WB Electronics "Manta" / "FlyEye TUAV", 2014

Bezzałogowy rozpoznawczy aparat latający. Polska.
Rozpoznawczy bezzałogowy aparat latający WB Electronics ”Manta” zbudowany w układzie latającego skrzydła. (Źródło: ”WB Electronics”).
Projekt bezzałogowego aparatu latającego „Manta” został opracowany w, należącej do grupy WB Electronics, spółce Flytronic sp. z o.o. na początku lat 2010- tych. Program rozwoju BSL został dofinansowany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości.

Jest to nowatorska konstrukcja zbudowana w układzie latającego skrzydła. Opracowano dwa warianty: pionowego startu i lą­dowania „Manta VTOL” (Vertical Take-off-Landing) i klasycz­nym, nazwanym „Manta LR” (Long Range). Wersja VTOL stanowi oryginalne rozwiązanie na skalę światową i jest wyposażona w dwa otunelowane wirniki w płatach aparatu. Zapewniają one pionowy ciąg statyczny, który umożliwia start i lądowanie w niemal dowolnym miejscu. Po podniesieniu się z ziemi aparat latający przechodzi proces przejścia do lotu postępowego i zaczynają działać ciche elektryczne silniki trakcyjne. Pomimo zastosowania tego, wymagającego miejsca i masy, rozwiązania, „Manta VTOL” może prowadzić działania przez czas do 6 h. Z kolei „Manta LR” może startować i lądować korzystając z drogi startowej i może funkcjonować przez 12 h.

„Manta” w obydwu wersjach posiada napęd hybrydowy- silniki zasilane są energią elektryczną, ale jest ona produkowana z paliwa na pokładzie aparatu latającego. To rozwiązanie unikalne, które w dużym stopniu przyczynia się do wydłużenia cza­su lotu. Rozwiązanie to było traktowane jako przejściowe. Docelowo planowano wykorzystanie ogniw paliwowych i osiągnięcie długotrwałości lotu rzędu 20 h. Obliczeniowa optymalna prędkość przelotowa to ok. 120 km/h, a max- ok. 200 km/h.

W ramach prac przy systemie „Manta” opracowany został w firmach WB Electronic S.A. i Flytronic Sp. z o.o. (przy współpracy z Wojskową Akademią Techniczną), nowy zintegrowany system awioniczny, wymia­ny danych pomiędzy bezzałogowcami, wydajniejsze głowice elektrooptyczne oraz rodzimy radar z synte­tyczną aperturą o masie 10 kg.

Pierwszy prototyp  został ukończony w wersji klasycznej i wykonał pierwszy lot 1.04.2014 r. „Manta” kilka miesięcy później po swoim pierwszym locie prezentowana była w Kielcach podczas XXII MSPO (01- 04.09.2014 r.). W listopadzie 2014 r. prototyp został objęty nadzorem Urzę­du Lotnictwa Cywilnego, otrzymał znaki rejestracyjne (SP-XFT) i- co było unikalne na polskim rynku- przeszedł cer­tyfikację. Prototyp wykonał szereg lotów próbnych- klasycznych oraz prób pionowego startu i zawisu.

Podczas targów MSPO 2015 (1- 4.09.20015 r.) prezentowany był BSL „Manta” zarówno w wersji klasycznej „Manta LR”, jak też w wariancie pionowego startu „Manta VTOL”. Zaprezentowana w Kielcach najnowsza wersja bezzałogowca była przystosowana do przenoszenia uzbrojeni- małych bomb szybujących Sting, opracowywanych także przez Grupę WB. Jak poinformowali przedstawiciele producenta, udźwig „Manty VTOL” pozwala na podwieszenie pod kadłubem maksymalnie 8 bomb „Sting”.

WB Electronics proponuje ten system pod nazwą „FlyEye TUAV” (Tactical Unmanned Aerial Vehicle) w wojskowym progra­mie dotyczącym zakupu do 15 zestawów taktycznych o kryptonimie „Orlik” mających w założeniach wspierać oddziały szczebla brygady. W Siłach Zbrojnych RP ma się pojawiać w latach 2018- 2022 i wejść w skład jednostek Wojsk Lądowych i Marynarki Wojennej.

Konstrukcja.
Bezzałogowy aparat latający w układzie latającego skrzydła o konstrukcji kompozytowej (w większości z włókien węglowych).

Wyposażenie rozpoznawcze:
- „FlyEye TUAV”-  dzienno -nocna optoelektroniczna głowica ob­serwacyjna EO/IR (Electro- Optical / Infra- Red) wraz z dalmierzem i podświetlaczem laserowym; stacja rozpoznania radiotechnicznego, środ­ków łączności i radiolokacyjnych COMINT/ELINT (Communications Intelligence / Electronic Intelligence); detektor skażeń chemicznych, biologicznych i radiologicznych; stacja radiolokacyjna z syntetyczną aperturą SAR (Synthetic Aperture Radar) oraz radiolokator morski MPR (Maritime Patrol Radar), inne sensory, m.in. radar laserowy Lidar (Light Detection And Ranking), automatyczny układ identy­fikacji jednostek morskich (Automated Identification System), kamera optoelektroniczna NDVI (Normalized Difference Vegetation Index).

System awioniczny- składa się z autopilota wraz ze współpracującymi z nim mo­dułami sensorów. Planowanie misji oraz jej kontrola w trakcie odbywa się z pulpitu operatora. Dodatkowo zainstalowana awionika, udostępnia komplet danych telemetrycz­nych, które są odbierane na ziemi i mogą być pod­dane dalszej analizie. Zintegrowane cyfrowe łącze transmisji danych, zapewnia ciągłą komunikację j pomiędzy komputerami na ziemi (stacja kierowania i kontroli, stacja analizy danych) a aparatem latającym w powietrzu. Infrastruktura naziemna, składa się z komputera sterującego wraz z antenami kierunkową i dookólną, magnetometru  i czujników ciśnienia i odbiornika globalnego systemu nawigacji satelitarnej.

Napęd-  mieszany składający się z dwóch śmigieł pchających, napędzanych silnika­mi elektrycznym korzystającymi z akumulatorów oraz agregatu prądotwórczego, dla którego źródłem energii jest silnik spalinowy.

Dane techniczne " FlyEye TUAV" (wg [2]):
Rozpiętość- 6,6 m, długość- 3,3 m.
Masa własna- 50- 70 kg, masa użyteczna max- 90 kg, masa startowa max- 65- 140 kg.
Prędkość minimalna- 60 km/h, predkość minimalna wersji VTOL- 0 km/h, zasięg łącza radiowego- ok. 170 km.

 

Galeria

  • Bezzałogowy aparat latający WB Electronics ”Manta” podczas prób. (Źródło: Flytronic sp. z o.o. via Armia nr 11/2014).

Źródło:

[1] Cielma M. „Bezzałogowce od grupy WB”. Lotnictwo nr 9/2015.
[2] Szopa M. "Bezzałogowce WB Electronics dla Sił Zbrojnych RP". Lotnictwo Aviation International nr 1/2015.
[3] (MG) "MSPO15: Polskie, małogabarytowe, lotnicze uzbrojenie precyzyjne". Dziennik Zbrojny.
[4] WB Electronics.
blog comments powered by Disqus