Samolot Jak-9 wywodzi się pośrednio z wersji samolotu Jakowlew Jak-7B z silnikiem WK-105PF (M-105PF) zmodyfikowanego w kierunku zwiększenia zasięgu. Prototyp otrzymał oznaczenie Jak-7DI. Otrzymał skrzydła konstrukcji mieszanej (duraluminiowej) opracowane dla prototypu samolot myśliwsko-rozpoznawczego Jak-7D, zamiast dotychczasowego skrzydła drewnianego. Skrzydło mieściło większy zapas paliwa. Dzięki nowemu skrzydłu samolot stał się lżejszy od Jaka-7, w celu dalszego zmniejszenia masy osłabiono jego uzbrojenie, które stanowiło teraz 1 działko kal. 20 mm i 1 nkm kal. 12,7 mm. Posiadał kroplową osłonę kabiny pilota i obniżony grzbiet kadłuba za kabiną, a także nadal miał przedział transportowy za kabiną, zamykany sklejkową pokrywą. Prototyp testowano od czerwca 1942 r., jego próby państwowe prowadzono do 5.08.1942 r. Zakończyły się pomyślnie i samolot skierowano do produkcji pod nowym oznaczeniem Jakowlew Jak-9.

Był najliczniejszym modelem z rodziny samolotów myśliwskich Jakowlewa. W latach 1942-1948 zbudowano 16769 egz. w licznych wersjach rozwojowych:

- Jak-9- pierwsza wersja seryjna, produkcję podjęto w październiku 1942 r. (wg [8]- w sierpniu 1942 r.) w zakładzie nr 153 w Nowosybirsku. Od Jaka-7DI różniła się zmniejszeniem pojemności zbiorników paliwa. Do marca 1943 r. zbudowano 195 egz., dalsze 264 od stycznia do sierpnia 1943 r. w zakładzie nr 166. Łącznie powstało 459 egz.,
- Jak-9T- pod koniec 1942 r. postanowiono opracować wersję Jak-9 z silnym uzbrojeniem strzeleckim dużego kalibru. Kaliber taki był szczególnie przydatny do zwalczania bombowców i samolotów transportowych, mogło też służyć do zwalczania pojazdów opancerzonych. Prototyp zbudowano w styczniu 1943 r., uzbrojony był w działko NS-37 kal. 37 mm strzelające przez wał śmigła i jeden nkm. W marcu 1943 r. ukończono badania państwowe i samolot skierowano do produkcji w zakładzie 153. Produkcję kontynuowano do lipca 1945 r. i zbudowano 2748 egz. Miał on jedynie nieco słabsze osiągi od bazowego Jak-9, a uzbrojenie okazało się efektywne w walce z samolotami i celami naziemnymi,
- Jak-9D- kosztem uzbrojenia zwiększono w 1943 r. zasięg samolotu dla zabezpieczenia osłony wojsk szybko przesuwającego się frontu i wydłużających się tras dolotu z lotnisk polowych. Jak-9D były wykorzystywane do rozpoznania fotograficznego dalekich tyłów nieprzyjaciela. Pojemność zbiorników w tej wersji zwiększono z 450 l do 650 l. Uzbrojenie stanowiło działko 20 mm i wkm. Po próbach państwowych (od stycznia do lutego 1943 r.), samolot skierowano do produkcji. Od marca 1943 r. zbudowano 3058 (wg innych źródeł- 3035) egz. w zakładach nr 153 i 166. Produkcja trwała produkcję aż do czerwca 1946 r.,
- Jak-9K- wersja, zbliżona do Jak-9T, uzbrojona w działko automatyczne NS-45 kal. 45 mm. Prace podjęto jesienią 1943 r. Osiągi były nieco niższe od Jak-9T. Mimo niedostatków, nowe uzbrojenie było na tyle potężne, że po badaniach prowadzonych od stycznia do kwietnia 1944 r., od kwietnia do lipca 1944 r. zbudowano 53 samoloty serii próbnej. Ponieważ jednak działko nie było dopracowane, produkcji nie kontynuowano,
