Leniec J-2 "Polonez", 1977

Samolot sportowy amatorski. Polska.
Józef Leniec z samolotem J-2 "Polonez" na lądowisku w Marcelinie. (Źródło: via Mariusz Leniec).
Na początku lat 1970-tych Józef Leniec otrzymał od Jarosława Janowskiego plany jednomiejscowego samolotu amatorskiego J-2 ”Polonez”, napędzanego silnikiem od samochodu trabant. Prawdopodobnie w 1972 r. przystąpił do jego budowy. Początkowo budowa samolotu prowadzona była w warsztacie szkutniczym na przystani nad jeziorem, później została  przeniesiona do szopy przy dzisiejszej restauracji "Jolka".

Budowa samolotu przebiegała bardzo powoli i sprawiała szereg trudności. Jedną z największych był brak materiałów: drewna, rur duraluminiowych, żywicy epoksydowej, okuć, linek. Aby je dostać często trzeba było jeździć po nie pociągiem po kilkaset kilometrów. Pomocy udzielał wówczas Józef Gorszczyński, pilot-oblatywacz z Katowic, który załatwiał potrzebne materiały i części. Budowa trwała aż 5 lat. Samolot został ukończony w 1977 r. Pierwszy lot wykonał 22.08.1977 r., pilotowany przez Mariana Nowaka. Przed dopuszczeniem do użytkowania samolot został przetestowany przez pilota- oblatywacza. Jeszcze w tym samym roku Józef Leniec po raz pierwszy wzbił się w powietrze na własnym samolocie.

W następnych latach samolot użytkowany był do lotów rekreacyjnych w okolicach Szczecinka. Jednym z niecodziennych wyczynów był lot do kolegi do Nowogardu na kawę. Józef Leniec prezentował swój samolot na zlotach konstruktorów-amatorów. Jeździł na te spotkania pakując odczepiane skrzydła na przyczepkę i ciągnąc samolot za samochodem. J-2 "Polonez" wzbudzał zawsze duże zainteresowanie fachowców oraz publiczności.

Niestety w dniu 1.10.1984 r. doszło do tragedii. Podczas lotu nad lotniskiem sanitarnym w Marcelinie pod Szczecinkiem doszło do tzw. ześlizgu na skrzydło i samolot runął na ziemię z wysokości ponad 100 m, grzebiąc w swoich szczątkach pilota.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy wolnonośny średniopłat o konstrukcji drewnianej.
Płat dwudzielny o obrysie pro­stokątnym posiada profil NACA 23015 na całej rozpiętości. Krawędź natarcia wykonana z listwy sosno­wej. Dźwigar główny skrzynkowy z pasów sosnowych oklejony jest sklejką 1,5 mm. Między dolny i gór­ny pas sosnowy dźwigara, w miej­scu okuć głównych, wklejono klocki wypełniające z wielowarstwowej sklejki. W miejscach odpowiadają­cych rozstawowi żeber wklejone są rozporki sosnowe o grubości 5 mm. Dźwigar lotki w skrzydle o prze­kroju ceowym, wykonany z listew sosnowych z naklejonym pasem sklejki 1 mm. Żebra skrzydła wykonane jako dwuczęściowa kratownica z listew sosnowych 5 x 7 mm. Po obydwu stronach wzdłuż górnej i dolnej podłużnicy żebra przyklejone są ścianki usztywniające ze sklejki 1 mm. Krawędź spływu wykonana z li­stwy sosnowej o przekroju trójkąt­nym, na całej długości jest obu­stronnie pokryta sklejką 1 mm za­chodzącą na żebra. Część skrzydła pokryta sklejką 1,5 mm, na po­zostałej sklejką l mm, tworzy keson pracujący na skręcanie. Keson po­kryty jest laminatem szklano-epoksydowym. Pozostała część skrzydła pokryta bawełnianym płótnem lotni­czym. Żebra lotki powstały z odcięcia spływowej części żeber skrzydła. Dźwigar lotki o przekroju ceowym z listew sosnowych ma przyklejoną ściankę ze sklejki l mm. Krawędź spływu posiada identyczną kon­strukcję jak w skrzydle.
Kadłub- w przedniej części, mieści kabinę pilota. Osłona kabiny wykonana jest jako rama z listew sosnowych lamelowanych, do któ­rych przymocowane są wkrętami do drewna szyby ze szkła organicznego. Bok kadłuba wykonany z dwóch listew sosnowych 20 x 20 mm. W części przedniej obustronnie oklejo­ny sklejką 1,5 mm i wypełniony wewnątrz styropianem- konstruk­cja przekładkowa. Tylna część tylko na zewnętrznej stronie kryta sklej­ką. Pomiędzy boki kadłuba- za plecami pilota jest wklejonych pięć wręg wykonanych ze sklejki 10 mm. Pomiędzy pierwsze trzy wręgi wkle­jono komorę podwozia głównego. Wręgi: trzecia, czwarta- ukośna i piąta zamykająca tworzą konstruk­cję przestrzenną- skrzynkową, oklejoną za kabiną pilota wzdłuż powierzchni zewnętrznych sklejką 1,5 mm. Spód kadłuba pokryty sklej­ką 2 mm, zaś górna powierzchnia kadłuba sklejką 1,5 mm. Kabina zakryta.
Usterzenie w układzie T. Statecznik pionowy o obrysie skośnym stanowi całość z kadłubem i jest pokryty sklejką 1,5 mm. Dźwi­gar główny i dźwigar zamykający statecznika pionowego są jednocześ­nie wręgami kadłuba w jego części końcowej. Dźwigar statecznika pio­nowego o przekroju ceowym, wy­konany z listew sosnowych 15 x 19 mm, posiada naklejony pas sklejki 1,5 mm. Konstrukcja dźwigara zamykają­cego jest identyczna jak dźwigara głównego i posiada zamocowane okucia zawieszenia steru kierunku. Ster kierunku składa się z dźwiga­ra, czterech żeber i krawędzi spły­wu. Dźwigar steru kierunku o prze­kroju ceowym wykonany z listew sosnowych z naklejonym pasem sklejki 1 mm. Żebra wykonane z li­stew sosnowych. Nosek steru, okle­jony sklejką 0,8 mm, tworzy keson. Krawędź spływu wykonana z listwy sosnowej jest obustronnie oklejona pasem sklejki zachodzącym na że­bra. Ster wysokości wolnonośny płyto­wy. Żebra wykonane z listew sosnowych z naklejonym pasem sklejki 0,8 mm. Dźwigar ste­ru wysokości o przekroju ceowym wykonany z listew sosnowych, posiada ścianki ze sklejki 1,5 mm. Krawędź natarcia i spływu wyko­nana z listew sosnowych. Przestrzeń od krawędzi natarcia do dźwigara, pokryta sklejką 1 mm, tworzy ke­son. Dodatkowo keson pokryty jest laminatem szklano-epoksydowym. Pozostała część steru pokryta jest bawełnianym płótnem lotniczym.
Podwozie klasyczne stałe.

