Grubiński Florian

Florian Grubiński. (Źródło: Januszewski S. ”Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918”).

Florian Grubiński urodził się w 1844 r. Inży­nier, autor wielu patentowanych rozwiązań technicznych. Był specjalista w zakre­sie termodynamiki i konstruk­cji kotłów i maszyn parowych.

Zasłynął jako konstruktor żniwiarki, zwanej warsza­wianką. Prace nad nią rozpo­czął jeszcze w latach 1860- tych obierając za wzór modele angielskie i ame­rykańskie. Przez wiele lat rozwijał jej konstrukcję wprowadzając wiele własnych oryginalnych rozwią­zań. Mimo entuzjastycznego przyjęcia przez koła fachowe oraz podejmowania produkcji kolejnych modeli, na skutek konkurencji wyrobów zagranicz­nych właściwie nie nastąpiło większe upowszechnie­nie żniwiarki. Był też wynalazcą wehikułu jednooso­bowego i jednokonnego zarazem, zwanego "Jaskół­ką", produkowanego w fabryce maszyn Regulskiego przy ul. Pięknej w Warszawie, którego sprzedaż pro­wadził Henryk Barycki, szeroko reklamujący zalety powozu.

Grubiński był też autorem licznych patentów (je­go rzecznikiem patentowym był Ossowski z Berlina), związanymi zwłaszcza z kotłami parowozów, wy­twornicami, kondensatorami i przegrzewaczami pary, pompami wody, maszynami i turbinami parowymi. Był również autorem tzw. infilatora, przyrządu do nawlekania nici, który w 1887 r. zainteresował nie­mieckich fabrykantów i właścicieli tkalni mechanicz­nych (do zakładów włókienniczych Brandenburgii i Dolnego Śląska dostarczono kilkaset nawlekaczy jego pomysłu).

Wiadomo że na początku XX w. prowadził z baronem Romanem Taube biuro techniczne Vapor. W ofercie biura znalazły się przegrzewacze pary systemu Grabińskiego, które jak zapewniali jego właściciele dawały od 16% do 30% oszczędności na pali­wie, do 30% oszczędności na wodzie zasilającej, oraz do 8% powiększenia siły maszyny parowej. Jednak przegrzewacz, który w 1903 r. w periodyku Przegląd Techniczny został określony jako jeden z pierwszych krajowych, początkowo nie był prze­znaczony dla kotłów parowozowych.

Literatura patentowa zdaje się wskazywać, iż współtwórcą tego urządzenia był Jan Grabiński, inżynier, brat Floriana, który prawa do wynalazku przegrzewacza talerzowego, bądź jego elementów uzyskiwał w różnych krajach wiatach 1896- 1898. W tym samym czasie, począwszy od 1896 r., Jan Grubiń­ski patentował również wynalazek kotła rurkowego z przegrzewaczem pary, w szczególności dla lokomo­tyw, lokomobil i statków. Prototyp tego przegrzewa­cza (dwukomorowego) został poddany próbom w latach 1898- 1900. W warsztatach Drogi Żelaznej Warszawsko- Wiedeńskiej urządzenie zainstalowano do kotła parowozu produkcji firmy Schwarzkopf. Najwyraźniej było to pierwsze tego rodzaju urządze­nie zainstalowane w kotle parowozowym, zarówno w Królestwie Polskim, jak i w całym cesarstwie rosyj­skim. Zadanie jakie nałożono wówczas na konstruk­tora, polegało na przystosowaniu przegrzewacza w sposób najprostszy i najtańszy, unikając znaczniej­szej przebudowy parowozu. Przeprowadzone próby nie potwierdziły jednak praktycznej przydatności wynalazku, chociaż bracia Grabińscy byli przywiąza­ni do pomysłu montowania przegrzewacza na paro­wozie. Aż do 1912 r. (najpierw Florian, później Jan- najpewniej po śmierci Floriana) zgłaszali do urzędów patentowych kolejne, usprawnione wersje swego wynalazku.

Na Wystawie Jubileuszowej Towarzystwa Poli­technicznego we Lwowie w 1902 r. w dziale Wyna­lazki polskie Komitet Wystawy przyznał Florianowi Grabińskiemu uznanie zaszczytne.

Florian przede wszystkim prowadził prace nad usprawnieniem kotłów parowych i ta dziedzina jego działania nie pozostała bez wpływu na podjęcie prze­zeń także problematyki lotniczej, zwłaszcza tej zwią­zanej z aparatem pionowego startu i lądowania.

11.12.1909 r. zgłosił we Francji do opaten­towania statek powietrzny (Navire aérien). Patent nr 410.886 wydano mu 23.03.1910 r.

Florian Grubiński zmarł w 1910 r.

Konstrukcje:
Grubiński "Navire aérien", 1910. projekt pionierskiego pionowzlotu odrzutowego.

Źródło:

[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
[2] Januszewski S. "Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2013.
blog comments powered by Disqus