedowo-bombowego. Po rozpatrzeniu wszystkich zgłoszonych projektów, w ostatniej fazie rywalizowały ze sobą Lublin R-XX, PWS-62 i PZL-18, KMW w 1932 r. wybrało do realizacji samolot R-XX. Pod koniec 1933 r. KMW zwróciło się z propozycją opracowania także lżejszego wodnosamolotu dla zastąpienia wodnosamolotów Lublin R-VIIIbis/ter, jednak zdolnego do przenoszenia torpedy. Na początku 1934 r. w Zakładach Mechanicznych Plage i Laśkiewicz inż. Jerzy Rudlicki przystąpił do prac projektowych nad samolotem Lublin R-XXII, który stanowił rozwój Lublina R-VIII i był wzorowany na brytyjskim samolocie Vickers ”Vildebeest”.

Przewidywano dwa warianty: kołowy (lądowy) Lublin R-XXIIA3/B3, przeznaczony do zadań liniowych (bombowych i rozpoznawczych) oraz pływakowy, przeznaczony do zadań rozpoznawczych, bombowych i przede wszystkim torpedowych. Do napędu samolotu przewidywano równolegle trzy typy silników gwiazdowych: brytyjski typu Bristol ”Pegasus IIL” lub ”Pegasus IIIM” oraz francuskie typu Gnôme-Rhône 14Krd lub Hispano-Suiza 14HAr. Dla każdego wariantu samolotu i typu silnika opracowano oddzielny projekt samolotu, różniący się wymiarami, masą i spodziewanymi osiągami. W sumie zatem opracowano aż sześć wersji projektu. Prototypowi R-XXII przyznano numer MDL: 805, ustalono także malowanie, sposób rozmieszczenia znaków rozpoznawczych. Zamó­wiono projekt wózków transporto­wych wsuwanych pod pływaki. Za­stosowanie slotów miało być roz­ważone w osobnym opracowaniu.

W czerwcu 1934 r. a więc zaledwie po kilku miesiącach prac projektowych KMW zrezygnowało z dalszego rozwoju wodnosamolotu Lublin R-XXII, skupiając się wyłącznie na ciężkim Lublin R-XX. Równocześnie zaprzestano także prac nad wariantem kołowym R-XXII, tym bardziej, że w PZL powstawał właśnie znacznie nowocześniejszy całkowicie metalowy dolnopłat liniowy PZL-23 ”Karaś”.

Konstrukcja:
Trzymiejscowy dwupłat o konstrukcji mieszanej.
Skrzydła o konstrukcji drewnianej, dwudźwigarowe, nosek pokryty sklejką, re­szta płótnem.
Kadłub kratownicowy spawaną ze sta­lowych rur chromomolibdenowych, do połowy kryty blachą, reszta płótnem. Pilot miał kabinę całkowicie osłoniętą, usytu­owaną w przodzie kadłuba przed górnym płatem. Część środkowa kadłuba była przeznaczona do po­mieszczenia dodatkowych zbiorni­ków paliwa, trzech bomb hydrosta­tycznych lub podwieszenia torpedy. Radiotelegrafista za­jmował całkowicie osłoniętą kabi­nę, tuż za przedziałem ładunko­wym, a obserwator następną, ot­wartą.
Usterzenie drewniane, stateczniki kryte sklejką, stery płótnem.
Podłodzie- dwa metalowe pływaki wytwórni Short. W wersji lądowej podwozie klasyczne stałe.

Uzbrojenie (identyczne zarówno w wersji pływakowej i kołowej)- 1 stały karabin maszynowy pilota (prawdopodobnie typu Vickers E lub wzór 09/18 kal. 7,9 mm) i 3 ruchome karabiny maszynowe (prawdopodobnie typu Vickers F kal. 7,9 mm): 1 sprzężony ruchomy w górnym stanowisku strzeleckim oraz 1 ruchomy w dolnym stanowisku strzeleckim. Udźwig bomb w wersji pływakowej- trzy bomby głębinowe lub jedna torpeda o masie do 800 kg, w wersji lądowej- 400- 600 kg bomb.

Wyposażenie- radiostacja, aparat fotograficzny Eagle III, rakietnica Perkun i reflektor sygnalizacyjny.

Silnik- 9-cylindrowy, gwiazdowy, chłodzony powietrzem Bristol ”Pegasus IIL” o mocy 441 kW (600 KM) lub ”Pegasus IIIM” o mocy 515-574 kW (700-780 KM) oraz 14-cylindrowy, chłodzony powietrzem, w układzie podwójnej gwiazdy Gnôme-Rhône 14Krd o mocy 589 kW (800 KM) lub 14-cylindrowy, chłodzony powietrzem, w układzie podwójnej gwiazdy Hispano-Suiza 14HAr o mocy 662 kW (900 KM).

Dane techniczne, wersja lądowa, silnik Bristol ”Pegasus IIIM” (wg [1] i [3]):
Rozpiętość- 14,0 m, długość- 10,96 m, wysokość- 3,97 m, powierzchnia nośna- 52,55 m2.
Masa całkowita- 3100 kg.
Prędkość max- 250 km/h, pułap- 4800.

Dane techniczne, wersja lądowa, silnik Gnôme-Rhône 14Krd (wg [1] i [3]):
Rozpiętość- 15,0 m, długość- 11,75 m, wysokość- 4,25 m, powierzchnia nośna- 68,0 m2.
Masa całkowita- 4100 kg.

Dane techniczne, wersja lądowa, silnik Hispano-Suiza 14HAr (wg [1] i [3]):
Rozpiętość- 15,8 m, długość- 12,0 m, wysokość- 4,3 m, powierzchnia nośna- 71,0 m2.
Masa całkowita- 4200 kg.
Prędkość max- 250 km/h, czas wznoszenia na 1000 m- 4' 20", pułap- 5200.

Dane techniczne, wersja pływakowa, silnik Bristol ”Pegasus IIIM” (wg [1] i [3]):
Rozpiętość- 14,0 m, długość- 10,3 m, wysokość- 3,8 m, powierzchnia nośna- 52,55 m2.
Masa całkowita- 3370 kg.
Prędkość max- 230 km/h, czas wznoszenia na 1000 m- 2' 30", pułap- 4000, zasięg- 750 km.

Dane techniczne, wersja pływakowa, silnik Gnôme-Rhône 14Krd (wg [1] i [3]):
Rozpiętość- 15,0 m, długość- 12,5 m, wysokość- 4,75 m, powierzchnia nośna- 68,0 m2.
Masa całkowita- 4342 kg.

Źródło:

[1] Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939”. Wyd. Bellona. Warszawa 2003.
[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 1. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2004.
[3] Samoloty wojskowe świata 1935-1945.

blog comments powered by Disqus