Lebied "Monocoque 11" (Lebied- Sport)
(Lebied L-11, "Monocoque D")

Samolot rekordowy, myśliwski. Rosja.
Samolot wojskowy Lebied ”Monocoque 11” (Lebied- Sport). (Źródło: archiwum).

Latem 1914 r., po opanowani produkcji zwiadowczego Deperdussin typ B (typ TT), w zakładach Towarzystwo Akcyjne Żeglugi Powietrznej W. A. Lebiediew zostały podjęte prace nad adaptacją samolotu Deperdussin "Monocoque" do rosyjskich materiałów i technologii. Projekt samolotu został opracowany przez inż. Witolda Jarkowskiego i francuskiego konstruktora Louisa Janoir’a. Początkowo określano go mianem Lebied L-11, ale po nadaniu tego oznaczenia "Rosyj­skiemu Albatrosowi" (Lebied L-11) zaczęto go określać mianem "Monocoque 11", a następnie "Monocoque D". Samolot zyskał również drugą nazwę- Lebied- Sport.

Z początkiem wojny narodziła się idea budowy na jego bazie, szybkiego samolotu rozpoznawczego. Niestety prace nad samolotem bardzo przeciągnęły się. Najpierw przerwało ją odejście z wytwórni Janoir'a. Później Jarkowski i współpracujący z nim Leopold Szkulnik oraz N. W. Rebikow, zderzyli się z problemem technologii lekkiej wręgowej kon­strukcji kadłuba- zasadniczo wyróżniającej ten samolot od innych. Musieli opano­wywać wykonawstwo z jesionu idealnie okrągłych wręg, długich i mocnych podłużnic, a także, zupełnie wówczas nowe technologie sposobu formowania na gorąco sklejki. Budowa samolotu zajęła niemal rok. Wykonanie różnych agregatów nie wy­magało już tyle czasu, ale również towarzyszył temu trudny proces poszukiwań i ba­dań. Dla "Monocoque 11" Jarkowski zaprojektował kilka wariantów płatów o róż­nym wydłużeniu, rozpiętości, cięciwie i powierzchni.

Do 1915 r. nie udało się uzyskać dla tego samolotu odpowiedniego silnika. Trzeba było zastosować silnik Gnôme "Monosoupape" o mocy 74 kW (100 KM). Budowę "Monocoąue D" za­kończono dopiero wiosną 1916 r. Zainteresowanie samolotem okazał znany pilot wojskowy K. K. Wakułowski. Bardzo chciał otrzymać szybki jednopłat przechwytujący. Latem 1916 r. Konstanty Wakułowski przybył do Towarzystwa Akcyjnego Lebiediewa i przeprowadził badania samolotu w locie. Osiągnął pręd­kość 170 km/h i wciągu 7 minut wzniósł się na wysokość 2000 m. Jak na ten czas, był to zupełnie dobry wynik, ale dla przekształcenia samolotu w pełnowartościowy myśliwiec trzeba go było jeszcze uzbroić w synchronizowany karabin maszynowy, a tego konstruktorom zakładu Lebiediewa nie udało się dokonać. Brak uzbrojenia i ciasnota kabiny pilota stały się głównym powodem spadku zainteresowania samo­lotem ze strony Konstantego Wakułowskiego. W efekcie maszyna nigdy nie trafiła na front. Później krótko służyła w gatczyńskiej Szkole Pilotów jako samolot szkolno- treningowy. Władze wojskowe nabyły "Monocoque D" w styczniu 1917 r.

W Polsce.

Inicjatorem budowy samolotu Deperdussin ”Monocoque” w Rosji był inż. Witolda Jarkowskiego. Samolot został zaprojektowany przez Polaków: dyrektora firmy Liebiediewa- Witolda Jarkowskiego oraz kierownika biura konstrukcyjnego firmy- inż. Leopolda Szkulnika.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy średniopłat o konstrukcji drewnianej.
Kadłub, o czystej, owalnej formie. Otrzymał rzadką w tym czasie drewnianą konstrukcję wręgową (skorupową). Kabina odkryta.
Podwozie klasyczne, stałe.

Silnik- rotacyjny Gnôme "Monosoupape" o mocy 74 kW (100 KM).

Dane techniczne Lebied "Monocoque 11" (wg [1]:
Prędkość max- 170km/h, czas wznoszenia na 2000 m- 11'.

Galeria

  • Samolot Lebied ”Monocoque 11” (Lebied- Sport) w widoku z przodu. (Źródło: archiwum).

Źródło:

[1] Januszewski S. ”Witold Jarkowski. Inżynier aeronauta- pionier lotnictwa”. Politechnika Wrocławska. Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2006.
blog comments powered by Disqus