Denney "Kitfox" / SkyStar "Kitfox", 1984

Samolot sportowy ultralekki. USA.
Ultralekki samolot sportowy Denney ”Kitfox 2”. (Źródło: Adam Hunt via ”Wikimedia Commons”).

Dan Denney, konstruktor firmy Denney Aerocraft Company, na początku lat 1980- tych zbudował tani i łatwo dostępny mały samolot "Kitfox" służący do latania dla przyjemności. Stanowił dalszy rozwój samolotu Wilson ”Avid Flyer” konstrukcji Deana Wilsona. Miał być mniejszy od znanego i lubiane­go samolotu Piper L-4 "Cub" oblatanego w 1938 r. i produ­kowanego do 1949 r.

Samolot "Kitfox" przeznaczony był do bu­dowy amatorskiej z dostarczanych kompletów, których montaż wymagał zainwestowania 500 roboczogodzin plus koszt lakieru oraz mógł być wykonany przez oso­by bez specjalnych kwalifikacji. Zbudowano go w kate­gorii Experimental. Mógł być eksploatowany na podwo­ziu kołowym, nartowym i na dwóch pływakach. Został wyposażony w łatwo i szybko składane skrzydła, które znacznie ułatwiały przewóz i przechowywanie.

Prototyp pierwotnej wersji "Kitfox 1" został oblatany w listopadzie 1984 r. Projekt samolotu został pierwotnie dostosowany do zastosowania nowego silnika gwiazdowego, dlatego otrzymał okrągłe osłony silnika. Do napędu samolotu wybrano dwusuwowy silnik Rotax 532 o mocy 48 kW (64 kW) i do zastosowania silnika gwiazdowego nie doszło. Jednak okrągła osłona silnika w stylu "retro" zdobyła dużą popularność i była montowana na samolotach kilku wersji samolotu.

W 1984 r. zostało dostarczonych pierwsze sześć samolotów "Kitfox 1". Łącznie wyprodukowano 257 zestawów tej wersji. W 1989 r. została wprowadzona do produkcji wersja "Kitfox 2", która otrzymała większy i szerszy kadłub. Do napędu zastosowano silnik Rotax 532 o mocy 48 kW (64 kW). Masa całkowita została zwiększona do 431 kg. Zbudowano 490 zestawów. Wersja "Kitfox 3" otrzymała zmiany w konstrukcji, które miały na celu poprawę właściwości lotnych. Miały również umożliwić montaż mocniejszych silników, np. Rotax 912 o mocy 60 kW (80 KM). Masa całkowita wynosiła 476 kg. Zbudowano 466 zestawów tej wersji.

W 1991 r. do produkcji została skierowana wersja "Kitfox 4". Otrzymała ona skrzydła o profilu laminarnym oraz przeprojektowane klapolotki. Wariant "Kitfox 4-1050" posiadał masę całkowitą 476 kg (1050 funtów- stąd oznaczenie samolotu), podobnie jak "Kitfox 3". Do napędu stosowano silniki Rotax 912 o mocy 60 kW (80 KM) lub Rotax 912S o mocy 75 kW (100 KM). Zbudowano 322 zestawy w wariancie "Kitfox 4-1050". Wariant "Kitfox 4-1200", oznaczony również jako "Kitfox Classic IV", był ostatnią wersją oryginalnego samolotu "Kitfox 1" z 1984 r. Do produkcji został wprowadzony w 1991 r. Otrzymał wzmocnioną konstrukcję płatowca, która pozwoliła na zwiększenie masy całkowitej do 544 kg (1200 funtów- stąd oznaczenie samolotu). Wariant "Kitfox 4 Speedster" posiadał skrzydła o mniejszej rozpiętości. Samolot osiągał większą prędkość przelotową.

W czerwcu 1992 r. firma Denney Aerocraft sprzedała prawa do produkcji samolotu dla firmy SkyStar Aircraft. W 1994 r. do produkcji została skierowana wersja "Kitfox XL",  będąca lżejszą odmianą samolotu "Kitfox Classic IV", napędzana silnikiem Rotax 503 o mocy 37 kW (50 KM). W założeniu miał być to ultralekki samolot szkolny, ale nie wzbudził większego zainteresowania. Jednomiejscowa wersja "Kitfox Lite" posiadała podobną stylistykę jak większe wersje, w tym okrągłą osłonę silnika, składane skrzydła i klapolotki typu Junkers. Do napędu zastosowano dwucylindrowy, dwusuwowy silnik 2SI 460-F35 o mocy 21 kW (28 KM). Wersja "Kitfox Lite 2" była ulepszoną odmianą samolotu "Kitfox XL", została wprowadzona do produkcji w 2001 r. Do napędu zastosowano silnik Rotax 503 o mocy 37 kW (50 KM). Otrzymała popularną, okrągłą osłonę silnika, klapolotki oraz kadłub spawany z rur stalowych pokryty tkaniną lotniczą Stits Polyfibre. Samolot okazał się dużym sukcesem komercyjnym i sprzedawał się dobrze zarówno jako gotowe samoloty, jak i zestawy do budowy amatorskiej.

