Doroszewski rotodyna, 1914

Projekt śmigłowca w układzie rotodyny. Polska / Rosja.
Schemat śmigłowca Stefana Doroszew¬skiego opracowany na podsta¬wie rysunku oficera GWTU studiującego ofertę Doroszewskiego i szkicującego swe wyobrażenie o jego układzie. (Źródło: Januszewski S. ”Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918”).

Stefan Doroszewski w 1914 r. zaproponował budowę śmigłowca w układzie rotodyny. Oś wirnika łączyła się z osią śmigła ciągnącego za pośrednictwem przekładni zębatej i sprzęgła. W fazie startu śmigłowiec dysponował napędem mechanicznym (silnik spalinowy) pracującym na wirnik. W locie wyłączano silnik. Autorotację wirnika zamierzano wyzyskać do napędu śmigła ciągnącego (wiatrakowiec).

Doroszewski zgłosił ten projekt do opatentowania w Rosji. W 1914 r. uzyskał świadectwo ochrony nr 62 656 na udoskonalenie aparatów latających. 24.02.1914 r. złożył GWTU ofertę budowy swego aparatu dla armii rosyjskiej, za cenę 2500 rubli. Podkreślał jego zalety: wzlot w linii pionowej, zawis, silnik wietrzny, udźwig około 1500 kg (lub 10 pasażerów), dużą prędkość lotu, znaczny zakres możliwo­ści zmiany prędkości lotu, łatwość eksploatacji.

Jako że nie podał szczegółów, GWTU poprosiło go o bliższe wyjaśnienia, rysunki i obliczenia, które mogłyby stanowić podstawę oceny wartości jego wyna­lazku. Doroszewski przesłał 22.03.1914 r. opis wynalazku, informując równocześnie, że doszedł do wniosku, że budowa silnika jego systemu (miał na myśli albo silnik mechaniczny pracujący na układ wirnik nośny- śmigło ciągnące, albo mówiąc o silniku- myślał raczej o autorotacji wirnika i wyzyskaniu jej dla napędu śmigła ciągnącego rotodyny) nie wydaje mu się w pełni możliwa, a mój wynalazek zależy od silnika.

24 kwietnia przybył z Warszawy do Petersburga i zawiadomił GWTU, ze jest gotów osobiście złożyć wyjaśnienia co do swego wynalazku by uniknąć błędów z racji złożoności opisu. Już następnego dnia Oddział Techniczny GWTU prosił Komitet Techniczny, by korzystając z obecności w Petersburgu wynalazcy, przyspieszył swe prace. Obecność wynalazcy mogła być o tyle istotna, że jak to podkreślił opiniodawca projektu, Doroszewski nie podawał żadnych szczegółów budowy swego apara­tu. Mimo udziału Doroszewskiego w posiedzeniu Komitetu, ten ostatni ocenił projekt negatywnie. Uznał, że jego idea nie jest nowa i oryginalna, że nie znajduje oparcia w teorii naukowej i nie przedstawia dla armii wartości.

Źródło:

[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
[2] Januszewski S. "Tajne wynalazki lotnicze Polaków: Rosja 1870-1917". Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław 1998.

blog comments powered by Disqus