- Jak-9R- wersja rozpoznawcza. Prototyp opracowano jesienią 1943 r., otrzymał aparat fotograficzny AFA-1M lub AFA-3S/50 w przedziale za kabiną pilota. Przechodził badania od września do października 1943 r., zakończone pomyślnie. Samoloty Jak-9 przebudowywano na Jak-9R w warsztatach poszczególnych jednostek, w związku z czym ilość przebudowanych samolotów nie jest znana. Drugą wersję Jak-9R jako samolotu rozpoznawczego średniego zasięgu opracowano na bazie Jak-9D. Uzbrojenie stanowiło 1 działko kal. 20 mm. Do sierpnia 1943 r. zbudowano 35 egz. w zakładzie nr 166,
- Jak-9M- odpowiadała w zasadzie wersji Jak-9D, lecz różniła się kabiną przesuniętą do tyłu, podobnie jak w wersji Jak-9T. Zmiana ta była wprowadzona w celu większej unifikacji wersji, ułatwiającej produkcję modelu Jak-9M lub Jak-9T w zależności od potrzeb. Uzbrojenie stanowiło 1 działko kal. 20 mm i nkm, napęd początkowo stanowił silnik WK-105PF, od października 1944 r. stosowano mocniejszy silnik WK-105PF2. Wprowadzono ponadto dalsze drobne ulepszenia konstrukcji. Wersję skierowano do produkcji w maju 1944 r. i do czerwca 1945 r. zbudowano w zakładzie nr 153 aż 4239 egz. Była to najliczniejsza wersja Jak-9. Część samolotów Jak-9M (ok. 400 egz.) ukończono w wariancie przystosowanym dla celów wojsk obrony powietrznej (PWO). Wyposażono je m.in. w radiopółkompas RPK-10,
- Jak-9DD- wersja myśliwska eskortowa o jeszcze większym zasięgu, niż wersja Jak-9D. W nowej wersji Jak-9DD zastosowano 9 zbiorników paliwa o pojemności 845 l. Uzbrojenie stanowiło jedynie 1 działko kal. 20 mm. Zastosowano na niej także lepsze wyposażenie radiowe i pilotażowe w postaci amerykańskiej radiostacji SCR-274N i radiopółkompasu. Przy prędkości przelotowej zasięg wynosił 2285 km (czas lotu- 6,5 h). Próby państwowe prowadzono w lipcu i sierpniu 1944 r. Od maja 1944 r. do września 1945 r. zbudowano 399 egz. Używane były głównie do eskortowania bombowców dalekiego zasięgu,
- Jak-9B (oznaczenie fabryczne Jak-9Ł)- wersja myśliwsko-bombowa. Jego unikalną cechą było to, że bomby przenoszone były wewnątrz kadłuba, w czterech wyrzutnikach w formie nachylonych pod kątem rur, w przedziale za kabiną pilota. Mógł on zabrać maksymalnie 4 bomby 100 kg lub 4 kasety z 32 bombami przeciwpancernymi PTAB o masie 1,5 kg w każdej (udźwig bomb- 400-450 kg.). Wadą przyjętego rozwiązania było utrudnione podwieszanie bomb, od dołu, po uniesieniu ogona samolotu i zdjęciu tylnej przeszklonej części osłony kabiny. Wadą samolotu było też, że nie posiadał on żadnych celowników bombowych i celowano przy użyciu prostych metod. Prototyp przebudowano z Jak-9 w marcu 1944 r., badania fabryczne zakończono w sierpniu. Jeszcze przed badaniami państwowymi (grudzień 1944 r.- luty 1945 r.) zbudowano 109 egz. Jak-9B oceniono jako udany samolot zarówno do zadań myśliwskich, jak i bombowych, lecz wobec zbliżającego się końca wojny nie produkcji kontynuowano,
