Lockheed L-18 "Lodestar", 1939

Samolot pasażerski, transportowy. USA.
Samolot transportowy Lockheed C-60A ”Lodestar” w barwach USAF. (Źródło: U.S. Air Force).

W 1939 r. firma Lockheed Aircraft Corporation zdecydowała uzupełnić swoją rodzinę szybkich dwusilnikowych samolotów pasażerskich nowym samolotem o większej pojemności. Było to podyktowane konkurencyjną walką z firmą Douglas, która pomyślnie sprzedawała i w USA i za granicą swoje samoloty Douglas DC-3 (DST). W nowym samolocie, nazwanym Lockheed L-18 ”Lodestar”, zastosowano wiele elementów konstrukcji z poprzedniej konstrukcji Lockheed L-14 ”Super Electra”, w tym prawie całkowicie skrzydło. Natomiast kadłub był nowy, dłuższy i wyższy, mieścił 15-18 pasażerów, w dalszych wersjach ich liczbę zwiększono do 26. Pragnąc spełnić wymagania potencjalnych klientów, opracowano szereg wersji z różnymi silnikami firmy Pratt & Whitney (L-18-07, L-18-08, L-18-10, L-18-14) i Wright (L-18-40, L-18-50, L-18-56) o mocy od 490 KM do 650 KM. Trzy prototypy ”Lodestara” powstały w wyniku przebudowy seryjnych samolotów Lockheed L-14H. Pierwszy z nich został oblatany 21.09.1939 r. Pierwszy samolot seryjny wzbił się w powietrze 2.02.1940 r.

Eksploatację L-18 rozpoczęto w marcu 1940 r. Jednak w USA samolot nie zdobył wielkiej popularności, większość linii eksploatowała wolniejsze, ale bardziej pojemne samolot DC-3. Tylko 43 samoloty (włączając udoskonalone wersje L-118 i L-218) udało się sprzedać różnym liniom lotniczym, najwięcej nabył Pan Am- 12 egz. Dalsze 96 samolotów sprzedano za granicę, w tym 38 do Wielkiej Brytanii i 29 do Południowej Afryki. Używane były również w Brazylii, Kanadzie, Francji, Holenderskich Indiach Wschodnich (dzisiejsza Indonezja), Norwegii i Wenezueli.

W maju 1941 r. USAAF zakupił jeden samolot L-18-20 (pod oznaczeniem C-56) i trzy L-18-14 (jako C-57), a następnie dalsze 10 egz. C-57. Były to zwykłe samoloty pasażerskie, które służyły do przewozu oficerów sztabowych. Kiedy USA przystąpiły do II wojny światowej, zakupiono dla potrzeb lotnictwa wojskowego lotnictwa pewną liczbę samolotów L-18 ”Lodestar” różnych wersji. W latach 1941-1943 rozwinęła się wielkoseryjna produkcja samolotów dla lotnictwa transportowego. Wersje budowane dla USAAC:
- C-56- napędzana silnikami Wright R-1820 o mocy 760 hp, zbudowano 1 egz.,
- C-56A, C-56B, C-56C, C-56D, C-56E- wersje napędzane silnikami Pratt & Whitney R-1690. Zbudowano 25 egz.,
- C-57A- napędzana silnikami Pratt & Whitney R-1830. Zbudowano 1 egz.,
- C-57B- napędzana silnikami Pratt & Whitney R-1830. Zbudowano 7 egz.,
- C-57C- wariant C-60A napędzany silnikami Pratt & Whitney R-1830-51. Zbudowano 3 egz.,
- C-57D- wariant C-57A napędzany silnikami Pratt & Whitney R-1830-92. Zbudowano 1 egz.,
- C-59 (”Lodestar” Mk.IA)- wersja napędzana silnikami Pratt & Whitney R-1690 ”Hornet”. Zbudowano 10 egz.,
- C-60 (”Lodestar” Mk.II)- napędzana silnikami Wright R-1820-87. Zbudowano 36 egz.,
- C-60A- napędzana silnikami Pratt & Whitney R-1830 ”Twin Wasp”. Zbudowano 125 egz.
- XC-60B- wariant C-60A z doświadczalnym systemem przeciwoblodzeniowym. Zbudowano 1 egz.,
- C-60C- projekt samolotu transportowego przeznaczonego do transportu 21 żołnierzy, nie został zrealizowany,
- C-66- napędzana silnikami Wright R-1820-87. Zbudowano 1 samolot przekazany dla lotnictwa wojskowego Brazylii.

