Krajewski "Ornitoplan", 1910- 1913
Mieczysław Krajewski w 1909 r. opracował projekt reakcyjno- atmosferycznego aparatu latającego, w układzie śmigłowca. Przedstawił go Towarzystwu im. Ledencowa prosząc o wsparcie planu realizacji projektu. Korespondencja między autorem projektu a Towarzystwem prowadzona była w tej kwestii od 11.12.1909 r. do 18.03.1910 r.
16.03.1913 r. zgłosił w Rosji do opatentowania (Świadectwo Ochrony nr 57.110) udoskonalenie aparatu latającego- wiropłat w układzie rotodyny, zaopatrzony w stały płat nośny (o niewielkiej powierzchni), śmigło ciągnące i dwa przeciwbieżne wirniki, umieszczone na pionowych osiach, usytuowanych symetrycznie po obu stronach kadłuba, na wysokości i ponad końcówkami płata nośnego.
Aparat ten, zapewne wcześniej w 1909 prezentowany Towarzystwu im. Ledencowa, a teraz zmodyfikowany, znamienny był rozwiązaniem konstrukcji tarczy sterującej wirników nośnych, ustawionych pod kątem natarcia 7- 10°. Dwułopatowe wirniki osadzono na osi przegubowo, w taki sposób, że przy pomocy popychaczy (uruchamianych sterownicą w kabinie pilota) możliwą była zmiana kąta natarcia łopat wirnika wlocie. Dzięki temu wirnik służyć mógł jako nośny, napędowy i sterowy zarazem. Wirniki nośne i śmigło ciągnące pracowały na napędzie zespolonym z silnika spalinowego w kadłubie przez przekładnię zębatą, cięgna pasowe i sprzęgło umożliwiające okresowe wyłączanie śmigła ciągnącego lub wirników. Konstrukcja aparatu wykonana być miała ze stali i drewna, a pokrycie z płótna. Wynalazca proponował również instalację automatycznego stabilizatora stateczności własnego pomysłu.
Urząd Patentowy odmówił mu wydania patentu wynalazczego. Wynalazca nie rezygnował jednak z planu realizacji swego projektu. W 1913 r. zwrócił się z prośbą o pomoc w realizacji "Ornitoplanu" pod adresem Towarzystwa im. Ledencowa w Moskwie. Korespondencja w sprawie jego wniosku budowy aparatu latającego łączącego samolot z helikopterem- "Ornitoplanu"- toczyła się od 8.09.-12.11. 1913 r.
W roli eksperta oceniającego propozycje Krajewskiego występował prof. Mikołaj Żukowski. Zwrócił uwagę, że projektów śmigłowców opracowano wiele, ale żaden nie przyniósł pozytywnych efektów. Równocześnie jednak podkreślił, że gdyby Krajewski opracował swój śmigłowiec zgodnie z zasadami mechaniki i wykonał odpowiedni model to mogłoby to być o tyle cenne, że umożliwiłoby wykonanie badań wielkości siły nośnej wirnika. W konkluzji oferował pomoc laboratorium Uniwersytetu Moskiewskiego w przeprowadzeniu takich prób.
Źródło:
[4] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.