JDT "Mini-Max"
(TEAM Incorporated "Mini-Max", Ison Aircraft "Mini-Max")

Samolot sportowy ultralekki. USA.
Ultralekki samolot sportowy JDT ”Mini-Max”. (Źródło: Adam Hunt via ”Wikimedia Commons”).

Ultralekki samolot sportowy ”Mini-Max” został opracowany w firmie TEAM Incorporated (Tennessee Engineering and Manufacturing Inc.). Firma jednak zbankrutowała i produkcja samolotu została przekazana do Ison Aircraft, a następnie firmie JDT Mini-MAX. W 2012 r. nazwa firmy została zmieniona na Team Mini-Max. Jest produkowany jako zestaw do samo­dzielnego montażu. Sprzedawane są również plany do samodzielnej budowy samolotu wraz z gotowymi zespołami samolotu. Opracowany przez założyciela firmy samolot "Mini-Max" miał być MINImanym samolotem dającym MAXimum zado­wolenia- podobnymi hasłami reklamo­wymi posługiwało się wówczas wielu wytwórców sa­molocików klasy ULM.

Koncepcja samo­lotu "Mini-Max" powstała w 1984 r. Praca nad projektem rozpoczęto w sierpniu, a budowę prototypu- w październiku 1984 r. Konstruktor samolotu, Wayne Ison, uznał drewno, sklejkę i tkaninę (dobrze zabez­pieczone przed wpływami atmosferyczny­mi) za materiały całkowicie konkurencyjne wobec kompozytów w zastosowaniu do sa­molotów klasy ULM (zwanej też w USA microlight). "Mini-Max" przypomina raczej duży model latający niż dorosły samo­lot. Prototyp został oblatany w lutym 1985 r., a pierwszy poprawiony egzemplarz seryjny- w lipcu 1985 r. Samolot został skonstruowany wg przepisów FAR-103 dla klasy microlight.

Początkowo samolot napędzany był silnikiem Rotax 277 o mocy 20 kW (27 KM). Późniejsze wersje otrzymały mocniejszy silnik Hirth F-33 o mocy 21 kW (28 KM). Stosowane są również inne silniki o większej mocy, jednak wówczas samolot jest budowany w kategorii US Experimental Amateur-Built (E-AB).

Wersje samolotu "Mini-Max":
- 1100R "Mini-Max"- oryginalna wersja napędzana jednocylindrowym  silnikiem Rotax 277, później Hirth F-33 (również jednocylindrowy). Budowana wg przepisów FAR-103 dla klasy microlight. Do2011 r. ukończono i oblatano ok. 600 samolotów tej wersji,
- 1100F "Mini-Max"- wersja oparta na  1100R "Mini-Max", ale napędzana jednocylindrowym  silnikiem Hirth F-33 o mocy 21 kW (28 KM). Budowana wg przepisów FAR-103 dla klasy microlight,
- 1030R "Max-103"- samolot otrzymał bardziej opływowe (sportowe) kształty kadłuba, kabina odkryta. Silnik jednocylindrowy Rotax 277. Budowany wg przepisów FAR-103 dla klasy microlight. Zastąpiony w produkcji przez wersję 1030F "Max-103". Do 2011 r. zbudowano i oblatano ok. 250 egz.,
- 1030F "Max-103"- wersja rozwojowa samolotu 1030R "Max-103", napędzana jednocylindrowym   silnikiem Hirth F-33. Budowana wg przepisów FAR-103 dla klasy microlight,
- 1200Z "Z-MAX" ("Zee-Max")- wersja napędzana silnikiem Zenoah G-50 o mocy 34 kW (45 KM). Kabina odkryta. Pierwszy lot w 1991 r. Do 2001 r. zbudowano ok. 124 egz.,
- 1300Z "Z-MAX"- wersja napędzana również silnikiem Zenoah G-50 o mocy 34 kW (45 KM), wyposażona w kabinę zakrytą. Pierwszy lot w 1990 r. Do 2001 r. zbudowano i oblatano ok. 231 egz.,
- 1500R "Sport"-  napędzana dwucylindrowym silnikiem Rotax 447 o mocy 30 kW (40 KM). Kabina odkryta. Budowana w kategorii US Experimental Amateur-Built (E-AB). Pierwszy lot w 1987 r. Do 2011 r. powstało ok. 200 samolotów tej wersji,
- 1550V "V-Max"- samolot  napędzany czterocylindrowym silnikiem Volkswagen o mocy 37 kW (50 KM). Kabina odkryta. Budowany w kategorii US Experimental Amateur-Built (E-AB). Pierwszy lot w 1993 r. Do 2011 r. zbudowano ok. 250 egz.,
- 1600R "Sport"- samolot otrzymał zakrytą kabinę. Charakteryzuje się ładną i opływową sylwetką. Silnik dwucylindrowy Rotax 447 o mocy 30 kW (40 KM). Budowany w kategorii US Experimental Amateur-Built (E-AB). Pierwszy lot w 1989 r. Do 2011 r. zbudowano ok. 315 egz.,
- "SuperMax "- samolot charakteryzuje się ładną i opływową sylwetką. Kabina zakryta. Do napędu zastosowano czterocylindrowy silnik Volkswagen o mocy 57 kW (76 KM). Budowany w kategorii US Experimental Amateur-Built (E-AB),
- 1650R "Eros "- kabina zakryta, wersja napędzana dwucylindrowym silnikiem Rotax 503 o mocy 37 kW (50 KM). Budowana w kategorii US Experimental Amateur-Built (E-AB). Do 2011 r. zbudowano ok. 300 egz.