Wersje budowane dla US Navy:
- XR5O-1- napędzana silnikami Wright R-1820-40 o mocy 895 kW. Zbudowano 1 egz.,
- R5O-1- napędzana silnikami Wright R -1820-97 o mocy 895 kW. Zbudowano 3 egz., jeden został przekazany do United States Coast Guard,
- R5O-2- napędzana silnikami Pratt & Whitney R-1690-25 o mocy 634 kW. Zbudowano 1 egz.,
- R5O-3- napędzana silnikami Pratt & Whitney R-1830-34A o mocy 895 kW. Początkowo był samolot transportowy VIP dla 4 pasażerów. Zbudowano 4 egz.,
- R5O-4- napędzana silnikami Wright R-1820-40 o mocy 895 kW. Był to sztabowy samolot transportowy dla 7 pasażerów. Zbudowano 12 egz.,
- R5O-5- napędzana silnikami Wright R-1820-40 o mocy 895 kW. Podobna do R5O-4 ale z miejscami dla 14 pasażerów. Zbudowano 14 egz.,
- R5O-6- oznaczenie 35 samolotów C-60A-5-LO które zostały przekazane przez USAAC do US Navy (US Marine Corps), zabierały na pokład 18 żołnierzy.

W latach 1941-1943 rozwinęła się wielkoseryjna produkcja samolotów dla lotnictwa transportowego. Dla USAAF zbudowano 10 egz. C-59, 30 egz. C-60 (z tego 15 przekazano Wielkiej Brytanii) i 325 egz. C-60A. Piały one uproszczone wyposażenie kabiny pasażerskiej i wzmocniony podłogę. Samoloty były nieuzbrojone, w wersjach C-60 i C-60A w oknach kabiny znajdowały się otwory do prowadzenia ognia z broni strzeleckiej desantu. Ok 100 egz. dostarczono dla lotnictwa US Navy. Łącznie zbudowano 625 samolotów z rodziny Lockheed L-18 ”Lodestar”.

Samoloty transportowe z rodziny Lockheed L-18 ”Lodestar” używane były w lotnictwie wojskowym: Australii, Brazylii, Holenderskich Indii Wschodnich, Kanady, Nowej Zelandii, Norwegii, Południowej Afryki, USA, Wielkiej Brytanii.

Na bazie samolotu Lockheed L-18 ”Lodestar” został zbudowany morski samolot patrolowy Lockheed ”Ventura”.

Po zakończeniu wojny samoloty transportowe zostały wycofane z lotnictwa wojskowego i sprzedane dla cywilnych odbiorców. Używane były przez linie lotnicze w Kanadzie, Nowej Zelandii, Południowej Afryki, Portugalii i Wielkiej Brytanii.

W Polsce.

Podczas II wojny światowej, polscy piloci ferry z N°1 ADU/ME- Polish Detachment Takoradi drogę powrotną (Kair-Takoradi), po dostarczeniu samolotów, odbywali grupowo m.in. na pokładach samolotów cywilnych Lockheed L-18-07/08 ”Lodestar” brytyjskich linii zamorskich BOAC (British Overseas Airways Corporation). Polscy lotnicy często prowadzili te maszyny, latając w składzie załóg BOAC.

Konstrukcja:
Średniopłat wolnonośny o konstrukcji metalowej. Załoga- 3 osoby, pasażerów- 15-26.
Kabiny zakryte.
Usterzenie pionowe podwójne.
Podwozie klasyczne chowane w locie.

Napęd- 2 silniki:

Dane techniczne L-18 (wg [1]):
Rozpiętość- 19,96 m, długość- 15,19 m, wysokość- 3,38 m, powierzchnia nośna- 51,1 m2.
Masa własna- 5284 kg, masa całkowita- 7938 kg.
Prędkość max- 446 km/h, prędkość przelotowa- 404 km/h, pułap- 7802 m, zasięg- 1609 km.

Źródło:

[1] "Уголок ниэбa- Виртуальная авиационная энциклопедия"
[2] Morgała A. ”Polskie samoloty wojskowe 1939-1945”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1976.
blog comments powered by Disqus