Jerzykowski samolot, 1910

Samolot pionierski. Polska / Niemcy.
Samolot Józefa Jerzykowskiego zbudowany w 1910 r. w Norymberdze. (Źródło: Januszewski S. ”Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918”).
W 1909 r. Józef Jerzykowski opracował projekt samolotu wzorowanego na Blériot-XI "La Manche", który zamierzał budować w elementach do samodzielnego montażu. W 1909 r. założył firmę Flugzeugbau und Vertr, licząc na zyski z tej formy sprzedaży kon­strukcji lotniczej.

24.09.1909 r. uzyskał w Niemczech ochronę Wzoru Użytkowego nr 396.550 na samolot do mon­tażu, którego części umieszczone są w pudle karto­nowym. Przedmiotem ochrony praw wynalazczych był układ samolotu produkowany w częściach do samodzielnego montażu. Taka forma sprzedaży była wówczas atrakcyjna. Prowadziło ja wiele renomowa­nych firm lotniczych. Z tym wiąże się aktywność Jerzykowskiego na polu techniki lotniczej i wynalazczości- uzyskał w Niemczech kilka paten­tów i wzorów użytkowych na rozwiązania elementów konstrukcyjnych samolotu swego pomysłu.

16.11.1909 r. zgłosił do opatentowania w Niem­czech (nr zgłoszenia 12.082) podporę łączącą kadłuby samolotowe. 29.02.1912 r. odmówiono mu jednak wydania patentu. Z braku opisu trudno bliżej precy­zować kształt kadłuba, szkieletowego, który mógł z zewnątrz przyjmować przekrój owalny.

Praktykowanym było, że w przypadku odrzucenia wniosku patentowego (brak elementu nowości) jego autor zgłaszał to samo rozwiązanie jako wzór użyt­kowy. Zapewne uczynił tak też Jerzykowski uzyskując na to rozwiązanie wzór użytkowy nr 453.685 (zgło­szony 26.11.1910 r.). W tym przypadku wręgi poziome i pionowe kadłuba samolotu zaokrąglono łukowato na zewnątrz i połączono poprzeczkami na krzyż we wcięciach, wzmacniając tym jego konstrukcję.

Pierwszy swój samolot Jerzykowski zaczął budo­wać jesienią 1909 r. Ukończył go w maju 1910 r. Jesienią 1910 r. konstruktor przystąpił do budowy ko­lejnego samolotu. Prasa podkreślała, ze oryginalnym był tutaj system sterowania.

W obu konstrukcjach stosował patentowane przez siebie rozwiązania techniczne, a patenty czy wzory użytkowe stanowiły dla niego wdzięczne elementy marketingu i promocji własnych konstrukcji lotniczych.

Mimo budowy w latach 1909- 1911 prototypów dwu samolotów własnej konstrukcji, szerszej lotniczej działalności produkcyjnej jednak nie podjął, chociaż jego lotnicza firma istniała jeszcze w 1913 r.

Galeria

  • Samolot Józefa Jerzykowskiego zbudowany w 1910 r. w Norymberdze. (Źródło: Januszewski S. ”Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918”).

Źródło:

[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
[2] Januszewski S. "Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2013.
blog comments powered by Disqus