- Jak-9U- wersja myśliwska, odbiegająca konstrukcją od dotychczasowych wersji. Dużą wagę położono na ulepszenie aerodynamiki samolotu, następnie zastosowano mocniejszy silnik. Pierwszy prototyp Jak-9U, zbudowany w listopadzie 1943 r., otrzymał silnik WK-105PF2. Płócienne poszycie ogonowej części kadłuba zamieniono sklejkowym, wprowadzono lekkie opancerzenie lewej burty kabiny. Uzbrojenie stanowiło 1 działko WJa-23 kal. 23 mm i dwa nkmy. Badania państwowe samolotu prowadzono do marca 1944 r. Miał on lepsze osiągi od dotychczas produkowanych wersji. Samolot jednak w tej postaci nie wszedł do produkcji. Następnie zastosowano do napędu mocniejszy silnik WK-107 (pierwsza próba zamontowania tego silnika na standardowym Jak-9 miała miejsce na początku 1943 r., lecz prototyp rozbił się 25.02.1943 r.). Przez 1943 r. prowadzono dalsze prace nad silnikiem WK-107A i w grudniu 1943 r. zamontowano go na drugim prototypie Jak-9U. W stosunku do pierwszego prototypu zastosowane także dalsze ulepszenia. Uzbrojenie zmieniono na 1 działko SzWAK kal. 20 mm i dwa nkmy. Badania państwowe Jak-9U WK-107A, prowadzone od stycznia do kwietnia 1944 r., ujawniły, że jest szybszy od myśliwców Ławoczkin Ła-7 i Jakowlew Jak-3 oraz od niemieckich Messerschmitt Bf-109G-2 i Focke-Wulf Fw-190A-4. Oceniono go jako najlepszy dostępny myśliwiec. Mimo to, poważne problemy sprawiał nie do końca dopracowany zespół napędowy. Zdecydowano jednak skierować nowy myśliwiec do produkcji i od kwietnia 1944 r. do sierpnia 1945 r. zbudowano 3921 egz. Samoloty te jednak borykały się z problemami związanymi z zespołem napędowym, dopiero od grudnia 1944 r. część z nich wyeliminowano,
- Jak-9UF- wersja rozpoznawcza, budowana seryjnie,
- Jak-9PD- wersja myśliwska wysokościowa przeznaczony do przechwytywania niemieckich samolotów rozpoznawczych Junkers Ju-86R latających na dużych pułapach. Wyposażony był w silnik wysokościowy M-105PD ze sprężarką Je-100. Uzbrojenie stanowiło tylko 1 działko kal. 20 mm. Pięć zbudowanych samolotów serii próbnej przekazano na badania wojskowe w kwietniu 1943 r. Zespół napędowy nie spełnił jednak oczekiwań. Jeden samolot następnie przebudowano, zwiększając mu rozpiętość skrzydeł o 1 m, ulepszając sprężarkę i montując większe chłodnice silnika i oleju. Wariant ten był badany od sierpnia do października 1943 r., lecz również nie okazał się udany. Po zamianie silnika na M-106PW, samolot w październiku uzyskał rekordową wysokość 13 100 m, ale również nie był udany. W 1944 r. opracowano całkiem nowy myśliwiec wysokościowy o tym samym oznaczeniu Jak-9PD, na bazie samolotu Jak-9U. Otrzymał silnik M-106PW. Konstrukcja samolotu została znacznie odchudzona, uzbrojenie stanowiło 1 działko Sz-20M kal. 20 mm. Prędkość max na wysokości 10 500 m wyniosła 610 km/h. Wersja ta była bardziej udana. Zbudowano 30 egz. w fabryce nr 301 w Moskwie, lecz samoloty te nie wzięły udziału w walce,