Dalszym rozwojem samolotu jest górnopłat JDT (TEAM) "Hi-Max".

W Polsce.

W 2010 r. oferowany był do sprzedaży samolot ”Mini-Max” wyprodukowany w Czechach. Natomiast na początku 2012 r. oferowana była do sprzedaży bardzo interesująca, bo dwumiejscowa wersja tego samolotu. Jego budowa, rozpoczęta w Czechach, nie była wówczas jeszcze ukończona.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy zastrzałowy grzbietopłat o kon­strukcji drewnianej.
Płat o obrysie prostokątnym, profil NACA 4415, wznios 3°, kąt zaklinowania 4°. Kon­strukcja dwudzielna, dwudźwigarowa, drew­niana, tzw. półsamonośna. Przedni, głów­ny dźwigar umieszczony w ok. 17% cięci­wy, tylny dźwigar- w ok. 75% cięciwy. Dźwigar główny skrzynkowy. Nosek skrzyd­ła do dźwigara głównego pokryty sklejki, pozostała część tkaniną. Szkielet skrzydła dosztywniony pojedynczymi prętami sko­śnymi w przestrzeniach międzyżebrowych. Żebra konstrukcji kratownicowej z liste­wek. Do tylnego dźwigara są umocowane klapolotki, zajmujące całą rozpiętość skrzydła; wychylenia: ±10° jako lotki i max 20° jako klapy. Konstrukcja klapolotek: szkielet drewniany, pokrycie z tka­niny. Skrzydło podparte zastrzała­mi z rur duralowych tworzących literę V, zbiegającymi się przy końcówkach osi podwozia głównego.
Kadłub o przekroju prostokątnym, konstruk­cja kratownicowa drewniana z pokryciem sklejkowym w przedniej części, tylna część pokryta tkaniną. Kabina odkryta.
Usterzenie w układzie kla­sycznym. Oba usterzenia o obrysie trape­zowym, usterzenie pionowe skośne. Profile obu usterzeń płaskie. Stateczniki pionowy i poziomy wzajemnie doszlywnione cięgnami. Konstrukcja usterzenia: szkielet drew­niany, pokrycie z tkaniny.
Podwozie klasyczne stałe.

Wyposażenie- tylko busola i zegar jako wyposażenie standardowe. Możliwe inne zestawy (np. z busolą, obrotomierzem, prędkościomierzem), zależnie od masy pi­lota.
Instalacje: elektryczna (tylko niezbędny osprzęt silnikowy).

Silnik- dwu­suwowy, chłodzony powietrzem Rotax 227 z reduktorem o mocy 20 kW (27 KM) lub Hirth F-33 o mocy 21 kW (28 KM).
Patrz również- historia rozwoju konstrukcji.

Dane techniczne TEAM "Minimax"  (wg [2]):
Rozpiętość- 7,62 m, długość- 4,72 m, wysokość- 1,6 m, powierzchnia nośna- 10,45 m2.
Masa własna- 104 kg, masa użyteczna max- 104 kg, masa startowa max- 208 kg.
Prędkość dopuszczalna- 120 km/h, prędkość max- 97 km/h, prędkość przelotowa- 89 km/h, prędkość przelotowa ekonomiczna- 80 km/h. prędkość minimalna bez klap- 42 km/h, prędkość minimalna z klapami- 36 km/h, wznoszenie max- 4,1 m/s, pułap- 3050 m, zasięg- 177 km, czas lotu- 2,5 h.

Dane techniczne (wg [3]):

 

1100R Mini-Max

1030F
Max-103

1500R Sport

1550V
V-Max

1600R Sport

1650R Eros

Rozpiętość

m

7,62

7,62

7,62

8,07

7,62

8,07

Długość

m

4,88

4,88

4,88

4,88

4,88

4,88

Wysokość

m

1,52

1,52

1,52

1,52

1,52

1,52

Powierzchnia nośna

m2

10,45

10,45

10,45

10,96

10,45

10,96

Masa własna

kg

104- 121

113

122

181

136

181

Masa całkowita

kg

254

227

254

317

254

283

Prędkość dopuszczalna

km/h

161

145

161

177

161

177

Prędkość max

km/h

113

101

121

129

129

129

Prędkość przelotowa

km/h

105

88

105

121

116

121

Prędkość przeciągnięcia

km/h

45- 50

42

45- 50

61- 66

45- 50

53- 58

Wznoszenie

m/s

5,1

3,3

5,1

4,6

5,1

6,1

Galeria

  • Prototyp dwumiejscowej wersji samolotu JDT ”Mini-Max” w trakcie budowy. (Źródło: Copyright kazek19_2006 via ” Allegro.pl”).
  • Prototyp dwumiejscowej wersji samolotu JDT ”Mini-Max” w trakcie budowy. (Źródło: Copyright kazek19_2006 via ” Allegro.pl”).
  • Prototyp dwumiejscowej wersji samolotu JDT ”Mini-Max” w trakcie budowy. (Źródło: Copyright kazek19_2006 via ” Allegro.pl”).
  • Samolot TEAM ”Mini-MAX 1600R”. (Źródło: via Wikimedia Commons).
  • TEAM ”Mini-Max”, rysunek w trzech rzutach. (Źródło: Technika Lotnicza i Astronautyczna nr 8/1988).

Źródło:

[1] ”motoAllegro”.
[2] T.M. "TEAM Minimax". Technika Lotnicza i Astronautyczna nr 8/1988.
[3] Team Mini-Max.

blog comments powered by Disqus