Hoene-Wroński balon z napędem, 1836

Projekt ideowy balonu z napędem. Polska / Francja.
Rekonstrukcja ideowa sterowca o napędzie z silnika parowego Józefa M. Hoene Wrońskiego, w którym urządzenia ciągu powiązano z ”kołami żywymi”. (Źródło: rys. E. Niemczyk via Januszewski S. ”Wynalazki lotnicze Polaków 1836-1918”).
W dniu 23.03.1836 r. Józef Maria Hoene-Wroński zgłosił we Francji do opatentowania koła żywe jako stanowiące nowy czynnik mecha­niczny przez ciążenie i umożliwiające nowy system lokomocji powszechnej, lądowej, wodnej i powietrz­nej (Roues vives, formant un nouvel agent mecanique par la gravitation, et realisant ainsi de nouveaux procedes de locomotion generale, terrestre, aąueuse et aerienne). Patent wynalazczy wydano mu 24.05.1836 r. Określił w nim warunki techniczne lokomocji po­wietrznej wykorzystującej teorię i konstrukcję kół żywych.

Koła Wrońskiego nie są kołami tradycyjnymi obraca­jącymi się wokół swej osi i wykorzystującymi dla uzyskania efektu ruchu postępowego siłę oporu ośrodka, w którym pracują. Są to koła o nowej kon­strukcji. Obracają się nie wokół swych osi, lecz wokół swych punktów oparcia przeciw środowisku, w któ­rym działają. Eliminować mają opór tegoż punktu podparcia w kierunku ruchu a dzięki ekscentrycznej rotacji dysponować samorzutną siłą ciągu.

Dla Wrońskiego żegluga powietrzna i środki słu­żące jej realizacji stanowiły jedynie ilustrację możli­wości, jakie niesie z sobą na gruncie praktyki inży­nierskiej jego teoria lokomocji generalnej.

Określono warunki techniczne lokomocji powietrznej wykorzystującej teorię i konstrukcję kół żywych. W zastosowaniu do balonu niesie on kwadratową ramę (gondolę), o boku równym średnicy powłoki gazowej, na przeciwnych stronach której montowane są koła ze składanymi skrzydłami (łopatami) o znacznej rozpiętości, obracające się parami różnicowo. Koła typu żywych o napędzie z silnika parowego, wyposażone są w mechanizm krzyw­kowy umożliwiający rozwijanie się skrzydeł w najwyższej partii kół podczas ich obrotu.

Koła żywe zapewniać miały- wg Wrońskiego- dysponowanie za­równo siłą działającą w kierunku pionowym, jak i poziomym (bez potrzeby manipulowania wartością siły wyporu zbiornika gazu). Odpowiednio ustalając ich składowe upodobnić można- pisał- lot aerostatu do lotu ptaka i swo­bodnie nim kierować. Obok tych urządzeń nośno-napędowych aerostat wyposażyć można również w inne urządzenia napędowe. Tutaj Wroński myślał o zainstalowaniu pośrodku gondoli dwóch masztów z żaglami.

Źródło:

[1] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
[2] Januszewski S. "Wynalazki lotnicze Polaków 1836- 1918". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2013.

blog comments powered by Disqus