Eol 2 Gemini Ultra, 1992
("Raček")

Samolot sportowy ultralekki. Polska.
Ultralekki samolot sportowy Eol 2 Gemini Ultra (SP-YUO). (Źródło: Copyright Krzysztof Godlewski- ”airfoto.pl”).

Konstruktorem samolotu Eol 2 Gemini Ultra był mgr inż. Adam Kurbiel. Projekt powstał w latach 1990-1991. Miał to być mały samolocik przeznaczony do latania rekreacyjnego. Jednym z inicjatorów jego budowy był Eugeniusz Pieniążek, znany z ucieczki do Jugosławii na samolociku własnej konstrukcji "Kukułka" w latach 1970-tych.

Początkowo myślano o samolocie jednomiejscowym w układzie kaczki. Jednak z czasem koncepcja ta upadła. Wiązało się to z faktem, że największą popularność na rynku zdobyły samoloty dwumiejscowe. Ta kaczka nie bardzo się w tę nową sytuację wpisywała, w związku z tym zdecydowano się na budowę górnopłata w układzie klasycznym. W końcu powstał projekt samolotu, który E. Pieniążek nazwał Eol- bóg wiatrów. Eol odziedziczył z poprzednich konstrukcji- ULM-1 ”Moskito” i ULM-2- skrzydło, belkę ogonową (jednak odwróconą statecznikiem pionowym do góry) oraz usterzenie. Do napędu zastosowano silnik Rotax-503 o mocy 40 kW (54 KM).

Prototyp Eol-2 został zbudowany w firmie Wytwórnia i Naprawa Konstrukcji Lekkich A. Kurbiel. Został oblatany 24.11.1992 r. W 1993 r. w Bielsku-Białej powstała polsko-niemiecka firma Wytwórnia Konstrukcji Lekkich Remos, która rozpoczęła trwającą do 1996 r. produkcję zmodyfikowanej wersji Eola, nazwanej Eol-2 Gemini (lub wg innych źródeł Gemini Ultra), w wersjach Eol-2L, Eol-2R, Eol-2VM. (Wg innych źródeł- produkcję seryjną Gemini Ultra podjął Zakład Produkcji Konstrukcji Lekkich wspólnie z niemiecką firmą Remos Aircraft, która sprzedawała go w Europie Zachodniej). Różnice między Eolem a Gemini były minimalne. Oprócz prototypów powstało ok. 30 egz., głównie na rynek niemiecki.

Jeden egzemplarz samolotu Eol-2 został zmodyfikowany, aby spełnić wymagania nowej kategorii VLA (samoloty ultralekkie). Samolot miał wzmocnioną strukturę, gdyż kategoria VLA dopuszczała masę startową 550 kg, a nie 450 kg.

Wskutek nieporozumień Wytwórnia Konstrukcji Lekkich Remos podzieliła się. Firma Remos Sp.z o.o. Wytwórnia Konstrukcji Lekkich zdecydowała się na modyfikację samolotu. W ten sposób powstał samolot Remos G.3 ”Mirage”.

Nowa firma A. Kurbiela- Wytwórnia i Naprawa Konstrukcji Lekkich prowadziła dalsze prace rozwojowe samolotu Eol 2/Gemini Ultra. Do Czech sprzedano ok. 12 egz. pod nazwą ”Raček”, przy czym ogromna większość trafiła tam jako zaawansowany kit, czyli gotowy, pomalowany płatowiec, bez silnika i przyrządów. Prototyp samolotu ”Raček” został oblatany w 1999 r. Jeden egzemplarz Gemini Ultra trafił do Rumunii. Samolot otrzymał silnik Rotax-912 o mocy 74 kW (100 KM).

W 2000 r. Wytwórnia i Naprawa Konstrukcji Lekkich, po dojściu nowych udziałowców, przekształciła się w firmę 3Xtrim i opracowała samolot 3Xtrim.

