Masztalski "Error", 1979

W 1978 r. w Akademickim Klubie Lotniarskim Politechniki Warszawskiej rozpoczęto prace teoretyczne nad lotniami bezdźwigarowymi. Ich efektem było skonstruowanie i zbudowanie na początku 1979 r. dwóch eksperymentalnych lotni tego typu- "Stratus R 6" przez Grzegorza Rycaja i "Error" przez Bernarda Masztalskiego.
Najistotniejszym elementem obu konstrukcji, który pochłonął większość czasu przy projektowaniu, był dobór obrysu pokrycia i profilu płata. Duże wydłużenie, mały skos, konieczność uzyskania odpowiednich własności w zakresie stateczności i sterowności wymagały dokładnych studiów i analiz. Bardzo pomocne okazały się badania tunelowe modeli lotni. Podstawowym założeniem, jakie przyjęto, była rezygnacja z efektu samobudowania się profili płata wykorzystywanego w klasycznych lotniach. Profil płata (pokrycia) został uzyskany przez zastosowanie wkładek profilowych (żeber). Profile zastosowane w lotniach zostały opracowane przez ich konstruktorów. Uzyskanie założonej geometrii płata wymagało odpowiedniego wykonania pokrycia. W tym celu została przeprowadzona analiza wielkości i sposobu wprowadzania poprawek umożliwiających jak najdokładniejsze odwzorowanie płata. Jej efektem było uzyskanie algorytmu obliczeń, pozwalającego na rozwijanie pokrycia dla zadanej geometrii i przy istnieniu ograniczeń warunkujących dobrą pracę powłoki. Z uwagi na dużą pracochłonność wykorzystano do obliczeń elektroniczną maszynę cyfrową.
Próby w locie lotni "Stratus R 6" i "Error" przeprowadzone zostały w 1979 r. w Bezmiechowej. Pomyślne rezultaty pierwszych lotów udowodniły słuszność przyjętych założeń. Małe siły na sterownicy, duża stateczność w burzliwej atmosferze, dobra sterowność poprzeczna (efekt odkształcania powłoki skrzydeł) powodowały, że lotnie miały bardzo dobre własności pilotażowe. Pogorszeniu uległy natomiast właściwości przy lądowaniu. Wymagały one od pilota bardziej dokładnego, niż w klasycznych lotniach, określenia prędkości lotu i wyboru chwili oddania sterownicy podczas wytrzymania.
Konstrukcja "Error":
Szkielet zasadniczy (krawędzie natarcia, kil) wykonany z rur duraluminiowych o wymiarach 45 x 1,5 mm PA7 Nta. Sterownica wykonany z rur duraluminiowych. Odciągi wykonane z linek ø 3 i ø 2 mm. Jedynie wewnętrzne odciągi poziome krawędzi natarcia wykonane zostały z linek o średnicy 3,5 mm. Układ regulacji zapewniał dobór odpowiedniego naciągu odciągów górnych oraz odciągów prowadzonych do krawędzi natarcia. Na górnych linkach znajdowały się szybkie naprężacze, ułatwiające montaż i demontaż lotni. Kąt wierzchołkowy- 136o.
Pokrycie jednostronne, ukształtowane za pomocą żeber, zamocowane do kila za pomocą wysokiej kieszeni kilowej. Wkładki profilowane (żebra) wykonane z rur duraluminiowych PA7 Nta 14 x 1 mm. Żebra przechodziły przez naszyte na dolnej powierzchni pokrycia kieszonki i opierały się o krawędź natarcia na specjalnych, wykonanych z kompozytu szklano- epoksydowego uchwytach.
Uprząż przystosowana do lotów w pozycji leżącej.
Dane techniczne "Error" (wg [1]):
Rozpiętość- 11,57 m, powierzchnia nośna- 18,56 m2, wydłużenie- 7,21, długość po złożeniu- 3,3 m.
Masa własna- 23 kg, optymalna masa pilota- 75- 85 kg.
Prędkość max- ponad 65 km/h, prędkość przeciągnięcia- 20- 22 km/h., opadanie minimalne- 0,75- 0,85 m/s, doskonałość- 10- 11.
Galeria
Źródło:
[1] Masztalski B., Rycaj G. "Lotnie bezdźwigarowe". Skrzydlata Polska nr 20/1980.