Tobiański "Nautilus", 1894
W dniu 19.02.1894 r. Leopold Tobiański zgłosił w Belgii do opatentowania statek powietrzny "Nautilus". Patent wynalazczy nr 108.600 wydano mu 28.02.1894 r.
Wewnątrz cylindrycznego balonu sytuował komin otwarty od dołu i góry, w którym umieszczał gondolę ograniczając w ten sposób opory szkodliwe. Komin ten łączył się z górną powierzchnią zbiornika gazu gdzie zabudowano pokład z relingiem, na którym umieszczono maszt z żaglem rozwijanym w przypadku korzystnego dla lotu kierunku wiatru. Sterowanie żaglem odbywa się z gondoli. W środkowej, otwartej do dołu części gondoli umieszczono śmigło o osi pionowej. Zmiany kierunku jego ciągu mają umożliwiać sterowanie lotem w płaszczyźnie pionowej.
Siłę napędową daje śmigło ciągnące umieszczone na wale w osi balonu i poprzez system odpowiednich transmisji i przekładni połączone z silnikiem w przedziale maszynowym gondoli. W części rufowej balonu, w jego osi podłużnej zamontowano ster kierunku wzorowany na usterzeniu statku wodnego, którego rudel znajduje się w gondoli. Zbiornik gazu nośnego dzielony na autonomiczne przedziały. Balon wyposażony jest także w balonet wyrównujący ciśnienie wewnętrzne zbiornika gazu.
Intencją wynalazcy była optymalizacja formy oraz układu napędowego sterowca i maksymalna redukcja oporów szkodliwych. Z koncepcją tego balonu łączy się inny projekt Tobiańskiego, także patentowany, a odnoszący do systemu komunikacji powietrznej (Tobiański balon- pociąg). Tobiański nie realizował swej idei, chociaż jego współpraca z aeronautą belgijskim Augustem Toulet może wskazywać, że posiadał takie plany. O ich zaniechaniu zadecydowała być może przedwczesna śmierć Touleta, który zginął w 1895 r. w katastrofie balonowej, a może koncentracja uwagi wynalazcy na innych pomysłach.
Galeria
Źródło:
[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.[2] Januszewski S. "Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2013.