Wyposażenie- komplet podstawowych przyrzą­dów pokładowych.

Silnik- Trabant  o mocy 22 kW (30 KM). Znajdował się za kabiną pilota, śmigło pchające.

Dane techniczne Leniec J-2 (wg [4]):
Rozpiętość- 7,0 m, długość- 4,84 (wg [5]- 4,8) m, wysokość- 1,35 (wg [5]- 1,3) m, powierzchnia nośna- 7,0 m2.
Masa własna- 105 (wg [5]- 145)  kg, masa całkowita- 235 kg.
Prędkość max- 160 km/h, prędkość przelotowa- 120 km/h, prędkość przeciągnięcia- 60 km/h, wznoszenie- 3,0 m/s, pułap- (wg [5]- 3500) m, zasięg- (wg [5]- 180) km, czas lotu- 3 h.

Galeria

  • Samolot J-2 ”Polonez” Józefa Leńca w trakcie budowy. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 24/1978).
  • J-2 ”Polonez” Józefa Leńca po ukończeniu budowy. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 24/1978).
  • Samolot J-2 ”Polonez” na lądowisku. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 24/1978).
  • Samolot Leniec J-2 ”.Polonez” podczas przygotowań do lotu z powierzchni zamarzniętego  jeziora. (Źródło: Wojciech Skibiński via www.piotrp.de).
  • Start samolotu J-2 ”.Polonez” z powierzchni zamarzniętego  jeziora. (Źródło: Wojciech Skibiński via www.piotrp.de).
  • Samolotu ”.Polonez” w locie. (Źródło: Wojciech Skibiński via www.piotrp.de).
  • Samolot J-2 ”Polonez”, zbudowany przez Józefa Leńca. (Źródło: Technika Lotnicza i Astronautyczna nr 2/1978).
  • Samolot Leniec J-2 ”Polonez" na zlocie w Łodzi. (Źródło: via Sebastian Pędziak).

Źródło:

[1] Borzęcki J. ”Na własnych skrzydłach”. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk 1980.
[2] Polskie konstrukcje amatorskie.
[3] "Awiator ze Szczecinka: Mija 26 lat od tragicznej śmierci Józefa Leńca". Serwis Głosu Koszalińskiego.
[4] Wiśniewski A. "Samolot amatorski J-2 Polonez". Skrzydlata Polska nr 24/1978.
[5] Glass A. "Samoloty Jarosława Janowskiego". Polska Technika Lotnicza. Materiały Historyczne nr 65 (10/2010).
[6] Marian Nowak- informacje.

blog comments powered by Disqus