Lublin R-XVIII, 1929-1932

Projekt nocnego samolotu bombowego. Polska.
Projekt nocnego samolotu bombowego Lublin R-XVIII w wersji z 1932 r. (Źródło: rys. Krzysztof Luto).

W 1929 r. w lubelskiej wytwórni ZMP&L inż. Jerzy Rudlicki opracował projekt nocnego samolotu bombowego Lublin R-XVIII. Samolot stanowił rozwój projektu bombowca R-VII ”Odwet” z 1925 r. Konstruktor wykorzystał również doświadczenia z swej pracy dyplomowej z Paryża- projektu samolotu pasażerskiego ”Project d'avion Ru- type chassis pliant”. Miał to być tani i prosty w budowie dwupłat konstrukcji mieszanej z materiałów krajowych, z kadłubem ze spawanych rur stalo­wych i skrzydłami drewnianymi, których części zewnętrzne o stałej grubości i cięciwie były wymienne między sobą. Początkowe propozycje Rudlickiego obejmowały układ trójsilnikowy (3 silniki ciągnące Bristol "Jupiter" o mocy 368 kW / 500 KM każdy, osłonięte pierścieniami, 2 zainstalowane na dolnym płacie i 1 na górnym płacie) z pojedynczym usterzeniem pionowym oraz ze stałym lub chowanym podwoziem patentu Rudlickiego, w pogru­bionej środkowej części dolnego płata.

Projekt przewidywał, że samolot z załogą 6- osobową będzie miał 5 stanowisk ogniowych: w przedniej części kadłuba, na grzbiecie kadłuba i w zakończeniu każdej gondoli silnikowej. Miało to zapewniać nieograniczone pole ostrzału we wszystkich kierunkach. W myśl założeń użycie samolotu Lublin R-XVIII nie wymagało stosowania osłony myśliwców. Dzięki odpowiedniemu rozmieszczeniu stanowisk ogniowych płatowiec prawie nie posiadał tzw. martwych pól ostrzału, a silne uzbrojenie zapewniało 98% obronności własnymi środkami . W praktyce była to, wywodząca się z douhetowskiej teorii, koncepcja latającej fortecy, zrealizowana we Francji, Anglii, a przede wszystkim w USA, w ciągu następnych dziesięciu lat. Samolot miał zabierać do 1500 kg bomb na wyrzutnikach pionowych i poziomych typu Świąteckiego, zamon­towanych wewnątrz kadłuba i w pogrubionej środkowej części dolnego płata, między kadłubem a gondolami silników.

W latach 1932- 1933 projekt R-XVIII uległ przeobrażeniu w lżejszy, mniejszy i tańszy samolot dwusilnikowy, bazowany na silnikach gwiazdowych o mocy rzędu 442- 479 kW (600- 650 KM) Bristol "Pegasus" lub Gnôme- Rhône, z uproszczonymi skrzydłami (bez pogrubienia części środkowej), stałym podwoziem i usterzeniem Rudlickiego. Bombowiec w tej formie miałby załogę 5- osobową, 4 stanowiska ogniowe: na przedzie kadłuba, w ogonie oraz w zakończeniach gondol silnikowych i zabierać miałby 1000 kg bomb wewnątrz kadłuba.

Oferta jego budowy nie została przyjęta przez Departament Aeronautyki. Projekt R-XVIII został odrzucony na rzecz realizacji zupełnie innej, niestety niezbyt udanej konstrukcji- bombowca PZL-30 ”Żubr”. Doświadczenia uzyskane przy projektowaniu samolotu Lublin R-XVIII zostały wykorzystane przez wytwórnię w czasie budowy wodnosamolotu Lublin R-XX.

Konstrukcja R-XVIII w wersji z 1929 r.:
Dwupłat o konstrukcji mieszanej. Załoga- 6 osób.
Skrzydła drewniane.
Kadłub metalowy, spawany z rur stalo­wych. Kabiny odkryte.
Usterzenie pionowe pojedyncze.
Podwozie klasyczne, mogło być wykonane jako sta­łe z charakterystycznym wygiętymi goleniami lub chowane do tyłu w gondole silnikowe według projektu inż. Rudlickiego.

Uzbrojenie- 5 stanowisk ogniowych. Udźwig bomb- 1500 kg.

Napęd- 3 silniki (2 zainstalowane na dolnym płacie i 1 na górnym płacie) Bristol "Jupiter" o mocy 368 kW (500 KM) każdy.

Konstrukcja R-XVIII w wersji z 1932 r.
Dwupłat o konstrukcji mieszanej.
Usterzenie było w układzie V stanowiące wynalazek inż. Rudlickiego.

Uzbrojenie- 9 ruchomych karabinów maszynowych lub broni wielkokalibrowej rozmieszczonych po 2 sprzężone w obrotnicach na przedzie, w gondolach silnikowych i w tyle kadłuba oraz 1 strzelający pod spód kadłuba. Udźwig bomb- 1000 kg.

Napęd- 2 silniki gwiazdowe Bristol "Pegasus" lub Gnôme- Rhône o mocy rzędu 442- 479 kW (600- 650 KM) każdy.

Dane techniczne R-XVIII w wersji z 1932 r. (wg [1]):
Rozpiętość- 18,0 m, długość- 13,0 (wg [4]- 11,4) m, wysokość- 4,2 m, powierzchnia nośna- 170 m2.
Masa własna- (wg [3]- 1850) kg, masa całkowita- 4000 kg.
Prędkość max- 210 (wg [3]- 260) km/h, zasięg- 1050 km.

Galeria

  • Lublin R-XVIII w wersji z 1932 r., rysunek w trzech rzutach. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 26/1963).

Źródło:

[1] Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939”. Wyd. Bellona. Warszawa 2003.
[2] Czajka W. ”Jerzy Rudlicki, konstruktor zapomniany?” ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN-POLONIA VOL. LX SECTIO F 2005.
[3] Cynk Jerzy B. "Samolot bombowy PZL P-37 Łoś". Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. Warszawa 1990.
[4] Kaczkowski R. "Samolot bombowy Lublin R-XVIII". Skrzydlata Polska nr 26/1963.
blog comments powered by Disqus