We wrześniu 1932 r. Departament Aeronautyki zamówił w Zakładach Mechanicznych Plage & Laśkiewicz dwa prototypy samolotu Lublin R-XIII z silnikiem PZL G-1620A ”Mors II”, oznaczone R-XIIIE i R-XIIIF. Konstruktorem samolotu był Jerzy Rudlicki. Następnie zadecydowano, że na R-XIIIE zostanie zabudowany silnik Gnôme-Rhône 7K ”Titan”. Budowę rozpoczęto lipcu 1933 r. i ukończono 24.01.1934 r. Był samolotem najbardziej odbiegającym od standardowej postaci w rodzinie R-XIII. W 1934 r. przeszedł on próby w IBTL, lecz wobec budowy R-XIIIF z polskim silnikiem Mors, służył tylko do prób porównawczych. W 1935 r. znajdował się w wyposażeniu Eskadry parkowej CWTL w Bydgoszczy, a następnie do Eskadry Treningowej 5 PL gzie uległ wypadkowi 10.06.1936 r.

W lipcu 1933 r. rozpoczęto budowę prototypu R-XIIIF z silnikiem PZL G-1620A ”Mors II”. Ponieważ był to silnik prototypowy, zabudowa silnika przeciągnęła się w czasie. Prototyp R-XIIIF był gotowy w listopadzie 1933 r. Po pożarze silnika ”Mors” na tym samolocie, w 1935 r. zamontowano na nim silnik Wright ”Whirlwind”. We wrześniu 1934 r. rozpoczęto produkcję 25 samolotów R-XIIIF, później liczbę zamówionych zwiększono do 50 szt. Pierwszy seryjny R-XIIIF był gotowy w lipcu 1935 r. Samolot otrzymał liczbowe oznaczenie typu 58. Pierwsze dwa egzemplarze przeszły w 1935 r. próbną eksploatację w 3 i 6 Pułku Lotniczym.

Departament Aeronautyki, aby spowodować bankructwo wytwórni, cofnął zamówienie na samoloty R-XIIIF. Do 21.11.1935 r. wytwórnia dostarczyła 7 egzemplarzy R-XIIIF, w styczniu 1936 r.- 3 (wg [2], natomiast wg [1]- wojsko odebrało tylko 7 egz.). Pozostałe samoloty znajdujące się w budowie (18 egz.) zostały wycenione jako złom. W końcu 1935 r. została ogłoszona upadłość wytwórni i została upaństwowiona pod nazwą Lubelska Wytwórnia Samolotów. Po jej utworzeniu, na początku 1936 r. Departament Aeronautyki wznowił zamówienie na R-XIIIF i wytwórnia bez strat finansowych wznowiła działalność. Prócz 18 płatowców przejętych po wytwórni Plage & Laśkiewicz, LWS zbudowała 32 samoloty R-XIIIF. Razem w latach 1936-1938 wykonano 50 szt. Łącznie z prototypami zbudowano 58 samolotów (wg [1]) R-XIIIF.

Samoloty R-XIII F używane były wyłącznie do szkolenia i treningu w CWOL w Dęblinie, LSSiB w Grudziądzu i SPRL w Radomiu oraz w eskadrach treningowych w 1, 3, 4, 5, 6 PL a bez uzbrojenia jako tzw. sztabowe, m.in. w 5. Eskadrze Sztabowej 1 PL na Mokotowie.

Latem 1939 r. samolot R-XIIIF nr 58.23 został przebudowany w PZL WP-1 na samolot aerologiczny Lublin R-XIIIF ”Aerolog”, służący do rozpoznawania pogody i pomiarów meteorologicznych. Oblatany został w sierpniu 1939 r. We wrześniu 1939 r. dostał się na Okęciu w ręce niemieckie.

We wrześniu 1939 r. R-XIIIF były wykorzystane do lotów łącznikowych m.in. przez Eskadry SPL z Dęblina i 2 Eskadrę SPRL z Radomia. Prawdopodobnie jeden R-XIIF omyłkowo wylądował na terenie ZSRR. Do Rumunii zostały ewakuowane 2 samoloty R-XIIIF (wg [2], natomiast wg [1]- kilka). Były używane przez lotnictwo rumuńskie, gdzie były stosowane jako szkolne. Nieliczne, uszkodzone, zdobyli Niemcy.

