Kasprowicz- Jakubowski balon, 1784
Wielkie zainteresowanie balonami w Polsce w XVIII wieku nie ograniczało się jedynie do Warszawy (Okraszewski) i Krakowa (Balony Szkoły Głównej Koronnej). Próby z balonami miały miejsce we Lwowie (Hermann-Martinovics), w Puławach (Balon z Puław), Pińczowie i Kamieńcu Podolskim.
W październiku 1784 r. profesor fizyki i rektor szkoły w Kamieńcu Kasprowicz oraz chorąży Jakubowski, wspomagani finansowo przez gen. Jana de Witte, zbudowali montgolfierę z podwójnie klejonego papieru, o średnicy około 15 m i masie 400 kg (masa balonu krakowskich profesorów wynosiła 60 kg).
Konstruktorzy balonu zamierzali odbyć nim lot, widząc jednak dziury tworzące się w powłoce już w trakcie napełniania balonu gorącym powietrzem, odstąpili od swych planów. Balon, bez załogi, wzniósł się na wysokość około 240 m, po czym pękł i spadł na ziemię.
Wg [3]- w 1784 r. Jakubowski wraz z prof. Kasprowiczem, z pomocą finansową gen. de Witte zbudowali model balonu, który po sprawdzeniu w locie zamierzali zrealizować w skali 1:1, balonu załogowego, na którym zamierzali dokonać wzlotu. Bezzałogowy model balonu wzniósł się na wysokość ok. 240 m, pękł i spadł na ziemię. Konstruktorzy uznali, że papier nie jest właściwym materiałem dla konstrukcji Montgolfiery. Zrezygnowali z kontynuacji prac i budowy balonu załogowego.
Źródło:
[1] Malak E. ”Samolot dzieło człowieka”. Zakład Narodowy imienia Ossolińskich. Wydawnictwo. Wrocław, Warszawa, Kraków 1993.[2] Banaszczyk E. ”Karuzela pod gwiazdami”. Wydawnictwo Iskry. Warszawa 1960.
[3] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.