Cessna 336 "Skymaster" / 337 "Super Skymaster", 1961

Samolot dyspozycyjny. USA.
Samolot dyspozycyjny Reims / Cessna F337G ”Super Skymaster”, używany w Polsce. (Źródło: Copyright Zbigniew Jóźwik- ”Samoloty, śmigłowce, szybowce- fotografia lotnicza”).

Cessna 337 "Super Skymaster" jest 4- 6- miejscowym (w zależności od wersji) samolotem dyspozycyjnym o dość niezwykłej konstrukcji. Jest to zastrzałowy górnopłat z dwoma smukłymi belkami ogonowymi, do których przymocowano dwa sta­teczniki pionowe i statecznik poziomy. W krótkim kadłubie znajdują się dwa przeciwsobne silniki Continental o mocy 210/225 KM, które współpracują z dwoma dwułopatowymi (jedno pchające, dru­gie ciągnące), przestawialnymi śmigłami McCauley z możliwością usta­wienia w chorągiewkę.

Projekt samolotu opracowany został w firmie Cessna Aircraft Company. Prace projektowe trwały kilka lat. Celem było zbu­dowanie samolotu dwusilnikowego łatwego w pilotażu, taniego i bezpiecznego.

Cessna 336 "Skymaster"

Prototyp Cessna 336 "Skymaster" został oblatany 28.02.1961 r. Pierwszy egzem­plarz seryjny wystartował w sierpniu 1962 r. Samoloty seryjne różniły się od prototypu niewielkimi zmianami: otrzymały bardziej wydłużone kołpaki śmigieł i bogatsze wyposażenie kabiny. Dostawy wersji Cessna 336 ze stałym podwoziem rozpoczęły się w maju 1963 r. Wyprodukowano 197 egz.

Cessna 337 "Super Skymaster"

W lutym 1965 r. rozpoczęto produkcję seryjną wersji Cessna 337 "Super Skymaster" z chowanym podwoziem. Wyprodukowano ponad 1805 egz. W 1970 r. dokonano dalszych zmian konstrukcyjnych, co zwiększyło m. in. max masę startową. Produkowany do 1980 r.

Wojskowa wersja obserwacyjna Cessna O-2A została zamówiona przez USAF 29.12.1966 r. w celu zastąpienia modelu Cessna O-1 "Bird Dog". Oblot samolotu nastąpił w styczniu, a pierwsza dostawa w marcu 1967 r. Standardowo wyposażony była w dwuster i cztery podskrzydłowe węzły podwieszeń. Wersja O-2B miała urządzenia do prowadzenia walki propagandowej. Produkcja samolotu zakończyła się w 1970 r. Łącznie wyprodukowanych zostało 513 egz. samolotu w wersji O-2A (w tym 12 dla Cesarskich Sił Powietrznych Iranu) oraz 31 w wersji O-2B. O-2 "Skymaster" pozostawał w czynnej służbie w US Air Force do lat 1980- tych, biorąc udział m.in. w wojnie wietnamskiej. Powstała również wersja O-2TT z silnikami turbośmigłowymi Allison 250-B15 o mocy 233 kW (317 KM). Nie podjęto produkcji seryjnej.

Wersje produkcyjne Modelu 337.
- 337 "Super Skymaster"- baza modelowa 336,  z chowanym podwoziem , przebudowana osłona nosa kadłuba oraz nowy tylny wlot silnika i większe skrzydła, napędzany przez dwa silniki Continental IO-360-C o mocy 160 kW (210 KM) każdy. Zbudowano 239 egz.,
- 337A "Super Skymaster"- dalszy rozwój poprzedniej wersji, drobne zmiany konstrukcyjne. Zbudowano 255 egz.,
- 337B "Super Skymaster"- w porównani udo Modelu 337A posiadała zwiększoną masę startową. Zbudowano 230 egz.,
- T337B (1967) "Turbo Super Skymaster" – dalszy rozwój Modelu 337B. Otrzymała dwa silniki wtryskowe Continental z turbodoładowaniem o mocy 160 kW (210 KM) każdy, które spowodowały poprawę osiągów: pułap wzrósł do 10 000 m), prędkość przelotowa do 375 km/h, zasięg- 2640 km,
- 337C "Super Skymaster"- dalszy rozwój Modelu 337B, otrzymała przeprojektowaną tablicę przyrządów. Posiadała również większą max masę startową. Zbudowano 223 egz.,
- 337D "Super Skymaster"- wersja oparta na Modelu 337C, drobne zmiany konstrukcyjne. Zbudowano 215 egz.,
- 337E "Super Skymaster"- dalszy rozwój Modelu 337D, otrzymała zaokrąglono końcówki skrzydeł i drobne zmiany kosmetyczne. Zbudowano 100 egz.,
- 337F "Super Skymaster" - dalszy rozwój poprzedniej wersji. Zwiększono masę startową samolotu. Zbudowano 114 egz.,
- 337G  "Super Skymaster"- przeprojektowano drzwi wejściowe na podwójnie dzielone podnosząco/opuszczane, zmniejszono tylne boczne szyby, zmieniono konstrukcję klap, zamontowano większe śmigła. Do napędu zastosowano dwa silniki Continental IO-360-G/GB. Zbudowano 352 egz.,
- P337G "Super Skymaster"- pierwsza wersja z kabiną ciśnieniową oraz turbodoładowaniem. Zbudowano 292 egz.,
- 337H "Skymaster"- otrzymała drobne zmiany kosmetyczne, opcjonalnie mogły być montowane silniki z turbodoładowaniem. Zbudowano 136 egz.,
- P337H "Skymaster"- wersja z kabiną ciśnieniową i silnikami z turbodoładowaniem, wprowadzono drobne zmiany kosmetyczne. Zbudowano 64 egz.,
- 337M-fabryczne oznaczenie wersji wojskowej Cessna O-2.

