Czajkowski Leon Władysław

Leon Władysław Czajkowski urodził się w 1854 r. w Gielnowie k/Radomia. Inżynier, emigrant, student Szkoły Politechnicznej we Lwowie. W 1877 r. podczas wojny rosyjsko- tureckiej, zaciągnął się do Legionu Polskiego, utworzonego przez Józefa Jagmina przy armii tureckiej. Po zakończeniu działań wojennych ukończył we Lwowie przerwane studia i powrócił do Turcji. Budował koleje żelazne w Azji Mniejszej, był współwłaścicielem kopalni węgla kamiennego w Turcji. W 1907 r. przeniósł się do Francji, wkrótce zapadł na zdrowiu i do końca życia przebywał w paryskim zakładzie św. Kazimierza. Miał córkę i syna Bolesława, ppor. armii francuskiej, który 9 maja 1915 zginął w bitwie pod Arras.

Jeszcze pod­czas pobytu w Turcji opracował projekt aparatu lata­jącego, mającego wiernie odtwarzać lot ptaka. Pra­gnienie jego udoskonalenia i realizacji było również jedną z przesłanek decyzji o wybraniu Francji jako kraju osiedlenia. Jego współpracownikiem został tutaj Stanisław Koch, od lat pracujący we Francji. Wspól­nie też opatentowali pomysł Czajkowskiego, oparty- jak zapewniał wynalazca- na nieznanych dotąd zasa­dach.

Według Czajkowskiego istota lotu ptaka polega na tym, że skrzydła szukając oparcia sprężają pewną ilość powietrza. Mięśnie naciągają się do tego stopnia, że spłaszczony korpus, wykorzystując chwilowe pod­parcie, wzlatuje w górę, bowiem sprężone przez skrzydła powietrze stawia większy opór aniżeli sam korpus. Ten ostatni nie mógłby utrzymać się w powietrzu do powtórnego uderzenia skrzydeł gdy­by nie nastąpiło rozprężenie mięśni. Jego efektem jest rozrzucenie skrzydeł. Są one znacznie lżejsze od kor­pusu i podczas ruchu w przód, i w górę jeszcze raz unoszą spłaszczony korpus, po czym cykl się powta­rza. Wszystkie te ruchy wiernie odtwarzać miał apa­rat stanowiący przedmiot ochrony praw wynalaz­czych, określonych patentem nr 395.771 zgłoszonym we Francji 14 sierpnia 1908 r., a wydanym 7.01.1909 r. na aparat latający (Appareil volant). Rozwiązanie wynalazcze dotyczyło statku powietrznego typu ornitoptera, w którym mechanizm ruchu skrzydeł nada­wać miał im odpowiednią oscylację, połączoną ze zmianą kątów nastawienia, umożliwiając zarazem sterowanie lotem.

Konstruktorzy nie zrealizowali swego projektu.

Leon Czajkowski zmarł 28.05.1920 r. Cieszył się opinią nadzwyczaj prawego człowieka. Był łubiany i szanowany w kręgach emigracji polskiej.

Konstrukcje:
Czajkowski- Koch Appareil volant, 1908- 1909, projekt ornitoptera pionierskiego.

Źródło:

[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
[2] Januszewski S. "Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2013.
blog comments powered by Disqus