M-23, 1975
W 1973 r. Polska i Jugosławia rozpoczęła wspólne prace nad przyszłymi samolotami dla potrzeb obu krajów i na sprzedaż na rynki trzecie. W dniu 11.04.1975 r. podpisane zostały Ogólne warunki współpracy naukowo- technicznej pomiędzy Polską Rzeczpospolitą Ludową a Socjalistyczną Federacyjną Republiką Jugosławii (znane pod skrótem PJWG- Polsko- Jugosłowiańska Współpraca Gospodarcza). Został powołany wspólny zespół konstrukcyjny, pracujący równocześnie w Belgradzie i w Warszawie. Pracownicy zespołu pochodzili z biur konstrukcyjnych zakładów UTVA Pancevo, Politechniki Belgradzkiej, WSK-Okęcie i Instytutu Lotnictwa. Ze strony polskiej zespołem kierował dr inż. Ryszard Orłowski z Instytutu Lotnictwa, z jugosłowiańskiej- prof. Stanojević z Politechniki Belgradzkiej. Efektem działania tego zespołu było opracowanie programu produkcji samolotów lekkich- o masie startowej do 5700 kg.
Wspólnie projektowane samoloty polsko- jugosłowiańskie otrzymały oznaczenia M-10, M-11, M-12, M-13, M-20, M-21, M-22 i M-23- nie mają one jednak nic wspólnego ze stosowanymi w tych samych latach i później oznaczeniami samolotów konstruowanych w WSK PZL-Mielec. Pod koniec 1975 r. zapadła w Polsce decyzja o przerwaniu współpracy.
Projekt M-23 to lekki samolot transportowy (pasażerski i towarowy) o własnościach STOL. Przeznaczony także do wykorzystania w szkoleniu załóg, do zadań sanitarnych, treningu skoczków spadochronowych, jako latający warsztat połowy i samolot gaśniczy. Zaprojektowany jako 10 -12- miejscowy dwusilnikowy zastrzałowy grzbietopłat ze stałym podwoziem z kołem przednim.
Przewidywana cena (1974 r.)- 11 000 000 zł. Planowano rozpoczęcie produkcji seryjnej na początek 1982 r. Miał to być ewentualny następca samolotu PZL An-2.
Konstrukcja.
Dziesięcio- lub dwunastomiejscowy zastrzałowy grzbietopłat o konstrukcji metalowej. W wersji sanitarnej możliwość przewozu 6 chorych na noszach, pielęgniarza i lekarza ze sprzętem medycznym. W wersji spadochronowej możliwość zabrania 8 skoczków. W wersji warsztatowej- wyposażenie warsztatowe, zasobniki na części zamienne, dodatkowe źródła energii elektrycznej.
Płat o obrysie dwutrapezowym z dwuszczelinowymi klapami o dużej rozpiętości.
Kabina zakryta. Kabina załogi oddzielona od pasażersko-ładunkowej, wnętrze przewietrzane i ogrzewane, załadunek przez luk tylny z trapem. W wersji transportowej składane / demontowalne fotele, uchwyty dla ładunku. Kabina ładunkowa dostosowana do przewozu samochodu terenowego. Podwozie trójkołowe z kołem przednim, stałe. Ogumienie podwozia niskociśnieniowe, koła osłonięte owiewkami.
Wyposażenie- zestaw VFR jako standardowe, na życzenie wzbogacony zestaw urządzeń radionawigacyjnych do lotów nocnych. W wersji do treningu załóg wzbogacone wyposażenie radionawigacyjne.
Napęd- 2 silniki wtryskowe Lycoming o mocy 313 kW (426 KM) z reduktorem, trójłopatowe śmigła stałych obrotów o średnicy 2,56 m.
Dane techniczne M-22, obliczeniowe (wg [1]):
Rozpiętość- 17,6 m, długość- 14,8 m, wysokość- 5,5 m, powierzchnia nośna- 39,0 m2.
Masa własna- 2450 kg, masa całkowita- 4050 kg.
Prędkość max- 270 km/h, wznoszenie- 5,5 m/s, zasięg- 1000 km.
Źródło:
[1] Makowski T. "Polsko- jugosłowiańskie konstrukcie lotnicze". Skrzydlata Polska nr 6/2006.