Samolot Cessna 337 "Super Skymaster" produkowany był również na licencji we francuskiej firmie Reims Aviation Industries. Produkowany był w wersjach:
- F337E "Super Skymaster"- zbudowano 24 egz.,
- F337F "Super Skymaster"- zbudowano 31 egz.,
- F337G "Super Skymaster"- zbudowano 29 egz.,
- FT337G "Super Skymaster"- zbudowano 22 egz.,
- F337H "Super Skymaster"- zbudowano 1 egz.,
- FP337H "Pressurized Skymaster"- zbudowano 1 egz.,
- FTB337G "Milirole"- wojskowa wersja samolotu F337G z systemem firmy Sierra Industries Robertson STOL z modyfikacją i zamontowanym uzbrojeniem pod skrzydłami, zbudowano 61 egz.

W Polsce.

Znajduje się samolot Reims / Cessna F337G ”Super Skymaster" o znakach rejestracyjnych SP-KMK, który jest własnością prywatną.

Konstrukcja:
Cztero- lub sześciomiejscowy zastrzałowy górnopłat z dwoma belkami ogonowymi. Konstrukcja metalowa. Skrzydło metalowe, dwudźwigarowe. Wyposażone w klapy i lotki typu Fryze. Skrzydło podparte pojedynczymi zastrzałami.
Kadłub o konstrukcji metalowej. Kabina zakryta, ogrzewana, wentylowa­na oraz starannie wyciszona ze względu na usytuowa­nie silników. Belki ogonowe o konstrukcji metalowej.
Usterzenie metalowe, w postaci dwóch sta­teczników pionowych i statecznika poziomego, zamontowane do belek ogonowych.
Podwozie trójkołowe z kółkiem przednim, chowane w locie (w wersji Cessna 336- stałe).

Uzbrojenie w wersjach wojskowych- podwieszane na czterech węzłach podskrzydłowych: pociski rakietowe, flary, karabiny maszy­nowe kal. 7,62 mm, radiowo-telewizyjne stacje nadawcze, trzy głośniki o mo­cy 600 W lub wyrzutnik ulotek.

Wyposażenie- zestaw przyrządów pilotażowo-nawigacyjnych umożliwiające loty w trudnych warunkach atmosferycznych (Loty VFR, VFR Noc, IFR)

Napęd: 2 silniki typu boxer Firmy Teledyne Continental. Oba silniki zamontowane w kadłubie w jednej osi: z przodu napędzający śmigło ze zmiennym skokiem ciągnące oraz z tyłu napędzający śmigło ze zmiennym skokiem pchające,
Cessna 336 "Skymaster"- Continental 0-360A o mocy 147 kW (200 KM) każdy,
Cessna 337 "Super Skymaster"- Continental IO-360-GB o mocy 154 kW (210 KM) każdy,
- Cessna P337 „Super Skymaster"- Continental (Turbo) TSIO-360 o mocy 170 kW (225 KM) każdy.

Dane techniczne Cessna 336, stałe podwozie (wg [3]):
Rozpiętość- 11,5 m, długość- 9,07 m, wysokość- 2,84 m.
Masa własna- 1050 kg, masa startowa- 1770 kg.
Prędkość max- 294 km/h, prędkość przelotowa- 278 km/h, prędkość minimalna- 96 km/h, wznoszenie max- 7 m/s, pułap praktyczny- 5800 m, zasięg- 1660 km, zasięg max- 1850 km.

Dane techniczne Cessna 337 (wg [2]):
Rozpiętość- 11,63 m; długość- 9,01 m, wysokość- 2,84 m, powierzchnia nośna- 18,67 m2.
Masa własna- 1206 kg, masa startowa max- 2013 kg.
Prędkość max- 320 km/h, prędkość przelotowa- 307 km/h, wznoszenie max- 360 m/min., pułap praktyczny- 5880 m, zasięg max- 2164 km.

Dane techniczne Cessna F337G:
Rozpiętość- 11,63 m, długość- 9,01 m, wysokość- 2,84 m, powierzchnia nośna- 18,67 m2.
Masa własna- 1071 kg, masa startowa max- 1996 kg.
Prędkość max- 360 km/h, prędkość przelotowa- 330 km/h, wznoszenie max- 360 m/min., pułap praktyczny- 5880 m, zasięg max- 2164 km.

Galeria

  • Cessna 336 ”Skymaster”, plany modelarskie. (Źródło: Modelarz nr 7-8/1967).
  • Reims / Cessna F337G ”Super Skymaster” (SP-KMK) w locie. (Źródło: z prywatnych zbiorów A.M.).
  • Reims / Cessna F337G ”Super Skymaster” ( SP-KMK) na lotnisku. (Źródło: z prywatnych zbiorów A.M.).
  • Przekrój samolotu Cessna 337G ”Super Skymaster”. (Źródło: z prywatnych zbiorów A.M.).
  • Reims / Cessna F337G ”Super Skymaster” ( SP-KMK) na lotnisku. (Źródło: z prywatnych zbiorów A.M.).
  • Reims / Cessna F337G ”Super Skymaster” ( SP-KMK) podczas kołowania. (Źródło: z prywatnych zbiorów A.M.).
  • Reims / Cessna F337G ”Super Skymaster” ( SP-KMK) w niskim przelocie. (Źródło: z prywatnych zbiorów A.M.).

Źródło:

[1] Informacje własne.
[2] "Cessna Model 337 Super Skymaster". Lotnictwo Aviation International nr 17/1993.
[3] Luranc Z. "Cessna 336 Skymaster". Modelarz nr 7-8/1967.

blog comments powered by Disqus