Lepszy Adam Bolesław Marian

Adam Bolesław Marian Lepszy. (Źródło: Januszewski S. ”Pionierzy. Polacy w siłach powietrznych Wielkiej Wojny 1914-1918”).

Adam Bolesław Marian Lepszy, urodzony 9.06.1888 r. w Krakowie, jako syn Leonarda i Karoliny Wolańskiej. Bratanek Edwarda Lepszego. Szkołę po­wszechną i III Gimnazjum Klasyczne w Krakowie kończył w 1908 r., później był studentem Politechniki Lwowskiej, Wydziału Mechanicznego, członkiem Związku Awiatycznego Słuchaczów Politechniki Lwowskiej, w 1913 r. był członkiem Komisji Skru­tacyjnej Związku.

Opraco­wał projekt szybowca na konkurs modelu szybowca ogłoszony w 1912 r. przez ZASPL, a rozstrzygnięty 25.02.1913 r.

14.08.1914 r. w stopniu kaprala, w szeregach 1. Pułku Strzelców Cesarskich wyruszył na front ro­syjski. 16.06.1915 r. przeniesiono go do wojsk lot­niczych i powierzono obowiązki zastępcy kierownika warsztatów lotniczych w Wiedniu- Aspern. 10.10.1915 r. awansowano go na kadeta. 1.08.1916 r. został przeniesiony do wytwórni lotniczej KuK Fliegerarsenal Flugzeugwerke w Fischamend pod Wiedniem, produkującej silniki lotnicze i płatowce. Pełnił tu rolę zastępcy kierownika Wydziału Mechanicznego. 8.10.1916 r. przeniesiono go do 8. Parku Lotniczego w Igalo nad zatoką Ko­tarską w Czarnogórze. 1.11.1917 r. został pod­porucznikiem. W Parku Lotniczym kolejno pełnił funkcję kierownika warsztatów stolarskich, ślusar­skich, montażu samolotów. 1.06.1918 r.awanso­wano go na porucznika, a 30 sierpnia przeniesiono do Kompanii Lotniczej nr 6 (Flik 6), stacjonującej w albańskiej Tiranie, jako obserwatora lotniczego i oficera technicznego. Odznaczony został Srebrnym Medalem za Waleczność 1 klasy.

W grudniu 1918 r. powrócił z Albanii do Krakowa. Formalnie w stopniu por. do Wojska Polskiego przy­jęto go z dniem 1.11.1918 r., dekretem Naczel­nego Wodza Józefa Piłsudskiego z 15.01.1919 г., a rozkazem Szefa Sztabu Generalnego gen. Stani­sława Szeptyckiego z 7.01.1919 r. sankcjonowa­no jego służbę w lotnictwie, w krakowskiej Eskadrze Lotniczej, która 21.12.1918 r. zyskała miano 5. Es­kadry Wywiadowczej. Latał najpierw nad Śląsk Cie­szyński, a w styczniu uczestniczył w obronie Lwowa i brał udział w wojnie polsko- ukraińskiej.

W sierpniu zakończył szkolenie pilotażowe. Od początku pełnił w Eskadrze rolę szefa pilotów i kierowni­ka technicznego warsztatów. Następnie, wraz z Eska­drą przeszedł na front wojny polsko-bolszewickiej. 21.06.1920 r. nad Rudnicą na Ukrainie, w czasie ata­ku na wojska bolszewickie, kulą karabinową z ziemi został ranny w głowę. Mimo to doprowadził samolot na lotnisko i szczęśliwie wylądował. Z końcem lipca, gdy Budionny zaczął podchodzić pod Lwów, uciekł ze szpitala w Krakowie i wrócił do swojej jednostki.

Po zakończeniu wojny zwolnił się z wojska i powrócił do przerwanych powołaniem do wojska w 1913 r. studiów na Politechnice. Równocześnie pra­cował, od 15.09.1921 r. do 15.10.1922 r. jako rysownik- konstruktor w Miejskich Zakładach Elektrycznych we Lwowie, opracował tam m.in. plan budowy warsztatów tramwajowych. 15.10.1922 r. został pilotem oblatywaczem, nadzorującym też montaż sa­molotów w Parku 2. Pułku Lotniczego w Krakowie. 1.08.1923 r. gdy zwolniono go z tego stanowiska powrócił do Lwowa zamierzając mimo braku środ­ków finansowych ukończyć studia, ale i tym razem mu się to nie udało. 15.04.1925 r. powrócił do pracy w 2. Pułku Lotniczym, ale już 15.01.1926 r.  zwolniono go, w procesie redukcji kadr. Do 1928 r. po­dejmował dorywcze prace, chorował i przebył dwie operacje. 1.08.1928r. został akwizytorem firmy sprzedającej samochody Renault. 1.08.1929 r. został zawiadowcą lotniska PLL "Lot" w Krakowie. 1.09.1930 r. objął posadę nauczyciela zawodu w Szkole Rzemieślniczo- Przemysłowej w Maczkach. Wykładał technologię metali, budowę silników, rysu­nek, prowadził w szkole Koło Modelarskie, działał w LOPP i w Aeroklubie Krakowskim. Pracował tam do 1933 r.

W czasie II wojny światowej służył w Polskich Siłach Powietrznych w Wielkiej Brytanii. Wielokrot­nie odznaczany był Virtuti Militari 5 klasy, za udział w wojnie polsko- boiszewickiej i w II wojnie światowej, Krzyżem Walecznych i Polową Odznaką Pilo­ta.

Po wojnie pozostał na emigracji, zmarł w 1977 r. w Toronto, Kanada.

Konstrukcje:
Lepszy szybowiec, 1913, projekt szybowca pionierskiego.

Źródło:

[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polacy w siłach powietrznych Wielkiej Wojny 1914-1918". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2019.
blog comments powered by Disqus