WJ-3, 1936

Wiktor Jaworski, jako student Politechniki Warszawskiej, w ramach prac Sekcji Lotniczej KMSPW, zaprojektował szybowiec szkolny WJ-3. Głównym założeniem projektu była niska cena szybowca i duża łatwość budowy i remontu, dzięki znacznemu uproszczeniu konstrukcji. Prototyp WJ-3 został wykonany w 1935 r. w Warsztatach Koła Szybowcowego LOPP w Stołpcach.
Szybowiec został oblatany na początku 1936 r. Wykonano wówczas na nim kilkadziesiąt lotów. Szybowiec można było budować w najskromniej wyposażonych warsztatach. Aby umożliwić budowę szybowca w najskromniej wyposażonych warsztatach, nie zastosowano na nim okuć spawanych, lecz wyginane z blachy, a sterownicę zaprojektowano nitowaną. Użyto listwy sosnowe jednakowej grubości i tylko trzech szerokości: 5, 13 i 30 mm, żebra płata i usterzenia- pełne, z deski, a zamiast skrzynki kadłubowej i płozy- grubą deskę. Jednocześnie uzyskano bardzo mały ciężar szybowca, co ułatwiało jego transport na start. Uzyskano bardzo mały ciężar szybowca, co ułatwiało jego transport na start. Koncepcję konstrukcyjną tego szybowca była wyjątkowo ciekawa i trafna.
Nie wszedł on do produkcji, ponieważ wytwórnie szybowcowe miały w tym czasie w produkcji własne udane szybowce szkolne. Jako prototyp, który nie przeszedł prób w Instytucie Technicznym Lotnictwa, służył przez krótki okres jedynie do lotów doświadczalnych.
Konstrukcja:
Jednomiejscowy zastrzałowy górnopłat o konstrukcji drewnianej.
Płat prostokątny, niedzielony, jednodźwigarowy. Zebra pełne z deski sosnowej 5 mm. Pasy dźwigarów nasadzone w wykroje w żebrach i łączone z sobą sklejką na przestrzeni między żebrami. Keson ze sklejki olchowej. Zastrzały drewniane. Dźwigarki i żebra lotek i sterów- z deski sosnowej 5 mm. Płat wyposażony w lotki. Pokrycie płata płótnem impregnowanym i usztywnionym środkiem pomysłu konstruktora.
Kadłub kratowy, usztywniony w płaszczyźnie poziomej drutami mocowanymi do płata. Przedni słupek kraty demontowany bez odejmowania innych części szybowca. Skrzynkę i płozę zastępowała deska grubości 30 mm, podkuta blachą, mocowana przez zakleszczenie tylnego końca w gnieździe kraty i połączona sworzniem w okuciu łączącym przedni słupek kraty i zastrzały. Amortyzacja w postaci poduszki na siodełku. Siodełko mocowane za pomocą urządzenia zaciskowego, co zapewniało szybką jego wymienialność.
Ster wysokości niedzielony, z napędem jedną dźwignią dwuramienną. Statecznik poziomy podparty drewnianymi zastrzałami. Statecznik pionowy stanowiła pokryta płótnem tylna część kraty kadłuba. Pokrycie sterów płótnem impregnowanym i usztywnionym środkiem pomysłu konstruktora.
Dane techniczne WJ-3 (wg [1]):
Rozpiętość- 8,2 m, długość- 5,0 m, wysokość- 1,62 m, powierzchnia nośna- 10,2 m2.
Masa własna- 65 kg, masa użyteczna- 78 kg, masa całkowita- 143 kg.
Prędkość minimalna- 48 km/h, doskonałość przy prędkości optymalnej 58 km/h- 11,5, opadanie minimalne przy prędkości ekonomicznej 53 km/h- 1,2 m/s.
Galeria
Źródło:
[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.[2] Glass A. "Polskie konstrukcje lotnicze do 1939". Tom 3. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2008.