Konstrukcja:
Dwumiejscowy zastrzałowy górnopłat (parasol) o konstrukcji mieszanej.
Płat prostokątno- eliptyczny, dwudzielny, drewniany, dwudźwigarowy, kryty sklejką do przedniego dźwigara- płótnem, wsparty na piramidce z rur stalowych i podparty dwiema parami duralowych kroplowych zastrzałów, wykrzyżowany cięgnami profilowymi. Profil płata zmodyfikowany IAW-127. Lotki ze skrzydełkami odciążającymi.
Kadłub kratownicowy spawany z rur stalowych, kryty lnianym płótnem. Przednia część kratownicy kadłuba wykrzyżowana rurami, tylna- drutem. Wieżyczka do mocowania płatów oraz piramidki boczne do mocowania podwozia i zastrzałów- integralne z kratą kadłuba. Łoże spawane z rur stalowych. Osłona silnika i przodu kadłuba z blachy duralowej. Zbiorniki na 200 l paliwa w przodzie kadłuba za silnikiem, nitowany z duralu, awaryjnie wyrzuca­ny. Kabiny odkryte. Przednia kabina- pilota, osłonięta wiatrochronem, tylna kabina- obserwatora. Sterownice w obu kabinach, w tylnej kabinie drążek wyjmowany. W wersji Lublin R-XIIIF ”Aerolog” kabina zakryta.
Usterzenie spawane z rur stalowych, kryte płótnem. Stateczniki usztywnione drutami. Statecznik poziomy przestawialny w locie. Stery z rogowym odciążeniem aerodynamicznym.
Podwozie stałe, główne dwukołowe, trójgoleniowe, z amortyzatorami olejowo- powietrznymi. Koła 550 x 125 mm, z tarczami stożkowymi lub wypukłymi, wymienne z drewnianymi narty. Płoza ogonowa samonastawna, amortyzowana sznurem gumowym.

Uzbrojenie:
- R-XIIIE- nie otrzymał on uzbrojenia (wg [2], natomiast wg [1]- 2 karabiny maszynowe), lecz jedynie obrotnicę. Podobno zamontowano 4 wyrzutniki na bomby po 50 kg.

Silnik:
- R-XIIIE- chłodzony powietrzem, 7- cylindrowy, gwiazdowy Gnôme-Rhône 7K ”Titan Major” o mocy nominalnej 265 kW (360 KM). Śmigło dwułopatowe metalowe, stałe, Gnôme- Rhône nr 93.
- R-XIIIF- chłodzony powietrzem, 9- cylindrowy, gwiazdowy PZL-WS G-1620A ”Mors” o mocy nominalnej 250 kW (340 KM) i mocy startowej 301 kW (410 KM) lub chłodzony powietrzem, 9- cylindrowy, gwiazdowy Wright ”Whirlwind J5” o mocy nominalnej 162 kW (220 KM) i mocy startowej 176 kW (240 KM). Śmigło dwułopatowe drewnia­ne, stałe, Szomański- Hamilton o średnicy 2,7 m.

Dane techniczne R-XIIIE (wg [2]):
Rozpiętość- 13,25 (wg [1]- 13,20) m, długość- 8,46 (wg [1]- 8,45) m, wysokość- 2,76 (wg [1]- 2,86) m, powierzchnia nośna- 24,5 m².
Masa własna- 1080 kg, masa użyteczna- 440 kg, masa całkowita- 1520 kg.
Prędkość max- 215 (wg [1]- 200) km/h, prędkość przelotowa- 190 km/h.

Dane techniczne R-XIIIF prototyp (wg [2]):
Rozpiętość- 13,25 (wg [1]- 13,20) m, długość- 8,46 (wg [1]- 8,45) m, wysokość- 2,76 (wg [1]- 2,86) m, powierzchnia nośna- 24,5 m².
Masa własna- 969 kg, masa użyteczna- 430 (wg [1]- 431) kg, masa całkowita- 1400 kg.
Prędkość max- 215 km/h, prędkość przelotowa- 190 km/h.

Dane techniczne R-XIIIF, silnik PZL-WS G-1620A (wg [2]):
Rozpiętość- 13,25 (wg [1]- 13,20) m, długość- 8,46 (wg [1]- 8,45) m, wysokość- 2,76 (wg [1]- 2,86) m, powierzchnia nośna- 24,5 m².
Masa własna- 1033 kg, masa użyteczna- 512 kg, masa całkowita- 1545 kg.
Prędkość max- 208 (wg [1]- 215) km/h, prędkość przelotowa- 180 (wg [1]- 175) km/h, pułap- (wg [1]) 5500 m.

Inne wersje:
Lublin R-XIII
Lublin R-XIIIDr (R-XXIII) ”Błękitny Ptak”
Lublin R-XIII bis/ter/G (hydro)
Lublin R-XIV
Lublin R-XIX