Basler BT-67, 1990
W samolocie wprowadzono szereg istotnych modyfikacji, mających na celu przedłużenie żywotności płatowca oraz podniesienie osiągów i ekonomii użytkowania. Wzmocniono konstrukcję płatowca. Kadłub został wydłużony, dzięki czemu powiększono przestrzeń ładunkową, poszerzono również drzwi umożliwiając załadunek typowych kontenerów lotniczych LD-3. Przekonstruowanie skrzydeł pozwoliło na umieszczenie w nich dodatkowych zbiorników paliwa. W skrzydłach zmodyfikowano również końcówki i krawędzie natarcia. Samolot wyposażono w nowoczesną awionikę, instalację elektryczną, hydrauliczną i paliwową. Do napędu zastosowano 2 silniki turbośmigłowe Pratt & Whitney Canada PT6A-67R o mocy 955 kW każdy, wyposażone w pięciołopatowe śmigła. BT-67 może zabrać 6000 kg ładunku lub do 42 pasażerów i przelecieć z nimi odległość prawie 4000 km.
Samolot otrzymał amerykańskie świadectwo typu. Do użytkowania został wprowadzony w 1990 r. Łącznie powstało ok. 58 samolotów Basler BT-67.
Samoloty znalazły się w służbie użytkowników cywilnych, m.in. z USA (Aerocontractors, Bell Geospace Aviation Inc, United States Forest Service), Kanady (Kenn Borek Air), Południowej Afryki (Antarctic Logistics Centre International, Spectrem Air Surveys), Niemiec (Alfred Wegener Institute for Polar and Marine Research), ChRL (Polar Research Institute of China) i Tajlandii (World Air Logistics). Znalazły się również na uzbrojeniu lotnictwa wojskowego: Boliwii, Gwatemali, Kolumbii, Malawi, Mali, Mauretanii, Salwadoru, Tajlandii i USA.
W Polsce.
Na przełomie lat 1989 / 1990 firma PZL Warszawa- Okęcie prowadziła rozmowy z amerykańską firmą International Aircraft Corporation. W dniu 31.01.1990r. podpisano porozumienie o powołaniu wspólnego przedsiębiorstwa pod nazwą: PZL- Air Services Corporation. Nowe przedsiębiorstwo miało prowadzić działalność na prawach samodzielnego zakładu PZL Okęcie, specjalizującego się w przewozach nieregularnych. Kapitał założycielski miał być wniesiony do spółki w proporcji 60% przez International Aircraft Corporation i 40% przez PZL Warszawa-Okęcie. W tworzącym się zakładzie przewidywano zatrudnienie od 350 do 400 osób. Kapitał obrotowy miała dostarczyć w większości strona amerykańska, przy czym 80% jego wartości to 20 samolotów transportowych Basler BT-67 przekazanych do użytkowania spółce PZL- ASC. Pierwsze egzemplarze miały przylecieć do Warszawy z USA w pierwszej połowie kwietnia 1990 r. Przewidywano, że przedsiębiorstwo PZL- Air Services Corporation rozpocznie działalność na przełomie kwietnia i maja 1990 r. Wg optymistycznych założeń zamówienia na transportowe usługi lotnicze nadsyłane miały być zagranicy. Przewidywano, że gdyby spółka była już zarejestrowana, to od lutego 1990 r. 10 samolotów BT-67 mogłoby świadczyć usługi w trzech krajach, które zgłosiły na nie zapotrzebowanie. Do realizacji tych ambitnych planów jednak nie doszło.
Przewidywano również możliwość podjęcia w Polsce przebudowy samolotów Douglas DC-3 do standardu Basler BT-67. Przebudowa miała być podjęta w Lotniczych Zakładach Remontowych w Bydgoszczy. Pierwsze zmodernizowane w Polsce egzemplarze BT-67 spółka PZL- ASC miała otrzymać już w sierpniu 1990 r. Również i te ambitne plany nie doczekały się realizacji.
Konstrukcja.
Wolnonośny dolnopłat o konstrukcji metalowej. Załoga- 2 osoby pasażerów- 38 (wg [1]- do 42) lub 6000 kg ładunku.
Płat był trójdzielny, wielodźwigarowy, półskorupowy.
Kadłub konstrukcji półskorupowej. Kabiny zakryte.
Usterzenie w układzie klasycznym.
Podwozie klasyczne chowane w locie.
Napęd- 2 silniki turbośmigłowe Pratt & Whitney Canada PT6A-67R o mocy 955 kW (1281 KM), wg [1] o mocy 1066 kW (1450 KM).
Dane techniczne BT-67 (wg [2]):Rozpiętość- 28,95 m, długość- 20,65 m, wysokość- 5,15 m.
Masa własna- 7121 kg, masa startowa max- 13 041 kg.
Prędkość przelotowa- 389 km/h, pułap- 7600 m, zasięg- 3963 km.
Galeria
Źródło:
[1] Malinowski T. „PZL Okęcie inaczej” Skrzydlata Polska nr 9/1990.
[2] Michell, Simon „Jane's Civil and Military Upgrades 1994-95”. Jane's Information Group. Coulsdon, Surrey, UK 1994.
[3] Basler Turbo Conversions.