Ławoczkin Ła-5, 1945
Samolot Ławoczkin Ła-5, a następnie Ła-5FN, były dalszym rozwojem samolotu Ławoczkin ŁaGG-3 wprowadzonego na uzbrojenie lotnictwa w 1940 r.
Słynne Ławoczkiny stanowiły obok myśliwców Jakowlewa podstawowe wyposażenie radzieckich pułków myśliwskich. W odróżnieniu od samolotów frontowych Jakowlewa, służących do wsparcia wojsk lądowych, maszyny Ławoczkina były klasycznymi myśliwcami przechwytującymi, przeznaczonymi do zwalczania lotnictwa nieprzyjaciela na średnim i wysokim pułapie operacyjnym. Ła-5FN i ich wersja rozwojowa Ła-7 były stosowane na wszystkich frontach Wielkiej Wojny Narodowej. Ogółem wyprodukowano 10000 egz. Ła-5 i 5753 egz. Ła-7- były to jedne z najliczniej produkowanych samolotów myśliwskich w Związku Radzieckim w okresie II wojny światowej.
W OKB Ławoczkina na początku 1944 r. powstał projekt wersji Ła-5WI. Miał to być zwykły Ła-5FN wyposażony w trzy dodatkowe silniki rakietowe RD-1ChZ. Jeden z nich znajdować się miał w tylnej części kadłuba podczas gdy pozostałe dwa planowano umieścić w opływowych gondolach pod skrzydłami. Uzupełniały one silnik gwiazdowy ASz-82FN o mocy 1216 kW. Uzbrojenie planowano pozostawić niezmienione (1 działko SzWAK kal. 20 mm i dwa karabiny UBS kal. 12,7 m), ale gdyby doszło do realizacji projektu prawdopodobnie musianoby je zmniejszyć, aby odciążyć maszynę. Samolot nie został zbudowany.
W Polsce.
W samoloty Ła-5FN zamierzano początkowo wyposażyć niektóre polskie jednostki lotnicze. Na przykład 14 Samodzielny Pułk Rozpoznania Lotniczego i Korygowania Ognia Artylerii miał posiadać według etatu 10 myśliwców Ła-5FN. Jako pierwszy na Ła-5 miał być przeszkolony polski personel techniczny skierowany w 1944 r. do 2 Wojskowej Szkoły Mechaników Lotniczych w Wolsku. W tym celu wydzielono tam z Polskiej Kompanii Szkolnej jeden pluton, który rozpoczął szkolenie w zakresie obsługi i eksploatacji samolotów Ła-5FN. Wobec podjętej w międzyczasie decyzji o zaniechaniu wyposażenia lotnictwa polskiego w maszyny tego typu, wyżej wymieniony pluton przeszedł w połowie szkolenia na kurs związany z obsługą i eksploatacją samolotów Polikarpow Po-2.
W Ludowym Lotnictwie Polskim znajdował się od listopada 1944 r. jeden samolot Ła-5FN, który figurował jako nieetatowa maszyna w wyposażeniu 817 Ruchomych Warsztatów Polowych Lotnictwa, pozostając do dyspozycji dowódcy jednostki. W lutym 1945 r. Ła-5FN został przekazany do Wojskowej Szkoły Pilotów, a później, po dokonaniu podziału szkoły na OSL i TSL, pozostał w tej ostatniej w Zamościu. Jedyny polski Ła-5FN znajdował się w wyposażeniu szkoły do połowy 1945 r., a później został spisany ze stanu sprzętu latającego.
W 1970 r. we wsi Ugniewo, w powiecie Ostrów Mazowiecka, zostały wydobyte ze stawu szczątki samolotu Ławoczkin Ła-5. Na samolocie tym w dniu 16.01.1945 r. zginął sowiecki pilot młodszy lejtnant Anatol Pierszin. Szczątki samolotu i osobiste przedmioty pilota zostały przekazane na ręce władz Ostrowi Mazowieckiej.
Konstrukcja:
Jednomiejscowy dolnopłat o konstrukcji mieszanej.
Skrzydło wolnonośne, dwudźwigarowe, kryte sklejką. Klapy krokodylowe, automatyczne, metalowe sloty na krawędzi natarcia.
Kadłub- część przednia spawana z rur stalowych, kryta blachą. W części tylnej wręgi i podłużnice kryte sklejką. Kabina zakryta.
Usterzenie- statecznik pionowy i stateczniki poziome kryte sklejką. Stery konstrukcji metalowej kryte płótnem.
Podwozie klasyczne chowane w locie.
Uzbrojenie:
- Ła-5FN- 2 stałe działka SP-20 (SzWAK) kal. 20 mm umieszczone na grzbiecie kadłuba, nad silnikiem. Udźwig bomb- 100 kg.
Silnik- w układzie podwójnej gwiazdy:
- Ła-5FN- ASz-82FN o mocy 1110/1360 kW (1510/1850 KM).
Wyposażenie- radiostacja.
Dane techniczne Ła-5FN (wg [3]):
Rozpiętość- 9,8 m, długość- 8,67 m, wysokość- 2,9 m, powierzchnia nośna- 17,59 m2.
Masa własna- 2605 kg, masa całkowita- 3320 kg.
Prędkość max- 648 km/h, czas wznoszenia na 5000 m- 4' 42", pułap- 9500 m, zasięg- 765 km.
Galeria
Źródło:
[1] Grundman R. ”Smugi na niebie”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1983.[2] Ryś M. ”Sowieckie samoloty z napędem odrzutowym i rakietowym do 1945 roku, Część I”. Nowa Technika Wojskowa nr 10/1997.
[3] Morgała A. ”Polskie samoloty wojskowe 1939-1945”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1976.