Sidorowicz Gustaw

Gustaw Sidorowicz. (Źródło: archiwum).
Gustaw Sidorowicz (Gucio- jak był nazywany przez kolegów lotników, znajomych i rodzinę) urodził się 7.03.1905 r. w Isajewiczach, w powiecie słonimskim (dawne woj. nowogródzkie, obecnie Białoruś). Był synem leśniczego Leonarda Sidorowicza oraz Janiny z domu Jarmołowicz. W 1919 r., mając 14 lat, uciekł z domu z zamiarem wstąpienia Wojska Polskiego i wzięcia udziału w wojnie polsko-bolszewickiej- nie przyjęto go jednak ze względu na młody wiek.

W 1926 r. dostał się do Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej / Komorowie, a po ukończeniu rocznego kursu został przyjęty do Oficerskiej Szkoły Lotnictwa w Grudziądzu. Ukończył ją z 48. lokatą w 1929 r. (III promocja), uzyskując specjalność obserwatora i stopień podporucznika. Skierowany został do Morskiego Dywizjonu Lotniczego. W sierpniu 1930 r. został wyznaczony na oficera mobilizacyjnego MDL, a w kwietniu 1931 r. na dowódcę Sekcji Radiolotniczej i Szyfrów, funkcję tę pełnił do października 1931 r. W 1932 r. skonstruował oryginalny ślizgacz w ukła­dzie katamaranu, który został zbudowany z kadłubów dwóch skasowanych łodzi latających typu CAMS-30E w warsztatach Morskiego Dywizjonu Lotniczego w Pucku.

W 1933 r. uzyskał specjalność pilota wojskowego, kończąc wyszkolenie w zakresie pilotażu podstawowego w Dęblinie. W 1934 r. ukończył Kurs Wyższego Pilotażu w Grudziądzu. We wrześniu 1934 r. został przeniesiony do 1 Pułku Lotniczego w Warszawie, gdzie początkowo służył w 114 Eskadrze Myśliwskiej, a później w 113 EM. Od stycznia 1937 r. był przydzielony do 111 EM. W listopadzie tego roku został p.o. dowódcy eskadry. Dowództwo 111 EM objął w lutym 1938 r. 17 marca 1938 r. został awansowany na stopień kapitana. Pod jego komendą eskadra uczestniczyła w tzw. "incydencie wileńskim" w marcu 1938 r., manewrach wołyńskich oraz przyłączeniu Zaolzia (wrzesień / październik 1938 r.). Odbył przeszkolenie jako instruktor w lotach nocnych i od połowy 1939 r. szkolił w tym zakresie pilotów III/1 Dywizjonu Myśliwskiego.

Przed wybuchem wojny otrzymał rozkaz przygotowania lotniska polowego na potrzeby Brygady Pościgowej przy Centrum Badań Balistycznych w Zielonce. 1.09.1939 r. został zestrzelony w walce powietrznej nad Warszawą, w swoim trzecim locie bojowym. Ranny i poparzony, został ulokowany w szpitalu, z którego uciekł w lutym 1940 r., gdy dotarła do niego informacja, że ma być przeniesiony do obozu jenieckiego w Rzeszy. Wkrótce rozpoczął działalność w ZWZ, posługiwał się pseudonimem Wróbel. W okresie późniejszym pełnił funkcję szefa Działu Organizacyjnego w ramach Wydziału Lotniczego Komendy Głównej AK. Uczestniczył w organizowaniu przerzutów lotników polskich. Potem działał w ramach lotniczej komórki wywiadowczej, biorąc udział w rozpoznaniu stanu i liczby budowanych przez hitlerowców lotnisk w pasie Krosno- Olsztyn. W grudniu 1941 r. uczestniczył w akcji dywersyjnej polskiego podziemia w okolicach stacji Mrozy.

11.02.1942 r. został aresztowany przez gestapo. Hitlerowski sąd doraźny skazał go na karę śmierci. Po spektakularnej ucieczce z więzienia przeniósł się do Krakowa i aktywnie działał w tamtejszym Okręgu AK. W 1944 r. Sidorowicz brał udział w przygotowaniu placówek lotniczych AK w Krakowie, Mielcu, Rzeszowie i Krośnie oraz wyszukiwaniu lądowisk dla akcji "Most".

Po wkroczeniu Armii Czerwonej został aresztowany przez NKWD, skazany i wywieziony na Ural do pracy w kopalniach soli i ołowiu. Ze zsyłki wrócił do kraju w 1950 r. Został wtedy przeniesiony do rezerwy. Ponieważ nie mógł pracować w lotnictwie do 1955 r. pracował w Przedsiębiorstwie Gospodarki Komunalnej w Warszawie.

Na początku 1956 r. został działaczem Aeroklubu Polski i pilotem w Aeroklubie Warszawskim.    
Na fali odwilży wrócił do latania zawodowego: 1.05.1956 r. rozpoczął pracę jako pilot w Centralnym Zespole Lotnictwa Sanitarnego na lotnisku Gocław. Przez dziesięć lat, do odejścia na emeryturę w kwietniu 1966 r., odbył ponad tysiąc lotów maszynami oznaczonymi Czerwonym Krzyżem, spędził wtedy w powietrzu ponad 2500 h, a ogółem wylatał 5000 h.

Gustaw Sidorowicz otrzymał szereg odznaczeń, m.in. przed wojną Srebrny Krzyż Zasługi (lipiec 1939 r.), za zasługi wojenne Srebrny Krzyż Orderu Virtuti Militari i dwukrotnie Krzyż Walecznych, a za zasługi w lotnictwie sanitarnym Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (przyznany w 1965 r. na wniosek Ministerstwa Zdrowia).

Po przejściu na emeryturę był członkiem Warszawskiego Klubu Seniorów Lotnictwa. Zmarł w Warszawie 12.02.1993 r. Do końca życia był wierny dewizie Wszystko co najlepsze oddaj Polsce.

Konstrukcje:
Sidorowicz ślizgowiec, 1932, ślizgacz śmigłowy.

Galeria

  • Gustaw Sidorowicz, zdjęcie z 1978 r. (Źródło: Skrzydlata Polska nr  37/1978).

Źródło:

[1] Olejko Andrzej "Zapomniane hydroplany nad Bałtykiem i Polesiem 1924-1937". Wydawnictwo ZP Grupa Sp. z o.o. Warszawa 2008.
[2] Malinowski T. "W obronie Warszawy". Skrzydlata Polska nr  37/1978.
[3] Rogusz  M. "Gustaw Sidorowicz". Niebieska eskadra - groby, cmentarze, pomniki, miejsca pamięci ....

blog comments powered by Disqus