W dniu 1.01.2006 r. w polskim rejestrze statków powietrznych znajdowało się 9 samolotów Eol 2/VL-X/VLA, wszystkie prywatne, oraz 5 samolotów Eol-Special, w tym min.: dyspozycyjne- 3 egz. i prywatne- 2 egz.

Konstrukcja:
Dwumiejscowy górnopłat zastrzałowy o konstrukcji kompozytowej.
Płat dwudzielny, jednodźwigarowy, z kompozytu szklano-epoksydowego i węglowo-epoksydowego (dźwigar). Pokrycia kesonu skorupowe, całość pokryta tkaniną.
Kadłub o konstrukcji kompozytowej, skorupowy, szeroka gondola kabiny przechodzi w cienką belkę o przekroju kołowym. Kabina z miejscami obok siebie, zakryta.
Usterzenie klasyczne, konstrukcja kompozytowa.
Podwozie trójkołowe z kołem przednim, stałe.

Wyposażenie- w spadochronowy system ratunkowy BRS lub Rescue-325, zestaw przyrządów pilotażowych VFR, radiostacja UHF.

Silnik- Rotax 582 o mocy 47 kW (64 KM) lub Rotax 503 o mocy 37 kW (50 KM). W pojedynczych przypadkach montowano też inne silnik: Wankla AE-50R (wg [5]- silnik systemu Wankla, bodajże firmy Mid-West, Guzzi, Walter ”Mikron” o mocy 44 kW (60 KM), Jabiru 2200 o mocy 59 kW (80 KM).

Dane techniczne (wg [3]):
Rozpiętość- 10,8 m, długość- 6,6 m, wysokość- 2,8 m, powierzchnia nośna- 13,4 m2.
Masa własna- 250 kg, masa startowa max- 450 kg.
Prędkość max- 135 km/h, prędkość przelotowa- 130 km/h, prędkość minimalna- 48 km/h, wznoszenie- 4 m/s, czas lotu- 4 h 30'.

Dane techniczne Eol-2, prototyp (wg [5]):
Rozpiętość- 10,8 m, długość- 6,6 m, wysokość- 2,8 m, powierzchnia nośna- 13,4 m2.
Masa własna- 280 kg, masa użyteczna- 170 kg, masa startowa max- 450 kg.
Prędkość dopuszczalna- 140 km/h, prędkość max- 125 km/h, prędkość minimalna- 58 km/h, wznoszenie- 2,5 m/s, zasięg- 350 km.

Dane techniczne Eol-2 Gemini (wg [5]):
Rozpiętość- 10,8 m, długość- 6,5 m, wysokość- 2,4 m, powierzchnia nośna- 13,23 m2.
Masa własna- 284 kg, masa użyteczna- 166 kg, masa startowa max- 450 kg.
Prędkość dopuszczalna- 145 km/h, prędkość max- 125 km/h, prędkość minimalna- 58 km/h, wznoszenie- 2,5 m/s, zasięg- 350 km.

Galeria

  • Ultralekki samolot sportowy ”Raček” (OK-EUU-26) należacy do Aeroklubu Tocna. (Źródło: Copyright Piotr Biskupski).
  • Eol 2 Gemini Ultra, rysunek w trzech rzutach. (Źródło: Makowski Tomasz ”Współczesne konstrukcje lotnicze Polski”).

Źródło:

[1] Moczulski J. ”Skylark- pierwsze wrażenia.”. Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 2/2006.
[2] Liwiński J. ”Rejestr polskich statków powietrznych 2006”. Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 2/2006.
[3] Makowski T. ”Współczesne konstrukcje lotnicze Polski”. Agencja Lotnicza Altair. Warszawa 1996.
[4] Dobrzyński J. ”3Xtrim- samolot dla każdego”. Lotnictwo nr 3/2006.
[5] ”Problemy rozwoju samolotów rodziny EOL”. Polska Technika Lotnicza. Materiały Historyczne nr 19 (2/2006).
blog comments powered by Disqus