Krajewski "Ornitoplan", 1910- 1913

Projekt pionierskiego wiropłata w układzie rotodyny. Polska / Rosja.

Mieczysław Krajewski w 1909 r. opracował projekt reakcyjno- atmosferycznego aparatu latającego, w układzie śmigłow­ca. Przedstawił go Towarzystwu im. Ledencowa pro­sząc o wsparcie planu realizacji projektu. Korespon­dencja między autorem projektu a Towarzystwem prowadzona była w tej kwestii od 11.12.1909 r. do 18.03.1910 r.

16.03.1913 r. zgłosił w Rosji do opatentowania (Świadectwo Ochrony nr 57.110) udoskonalenie aparatu latającego- wiropłat w układzie rotodyny, za­opatrzony w stały płat nośny (o niewielkiej powierzchni), śmigło ciągnące i dwa przeciwbieżne wirniki, umieszczone na pionowych osiach, usytuowanych symetrycznie po obu stronach kadłuba, na wysokości i ponad końcówkami płata nośnego.

Apa­rat ten, zapewne wcześniej w 1909 prezentowany Towarzystwu im. Ledencowa, a teraz zmodyfikowa­ny, znamienny był rozwiązaniem konstrukcji tarczy sterującej wirników nośnych, ustawionych pod kątem natarcia 7- 10°. Dwułopatowe wirniki osadzono na osi przegubowo, w taki sposób, że przy pomocy popychaczy (uruchamianych sterownicą w kabinie pilo­ta) możliwą była zmiana kąta natarcia łopat wirnika wlocie. Dzięki temu wirnik służyć mógł jako nośny, napędowy i sterowy zarazem. Wirniki nośne i śmigło ciągnące pracowały na napędzie zespolonym z silnika spalinowego w kadłubie przez przekładnię zębatą, cięgna pasowe i sprzęgło umożliwiające okresowe wyłączanie śmigła ciągnącego lub wirników. Kon­strukcja aparatu wykonana być miała ze stali i drewna, a pokrycie z płótna. Wynalazca proponował również instalację automatycznego stabilizatora sta­teczności własnego pomysłu.

Urząd Patentowy odmówił mu wydania patentu wynalazczego. Wynalazca nie rezygnował jednak z planu realizacji swego projektu. W 1913 r. zwrócił się z prośbą o pomoc w realizacji "Ornitoplanu" pod adresem Towarzystwa im. Ledencowa w Moskwie. Korespondencja w spra­wie jego wniosku budowy aparatu latającego łączące­go samolot z helikopterem- "Ornitoplanu"- toczyła się od 8.09.-12.11. 1913 r.

W roli eksperta oceniającego propozycje Krajewskiego występował prof. Mikołaj Żukowski. Zwrócił uwagę, że projektów śmigłowców opracowano wiele, ale żaden nie przyniósł pozytyw­nych efektów. Równocześnie jednak podkreślił, że gdyby Krajewski opracował swój śmigłowiec zgodnie z zasadami mechaniki i wykonał odpowiedni model to mogłoby to być o tyle cenne, że umożliwiłoby wy­konanie badań wielkości siły nośnej wirnika. W konkluzji oferował pomoc laboratorium Uniwersytetu Moskiewskiego w przeprowadzeniu takich prób.

Źródło:

[4] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
blog comments powered by Disqus