Lotnia Młodego Technika ("lotnia młodzieżowa SMT"), 1976

Lotnia szkolna. Polska.
Lotnia Młodego Technika. Pierwszy wzlot 12- letniego Szymona na lotnisku Gocław. (Źródło: Młody Technik nr 3/1977).

W 1976 r. członkowie Klubu Wy­nalazców w Domu Młodego Technika w Warszawie zbudowali, pod kierunkiem mgr inż. Andrzeja Moldenhawera, kilka lotni- określanych jako "lotnie młodzieżowe SMT". Z założenia były to bardzo bezpieczne lotnie, które umożliwiłyby młodzieży poniżej lat 16 wypróbowanie sił w lotniarstwie. Równocześnie budowa lotni miała być wzorem dla zajęć fakultatywnych w szkołach w zakresie techniki i sportu.

W wyniku różnych doświadczeń z lotnia opracowany został sposób na wstępną i interesującą naukę latania, a równocześ­nie przyjemna zabawę na świeżym powietrzu. Był to lot na holu z równoczesna boczną asekuracją. Lot taki możliwy jest przy niezbyt silnym wietrze na terenie płaskim (duża zaleta, ponieważ większa część naszego kraju to równina). Do holowania lotni potrzebne były 4 osoby, które bez zbytniego zmęczenia mogły pociągnąć lotniarza na lince na odległość- 30-50 m.

Aby zapobiec ślizgu w bok lotni, co przy braku wprawy u pilota wykonującego swoje pierwsze loty prowadzi zazwy­czaj do przewrócenia się, zastosowano dwie linki asekurujące, przy­wiązane do dwóch boków lotni. Linki, trzymane w rękach przez dwóch biegnących pomocników, zapobiegały wzniesieniu się lotni na zbyt dużą wysokość oraz nie dopuszczały do przechylania się jej na boki. W ten sposób powstał prosty system wykonywania lotów holowanych, w których pilot wznosił się na wysokość 4- 5 m, a równocześnie lotnia zabezpieczona była przed podmuchami wiatru i przechyłami bocznymi.

Lotnia była prezentowana podczas pokazów lotni na Górce Szcześliwickiej w Warszawie, które odbyły się 23.05.1976 r. W listopadzie tego roku odbył się na lotnisku Aeroklubu Warszawskiego pokaz lotni dla przedstawicieli Ministerstwa Oświaty i Wychowania z Departamentów Programów Szkolnych oraz Wychowania Fizycznego- zorganizowany przez redakcję Młodego Technika i Stację Młodego Technika w Warszawie. Pokaz ten był propozycją nowej formy zajęć technicznych i ruchowych dla młodzieży na terenie szkół. Na mini- lotni łatał m.in. 11-letni Szymon Moldenhawer, uczeń klasy piątej.

W marcu 1977 r. w czasopiśmie Młody Technik opublikowane zostały plany budowy "lotni młodzieżowej". W tym samym roku uczniowie Liceum Ogólnokształcącego im. Ludo­wego Lotnictwa Polskiego w Warszawie zbudowali lotnię wg opublikowanych planów. W lutym 1978 r. 3 uczennice i 4 uczniów, twórcy lej lotni, przeszli wstęp­ne szkolenie, które odbyło się na Gubałówce koło Za­kopanego. Wykona­li 56 lotów, w których rozwijane i ulepszane były metody bezpiecznego szkolenia. Pomimo trudnych warunków atmosferycznych, ćwiczenia wypadły pomyślnie, 3 chłopców i l dziewczyna osiągnęli nawet wyższy stopień wtajem­niczenia dokonując lotów długości do 200 m nu wysokości 2-3 m.

Latem 1978 r. ta sama lotnia została wykorzystana do przeszkolenia harcerzy z Chorągwi Katowickiej zgromadzonej na specjal­nym naukowym obozie w Jurze Częstochowsko-Krakowskiej koło Korczyc. Wielu chętnych do latania, po przeżyciu pierwszej emocji, rezygnowało jednak z dalszych ćwiczeń. Być może ze względu na ciężką pracę przy linach, a może stwierdzili, że to nie dla nich. Część jednak trenowała zawzięcie. Niektórzy szybko łapali latanie, inni musieli ćwiczenie powtarzać wielo­krotnie. Byli i tacy, co bezradnie wisieli pod lotnią do końca ćwiczeń. Łącznie wykonano ponad 160 lotów, bez urazów wśród szkolonych harcerzy i uszkodzeń lotni.

W czasie szkolenia na Lotni Młodego Technika obecnych było kilku nauczycieli z okolicznych szkół średnich (niektórzy z nich zupełnie bez przygotowania również wznosili się w powietrze). Wyrażali oni chęć budowy lotni w swoich szkołach. Wielu harcerzy również zapaliło się do latania i budowy lotni. Brak informacji o budowie dalszych egzemplarzy "lotni młodzieżowych".

Konstrukcja:
Szkielet lotni składał się z dwóch krawędzi natarcia, dźwigara, kila, masztu i sterownicy. Wykonany z rur duraluminiowych: krawędzie natarcia- PA 7G; N ø 40 x 1,5, dźwigar i kil- PA 6 ø 45 x 1 lub ø 45 x 1,5, maszt i sterownica- PA 7G; N ø 30 x 1,5 i PA 6 ø 32 x 1,5. Dla łatwiejszego transportu istniała możliwość podziału rur szkieletu lotni- uzyskiwano wówczas długość lotni po złożeniu ok. 3 m. Szkielet usztywniony układem dolnych oraz górnych cięgieł. Z przodu lotni oraz na sterownicy stosowano dodatkowe kółka lub (zimą) narty.
Pokrycie jednostronne (tergal, torlen, dakron lub ortalion). .
Uprząż przystosowana do lotów w pozycji siedzącej.

Dane techniczne Lotnia Młodego Technika (wg [1]):
Rozpiętość- ok. 9 m, długość- ok. 5,9 m, powierzchnia nośna- ok. 20 (wg [3]- 12) m2.
Masa własna- ok. 20 (wg [3]- 12) kg, masa pilota- do 40 kg.

Galeria

  • Lotnia Młodego Technika. Typowy lot holowany z boczną asekuracją. (Źródło: Młody Technik nr 3/1977).
  • Schemat pogladowy lotów holowanych z boczną asekuracją. (Źródło: Młody Technik nr 3/1977).
  • Przygotowania do startu w czasie pokazu lotni na lotnisku Aeroklubu Warszawskiego, listopad 1976 r. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 51- 52/1976).
  • Start. Pokaz lotni na lotnisku Aeroklubu Warszawskiego, listopad 1976 r. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 51- 52/1976).
  • Lądowanie. Pokaz lotni na lotnisku Aeroklubu Warszawskiego, listopad 1976 r. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 51- 52/1976).
  • Czternastoletni Leszek Wierzowiecki podczas nauki latania na mini lotni młodzieżowej SMT. Pokazy lotni w Warszawie, 23.05.1976 r. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 25/1976).

Źródło:

[1] Moldenhawer A. "Budujemy lotnię". Młody Technik nr 3/1977.
[2] Moldenhawer A. "Lotnia Młodego Lotnika zdała egzamin". Młody Technik nr 12/1978.
[3] (AM) "Czy lotnie będą w szkołach ?" (Źródło: Skrzydlata Polska nr 51-52/1976).
[4] "Lotnie po raz pierwszy w Warszawie". Skrzydlata Polska nr 25/1976.

blog comments powered by Disqus