Firma SkyStar rozpoczęła pracę nad nową, większą wersją "Kitfox 5",przystosowaną do zastosowania certyfikowanych silników Continental i Lycoming, obok silników Rotax 912. Produkcja została uruchomiona w 1995 r.

Wariant wyposażony w podwozie z kółkiem tylnym otrzymał nazwę "Kitfox 5 Safari", natomiast wariant z podwoziem z kółkiem przednim- "Kitfox 5 Vixen". Wariant ten otrzymał również kosmetyczne zmiany, które nie wpłynęły na osiągi samolotu. Masa całkowita samolotu "Kitfox 5" wynosiła 635 kg i w 1995 r. została podniesiona do 703 kg. W 1998 r. nazwa marketingowa samolotu "Kitfox 5 Safari" została zmieniona na "Kitfox 5 Outback", natomiast samolotu "Kitfox 5Vixen" na "Kitfox 5 Voyager". Wersja "Kitfox 5 Speedster" posiadała skrzydła o mniejszej rozpiętości i osiągała większą prędkość przelotową.

Na początku 2000 r. firma SkyStar przeszła reorganizację. W tym samym roku została podjęta produkcja wersji "Kitfox 6". Masa użyteczna samolotu wynosiła 363 kg, zasięg ponad 1127 km i prędkość przelotową ponad 193 km/h. Samolot został przystosowany do szybkiej zmiany podwozia trójkołowego z kołem przednim na klasyczne i na odwrót. Również w 2000 r. trafiła do produkcji dwumiejscowa wersja treningowa "Kitfox Lite Squared", która zdobyła wielką popularność.

W 2002 r. firma SkyStar wprowadziła do produkcji wersję "Kitfox 7", która otrzymała wiele zmian w konstrukcji. Do napędu zastosowano silnik Rotax 914 z turbodoładowaniem. Dzięki temu samolot osiągał prędkość przelotową ponad 193 km/h i pułap 7600 m. Umożliwiało to korzystanie z dowolnego lotniska publicznego w Stanach Zjednoczonych, bez względu na długość pasa startowego, wysokości nad poziomem morza lub temperatury powietrza. Samolot mógł być napędzany również innymi silnikami, m.in. Continental, Lycoming, Rotax 912S , Rotec R2800 , a Jabiru 3300.

Kiedy Federalna Administracja Lotnicza (FFA) w 2004 r. wprowadziła nową kategorię Lekkich Samolotów Sportowych (Light Sport Aircraft - LSA), firma opracowała wersją samolotu "Kitfox 7" spełniającą wymakania nowej kategorii. Samolot otrzymał nazwę "Kitfox Sport". Okazało się jednak, że podstawowa wersja "Kitfox 7" również spełnia wymagania klasy LSA i specjalna wersja nie była już potrzebna. Samoloty "Kitfox 7" dostarczane w kategorii LSA otrzymały nazwę "Super Sport".

Pod koniec 2005 r. firma SkyStar Aircraft złożył wniosek o upadłość. W kwietniu 2006 r. aktywa firmy zostały zakupione przez nowo utworzoną spółkę Kitfox Aircraft.

Do 2009 r. dostarczono ok. 4500 gotowych samolotów i zestawów do odbiorców w 42 krajach. W Europie gotowe samoloty "Kitfox 2" dostarczała austriacka firma Phö­nix Aircraft w Krems. Dokonała ona wzmocnienia kon­strukcji i zamierzała ubiegać się o certyfikat wg katego­rii normalnej FAR-23.

Na bazie konstrukcji samolotu "Kitfox", został opracowany w USA samolot Belite "Superlite", natomiast w Europie powstały samoloty Aeropro "Eurofox" i Apollo "Fox".

W Polsce.

W 1995 r. Witold Ostrowski wykonywał loty na samolocie "Kitfox", zbudowanym przez Henia Pfeiffera i stacjonującym w Niemczech, w Schweich.

