WJ-3, 1936

Amatorski szybowiec szkolny. Polska.
Amatorski szybowiec szkolny WJ-3. (Źródło: Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977).

Wiktor Jaworski, jako student Politechniki Warszawskiej, w ramach prac Sekcji Lotniczej KMSPW, zaprojektował szybowiec szkolny WJ-3. Głównym założeniem projektu była niska cena szybowca i duża łatwość budowy i remontu, dzięki znacznemu uproszczeniu konstrukcji. Prototyp WJ-3 został wykonany w 1935 r. w Warsztatach Koła Szybowcowego LOPP w Stołpcach.

Szybowiec został oblatany na początku 1936 r. Wykonano wówczas na nim kilkadziesiąt lotów. Szybowiec można było budować w najskromniej wyposażonych warsztatach. Aby umożliwić budowę szybowca w najskromniej wyposa­żonych warsztatach, nie zastosowano na nim okuć spawanych, lecz wyginane z blachy, a sterownicę zaprojektowano nitowaną. Użyto listwy sosnowe jednakowej grubości i tylko trzech sze­rokości: 5, 13 i 30 mm, żebra płata i usterzenia- pełne, z deski, a zamiast skrzynki kadłubowej i płozy- grubą deskę. Jedno­cześnie uzyskano bardzo mały ciężar szybowca, co ułatwiało jego transport na start. Uzyskano bardzo mały ciężar szybowca, co ułatwiało jego transport na start. Koncepcję konstrukcyjną tego szybowca była wyjątkowo ciekawa i trafna.

Nie wszedł on do produkcji, ponieważ wytwórnie szybowcowe miały w tym czasie w produkcji własne udane szybowce szkolne. Jako prototyp, który nie przeszedł prób w Instytucie Technicznym Lotnictwa, służył przez krótki okres jedynie do lotów doświadczalnych.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy zastrzałowy górnopłat o konstrukcji drewnianej.
Płat prostokątny, niedzielony, jednodźwigarowy. Zebra pełne z deski sosnowej 5 mm. Pasy dźwigarów nasadzone w wykroje w żebrach i łączone z sobą sklejką na przestrzeni między żebrami. Keson ze sklejki olchowej. Zastrzały drew­niane. Dźwigarki i żebra lotek i sterów- z deski sosnowej 5 mm. Płat wyposażony w lotki. Pokrycie płata płótnem impregnowanym i usztywnionym środkiem pomysłu konstruk­tora.
Kadłub kratowy, usztywniony w płaszczyźnie poziomej drutami mocowanymi do płata. Przedni słupek kraty demon­towany bez odejmowania innych części szybowca. Skrzynkę i płozę zastępowała deska grubości 30 mm, podkuta blachą, mocowana przez zakleszczenie tylnego końca w gnieździe kraty i połączona sworzniem w okuciu łączącym przedni słupek kraty i zastrzały. Amortyzacja w postaci poduszki na siodełku. Siodełko mocowane za pomocą urządzenia zaciskowego, co zapewniało szybką jego wymienialność.
Ster wysokości niedzielony, z napędem jedną dźwignią dwuramienną. Statecznik poziomy podparty drewnianymi zastrzałami. Statecznik pionowy stanowiła pokryta płótnem tylna część kraty kadłuba. Pokrycie sterów płótnem impregnowanym i usztywnionym środkiem pomysłu konstruk­tora.

Dane techniczne WJ-3 (wg [1]):
Rozpiętość- 8,2 m, długość- 5,0 m, wysokość- 1,62 m, powierzchnia nośna- 10,2 m2.
Masa własna- 65 kg, masa użyteczna- 78 kg, masa całkowita- 143 kg.
Prędkość minimalna- 48 km/h, doskonałość przy prędkości optymalnej 58 km/h- 11,5, opadanie minimalne przy prędkości ekonomicznej 53 km/h- 1,2 m/s.

Galeria

  • WJ-3, rysunek w rzutach. (Źródło: Glass Andrzej ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”).
  • Transport szybowca WJ-3. (Źródło: ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 3).

Źródło:

[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[2] Glass A. "Polskie konstrukcje lotnicze do 1939". Tom 3. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2008.
blog comments powered by Disqus