Jarząb "Kłos", 1977
(KR-01 "Kłos")

Amatorski ultralekki samolot sportowy. Polska.
Samolot amatorski "Kłos" zbudowany przez Kazimierza Jarząba. (Źródło: via Walter van Tilborg ”Polskie konstrukcje amatorskie”).

W 1974 r. Kazimierz Jarząb, przy współpracy Stanisława Kustronia i Stanisława Wojtonia, zaprojektował jednomiejscowy samolot ultralekki o nazwie "Kłos". W tym samym roku rozpoczęli jego budowę w Krośnie. Wg innych źródeł- budowa została podjęta w 1975 r. Wg [3]- samolot został zbudowany w 1976 r. i nosił oznaczenie KR-01 "Kłos".

Kazimierz Jarząb oblatał swój samolot w lipcu 1977 r.

Samolot trafił następnie do Politechniki Rzeszowskiej. Brak informacji kiedy i przez kogo został przekazany (prawdopodobnie samolot został przekazany na początku lat 1990- tych). Ten osobliwy samolot był traktowany tam jako lotnicze dziwactwo i w rzeszowskiej uczelni utknął na kilkadziesiąt lat. Nieco zdekompletowany przetrwał prawdopodobnie kilka przeprowadzek z budynku do budynku, z hali do hali…. W II połowie lat 2010- tych podobno przeszedł face-lifting na jakieś pokazy. W 2020 r. nadal znajdował się w Rzeszowie.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy górnopłat zastrzałowy o konstrukcji mieszanej.
Skrzydła o konstrukcji drewnianej, jednodźwigarowe. Pokrycie ze sklejki, końcówki skrzydeł wykonane ze stopu lekkiego. Profil skrzydła Clark Y, cięciwa- 0,9 m. Lotki o konstrukcji drewnianej, bez klapki wyważającej. Płat podparty pojedynczymi zastrzałami.
Kadłub o konstrukcji metalowej. Kadłub składa się z dwóch części. Część przednia: gondola z kabiną pilota o konstrukcji kratownicowej, spawana z rur stalowych i pokryta blachą ze stopu lekkiego. Belka ogonowa wykonana z rury ze stopu lekkiego. Kabina odkryta.
Usterzenie motylkowe o konstrukcji metalowej. Dźwigar rurowy ze stopu lekkiego, pokrycie tkaniną. Na końcu każdego usterzenia znajdowały się stałe, trójkątne płetwy ustateczniające.
Podwozie klasyczne stałe. Golenie podwozia wykonane ze stopu lekkiego. Rozmiary kół głównych 225 x 110 mm. Kółko ogonowe o średnicy 90 mm.

Silnik- motocyklowy MZ 250 o mocy 12 kW (16 KM). Napęd na śmigło przekazywane za pośrednictwem przekładni pasowej. Śmigło dwułopatowe, pchające.
Zbiornik paliwa o pojemności 20 l.

Dane techniczne "Kłos" (wg [1]):
Rozpiętość- 7,0 m, długość- 4,2 m, wysokość- 1,1 m, powierzchnia nośna- (wg [2]- 6,0) m2.
Masa własna- (wg [2]- 95) kg, masa całkowita- (wg [2]- 190) kg.
Prędkość max- (wg [2]- 110) km/h, wznoszenie- 90 m/min (wg [2]- 2,0 m/s, wg [4]- 120 m/min), pułap- 1675 m, zasięg- (wg [4]- 1000) km, czas lotu- (wg [2]- 5) h.

Galeria

  • Zdekompletowany samolot amatorski ”Kłos” przechowywany na Politechnice Rzeszowskiej, początek 2020 r.  (Źródło: Lotnicze podkarpackie - ).
  • Zdekompletowany samolot amatorski ”Kłos” przechowywany na Politechnice Rzeszowskiej, 2022 r.  (Źródło: Lotnicze podkarpackie - ).

Źródło:

[1] Polskie konstrukcje amatorskie.
[2] Glass A. "Polskie samoloty i motoszybowce amatorskie". Technika Lotnicza i Astronautyczna nr 1/1984.
[3] Szybowcowy zakątek Pepego (Piotra Puchalskiego).
[4] Taylor, John W. R. "Jane's All the World's Aircraft 1981-82". Jane's Publishing Company. London 1981.
[5] Hadała Katarzyna "Być może… Tajemnica podkarpackiego „Kłosa”". Lotnicze podkarpackie.

blog comments powered by Disqus