Łączyński Kajetan Joachim

Kajetan Joachim Łączyński urodził się 22.10.1770 r. w Szynowie k. Olsztyna, syn Wawrzyńca, kapitana polskiego i właściciela dóbr w Szynowo. Kształ­cił się w Warszawie. Po otrzymaniu w 1794 r. święceń ka­płańskich był katolickim proboszczem zamkowym w Lidz­barku Warmińskim i poświęcił się studiom matematycznym i fizycznym. W 1820 r. został profesorem matematyki w Liceum Hosianum w Braniewie. Napisał kilka prac i podręczników z zakresu aeronautyki, magnetyzmu i matematyki i trygonometrii, które były tłumaczone na angielski i francuski.

W 1833 r. opublikował w wy­dawnictwie C. L. Rautenberga w Mrągowie, po niemiecku i francusku książkę Theorie der Aëronautik oder mathematische Abhandlung über die Leitung der Aërostaten durch Ruder, Segel und comprimirte Luft (Teoria aeronautyki. W matematycznym wy­kładzie o kierowaniu aerostatami z pomocą steru, żagli i sprężonego powietrza). Opublikowana została także w języku francuskim i rozprowadzana we Fran­cji oraz w Wielkiej Brytanii. Opisał w niej projekt sterowca, który jak na okres, w którym został zaprojektowany, wyróżniał się dużą smukłością (1:10). Był to pierwszy polski projekt sterowca. Praca ta jest najciekaw­szym dziełem z pierwszej połowy XIX wieku z zakresu teorii aerostatu.

Zarówno zaintereso­wania Łączyńskiego, jak i nawiązywanie w rozprawie o aeronautyce do współczesnych mu osiągnięć z zakresu mechaniki, statyki, hydrauliki i hydrodynamiki sprawiają, że jego praca stanowi interesujące źródło dla rekonstrukcji poglądów współczesnych dotyczących aerodynamiki. Ze względu na swój charakter rozprawa Łączyńskiego zajmuje wyjątkową; pozycję w piśmiennictwie europejskim. Kontynuuje i po­ważnie wzbogaca problematykę, jaką w końcu XVIII w. podejmował w odniesieniu do zasad budowy i projektowania balonów Józef Herman Osiński w Robocie machiny po­wietrznej przez Pana Montgolfier. Wskazuje równocześnie, że w zakresie teorii aerostatu polska myśl naukowo- tech­niczna nie pozostała w tyle za Europą.

Kajetan J. Łączyński zmarł w Lidzbarku Warmińskim w 1837 r.

Konstrukcje:
Łączyński sterowiec, 1833, projekt sterowca.

Źródło:

[1] Januszewski S. "Sterowiec Kajetana Łączyńskiego z 1833 r". Technika Lotnicza i Astronautyczna nr 8/1979.
[2] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.

blog comments powered by Disqus