Konstrukcja "Kitfox 2".
Dwumiejscowy górnopłat zastrzałowy o konstrukcji mieszanej metalowo- drewnianej.
Skrzydło o obrysie prostokątnym ze stałym profilem, bez skosu, z dodatnim wzniosem, ma małe końce za­krzywione w dół. 76 % rozpiętości zajmują pojedyncze klapy Junkersa, wychylane jako klapy oraz lotki. Pełne wychylenie klapowe wynosi 20 stopni zaś przy pełnym wy­chyleniu lotkowym, klapowe wychylenie zmniejsza się do 13 stopni. Ruchami sprzężonymi steruje urządzenie miesza­jące. Skrzydło podparte jest zastrzałami w kształcie V, usztywnio­nymi zastrzalikami redukcyjnymi. Po zwolnieniu prze­dnich sworzni, skrzydło składa się wzdłuż kadłuba, a klapy ustawiają się pionowo. Rozpiętość zmniejsza się do 1/4. Dźwigary wykonane z lekkich stopów, żeberka drewnia­ne, całość skrzydła pokryta płótnem.
Kadłub wykonano z rur spawanych, stosując blaszaną osłonę silnika. Reszta kadłuba pokryta płótnem. Kabina z zakryta z siedzeniami umieszczonymi obok siebie.
Usterzenie w układzie konwencjonalnym ze statecznikami i sterami mają obrysy trapezowe, przy czym statecznik wysokości podparty jest zastrzalikami V. Poryte płótnem.
Podwozie w układzie klasycznym, stałe. Mogło być wymieniane na podwozie pływakowe lub narty. Inne wersje posiadały również podwozie w układzie trójkołowym z kołem przednim.

Silnik:
- "Kitfox 1"- Rotax 532 o mocy 48 kW (64 kW),
- "Kitfox 2"- Rotax 532 o mocy 48 kW (64 kW) lub Rotax 582LC o mocy 48 kW (64 kW),
- "Kitfox 3"- Rotax 912 o mocy 60 kW (80 KM),
- "Kitfox 4"- Rotax 912 o mocy 60 kW (80 KM) lub Rotax 912S o mocy 75 kW (100 KM),
- "Kitfox XL"- Rotax 503 o mocy 37 kW (50 KM),
- "Kitfox Lite"- dwucylindrowy, dwusuwowy 2SI 460-F35 o mocy 21 kW (28 KM),
- "Kitfox Lite 2"- Rotax 503 o mocy 37 kW (50 KM),
- "Kitfox 5"- Rotax 912 o mocy 60 kW (80 KM), Continental lub Lycoming,
- "Kitfox 7"- Rotax 914 Turbo. Samolot mógł być napędzany również innymi silnikami, m.in. Continental O-200, Continental IO-240B, Lycoming O-235, Rotax 912S , Rotec R2800 lub Jabiru 3300.

Dane techniczne "Kitfox 2" (wg [2]):
Rozpiętość- 9,55 m, rozpiętość w stanie złożonym- 2,4 m, wysokość- 1,7 m, powierzchnia nośna- 12,3 m2.
Masa wła­sna- 197 kg, masa użyteczna max- 188 kg, masa startowa max- 385 kg.
Prędkość dopuszczalna- 160 km/h, prędkość przelotowa- 145 km/h, prędkość przeciągnięcia-  44 km/h, wzno­szenie z jedną osobą- 8 m/s, wznoszenie z dwoma osobami- 7 m/s, pułap prak­tyczny- 6096 m, długotrwałość lotu max- 2,5 h.

Dane techniczne "Kitfox Classic IV" (wg [4]):
Rozpiętość- 9,76 m, długość- 5,6 m, wysokość- 1,73 m, powierzchnia nośna- 12,28 m2.
Masa wła­sna- 295 kg, masa użyteczna max- 250 kg, masa startowa max- 544 kg.
Prędkość dopuszczalna- 203 km/h, prędkość max- 190 km/h, prędkość przelotowa- 178 km/h, prędkość przeciągnięcia-  60 km/h, wzno­szenie- 6,1 m/s, zasięg- 1272 km.

Galeria

  • Denney ”Kitfox 2”, rysunek w trzech rzutach. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 7-8/1991).
  • Ultralekki samolot sportowy Denney ”Kitfox 3”. (Źródło: ”Wikimedia Commons”).
  • Wersja SkyStar ”Kitfox 4”. (Źródło: ”Wikimedia Commons”).
  • Samolot SkyStar ”Kitfox Lite 2” wyposażony w trójkołowe podwozie z kołem przednim. (Źródło: ”Wikimedia Commons”).
  • Samolot SkyStar ”Kitfox 5 Vixen” wyposażony w trójkołowe podwozie z kołem przednim. (Źródło: ”Wikimedia Commons”).
  • Wersja SkyStar ”Kitfox 6”. (Źródło: ”Wikimedia Commons”).
  • Wersja SkyStar ”Kitfox 7”. (Źródło: ”Wikimedia Commons”).
  • Henio Pfeiffer w swoim samolocie Denney ”Kitfox”, na którym latał Witold Ostrowski w 1995 r. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 4/2000).

Źródło:

[1] Setlak M. ”Eurofox w aeroklubie”. Przegląd Lotniczy Aviation Revue” nr 7/2006.
[2] (K) Samolot sportowy Kitfox II". Skrzydlata Polska nr 7-8/1991.
[3] Pilotfriend.
[4] Welcome to Kitfox Aircraft.
blog comments powered by Disqus