Tobiański "chateau aérien", 1893

Balon ten złożony w istocie z dwu cylindrycznych aerostatów, każdego o pojemności 89 000 m3 dźwigać miał bogato iluminowane światłem elektrycznym platformy, mieszczące m.in. restaurację. Publiczność docierać miała tam dwoma windami (małymi balonami poruszającymi się po torowisku linowym) łączącymi powietrzny pałac z dworcem lotniczym, o którym mowa przy okazji prezentacji innego wynalazku Tobiańskiego (Tobiański balon- pociąg). Balon, o którym mowa zbudowany miał być z aluminium, stali i bambusu. Każda z gondol mieścić miała 150 pasażerów. Z projektem Tobiańskiego konkurował inny, autorstwa CLément'a de Saint-Marcq- niemniej fantastyczny .
Tobiański szeroko popularyzował swój pomysł licząc, że stanie się clou Wystawy. Mówił o nim m.in. na posiedzeniach Société Française de Navigation Aérienne, szeroko pisała o nim prasa belgijska, a Le Magasin Pittoresque zamieścił rysunek "chateau aérien". Inauguracja Wystawy łączyć się miała z bankietem urządzonym na jego platformie, na wysokości 500 metrów nad ziemią. Koszt tego powietrznego pałacu szacowano na 0,5 miliona franków.
Realizacji projektu nigdy nie podjęto. Ale Tobiański tak łatwo się nie poddawał. W czasie Wystawy Powszechnej w Antwerpii eksponował projekt swego "chateau aérien". Pod pompatycznym mianem stworzył Institut National Aerostation, Spółkę Akcyjną dla realizacji pomysłu "Pałacu Powietrznego".
Źródło:
[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.[2] Januszewski S. "Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2013.