Nowak "Dana", 1993

Motoszybowiec amatorski. Kanada / Polska.
Motoszybowiec amatorski ”Dana” zbudowany w Kanadzie przez Mariana Nowaka. (Źródło: Marian Nowak via The New Link. Biuletyn Stowarzyszenia Inżynierów Polskich w Kanadzie nr 3-4/2006).

Marian Nowak, doświad­czony pilot agrolotniczy, w 1978 r. wyemigrował do Kanady.

W 1989 r., pracując w zakładach lotniczych De Havilland Canada oraz latając dorywczo jako pilot rolniczy stwierdził, że jest odpowiedni czas na rozpoczęcie budowy motoszybowca. Ponieważ na rynku nie było planów układu jakiego poszukiwał, zdecydował się na własną konstrukcję. Motoszybowiec otrzymał nazwę "Dana". W mieszkaniu na 9- tym piętrze zbudował pierwsze negatywowe formy elementów skrzydła i kadłuba. Rozmiary form były uwarunkowane wielkością windy w jego budynku. Z tego powodu kadłub podzielony został na dwie części, a pokrycie skrzydła na cztery części. Cała dalsza budowa, a więc dźwigary, montaż i wykończenie, przebiegały w pomieszczeniu przemysłowym jego kolegi- szybownika Stanisława Maja.

Po czterech latach i 3,5 tys. h mozolnej pracy "Dana" została ukończona. Motoszybowiec został oblatany przez konstruktora 31.05.1993 r. Próby w locie wykazały, że jest to udana konstrukcja, która w pełni sprostała oczekiwaniom konstruktora. W pierwszym roku eksploatacji M. Nowak wylatał na nim bezproblemowo 81 h, w tym wykonał wiele 3 do 5- cio godzinnych lotów termicznych z  wyłączonym silnikiem.

Motoszybowiec posiada w kesonach skrzydła zbiorniki paliwa aż na 180 l, ponieważ konstruktor planował wykonać przelot przez Atlantyk.

Konstrukcja.
Dwumiejscowy średniopłat wolnonośny o konstrukcji kompozytowej, z zastosowaniem tkanin szklanych oraz, w niewielkiej ilości: kewlarowych i węglowych.
Płat dwudzielny o układzie prostokątnym z trapezowymi oddzielnymi końcówkami. Konstrukcja skrzydła jednodźwigarowa, dźwigar dwuteowy, pokrycie przekładkowe z perforowanej pianki uretanowej Clark ze szklaną tkaniną. Profil FX-67-K-170-17; wznios 3°.W kesonach znajdują się zbiorniki paliwa. Rolę hamulców aerodynamicznych spełniają klapy wychylane od - 8° do +90°. Lotki wychylają się w zakresach od - 8° do +15°.
Kadłub półskorupowy, przechodzący w rurową belkę ogonową (wykonaną oddzielnie). Oddzielnie wykonany został również statecznik pionowy. Kabina zakryta, osłona kabiny otwierana na bok.
Usterzenie w układzie litery T.
Podwozie w układzie klasycznym, stałe. Podwozie główne dwukołowe, z goleniami sprężystymi z kompozytu, koła z owiewkami, hamulce kół hydrau­liczne oraz kółko ogonowe.

Silnik- płaski, 2 -cylindrowy, rzędowy, chłodzony powietrzem Rotax 503 o mocy 37 kW (50 KM), umieszczony za kabiną załogi.
Śmigło pchające, dwułopatowe, drewniane z regulacją skoku na ziemi.
Zbiorniki paliwa w kesonach skrzydła o pojemności 180 l.

Dane techniczne "Dana" (wg [1]):
Rozpiętość- 15,0 m, długość- 6,5 m, wysokość- 1,4 m, powierzchnia nośna- 12,54 m2.
Masa własna- 325 (wg [3]- 250) kg, masa użyteczna- (wg [3]- 200) kg, masa całkowita- (wg [3]- 450) kg.
Prędkość dopuszczalna- 250 km/h, prędkość przelotowa- 145 km/h, prędkość minimalna- 68 km/h, doskonałość (szacunkowa, w porównaniu z innymi szybowcami)- ok. 27, zasięg max- 2000 km.

Galeria

  • Motoszybowiec ”Dana” w całej okazałości. (Źródło: Marian Nowak via Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 2/1994).
  • Motoszybowiec ”Dana” w locie szybowym. Pilotuje Marian Nowak. (Źródło: Marian Nowak via Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 2/1994).
  • Motoszybowiec ”Dana”. (Źródło: ”Polskie konstrukcje lotnicze 1939-1954”. Tom 5).
  • Nowak ”Dana”, rysunek w rzutach. (Źródło: ”Polskie konstrukcje lotnicze 1939-1954”. Tom 5).

Źródło:

[1] Nowak M. "Zbudowałem motoszybowiec". Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 2/1994.
[2] Nowak M. "Zbudowałem motoszybowiec". The New Link. Biuletyn Stowarzyszenia Inżynierów Polskich w Kanadzie nr 3- 4/2006.
[3] Glass A., Kubalańca J. "Polskie konstrukcje lotnicze 1939-1954". Tom 5. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2013.

blog comments powered by Disqus