- Jak-9UT- wariant Jak-9U z cięższym uzbrojeniem strzeleckim. Jako uzbrojenie zastosowano 1 działko NS-37 kal. 37 mm i 2 działka kal. 20 mm. Prototyp zbudowano na bazie Jak-9U w lutym 1945 r., a w marcu przechodził badania. Od lutego do maja 1945 r. zbudowano 282 egz.,
- Jak-9W- dwumiejscowa wersja szkolno-treningowa. Główną różnicą było dodanie drugiej kabiny instruktora za kabiną pilota. Samolot zachował częściowo możliwości bojowe, będąc uzbrojony w 1 działko kal. 20 mm. Był on wyposażony w mocniejszy silnik WK-105PF2. Zdemontowano opancerzenie, lecz zastosowano bogatsze wyposażenie, jak radiopółkompas RPK-10, radiostację i fotokarabin. Samolot przeszedł próby państwowe w kwietniu 1945 r. Od sierpnia 1945 r. do sierpnia 1946 r. zbudowano 793 samoloty, w tym 337 przebudowano z Jak-9M,
- Jak-9P- powojenna wersja myśliwska, rozwinięcie Jak-9U z takim samym silnikiem WK-107A, sylwetką i uzbrojeniem. Zastąpiono mieszaną konstrukcję samolotu konstrukcją całkowicie metalową. Dwa pierwsze prototypy Jak-9P przechodziły próby od czerwca do lipca 1946 r. Podobnie jak zbudowane następnie 29 samolotów serii próbnej, miały one metalowe jedynie skrzydła, natomiast kadłub był wciąż kryty sklejką w tylnej części. Kolejne dziesięć samolotów serii próbnej wykonano już jako całkowicie metalowe. Po próbach zdecydowano skierować do produkcji wariant całkowicie metalowego Jak-9P z uzbrojeniem w 3 działka kal. 20 mm i bogatszym wyposażeniem radionawigacyjnym. Do grudnia 1947 r. zbudowano w zakładzie nr 153 w Nowosybirsku 801 egz. w tym 29 konstrukcji mieszanej. Dalszej produkcji nie kontynuowano, gdyż pojawiły się odrzutowe samoloty myśliwskie,
- Jak-9 WK-106- wersja doświadczalna, wyposażona w mocniejszy silnik WK-106 (M-106). Prototyp, przebudowany z samolotu Jak-7B, przechodził próby od listopada 1942 r. do lutego 1943 r. Samolot miał bardzo dobre osiągi (prędkość max- 602 km/h), lecz silnik WK-106 był niedopracowany i zaprzestano jego produkcji. Samolot Jak-9 WK-106 nie wszedł do produkcji,
- Jak-9P (WK-105)- wersja doświadczalna ze wzmocnionym uzbrojeniem (nie mylić z całkowicie metalowym powojennym Jak-9P). Obok dotychczasowego działka SzWAK (MP-20) kal. 20 mm strzelającego przez wał śmigła, zastosowano drugie działko synchronizowane SP-20 zamiast nkmu. Próby prowadzono w kwietniu 1943 r. Nie budowany seryjnie,
- Jak-9TK- wersja doświadczalna, w której przewidywano możliwość zamiennej instalacji czterech różnych działek, zależnie od potrzeb: SzWAK kal. 20 mm, WJa-23 kal. 23 mm, NS-37 kal. 37 mm, NS-45 kal. 45 mm. Prototyp badano w październiku 1943 r., lecz nie wszedł do produkcji,
- Jak-9S- powojenne rozwinięcie wersji Jak-9M, ze wzmocnionym uzbrojeniem strzeleckim i silnikiem WK-105PF2. Uzbrojenie stanowiło 1 działko NS-23 kal. 23 mm i 2 działka B-20S kal. 20 mm. Dwa zbudowane w maju 1945 r. prototypy przechodziły badania państwowe w sierpniu-wrześniu 1945 r., lecz wersja ta nie weszła do produkcji,
- Jak-9UW- wersja szkolno-treningowa opracowana na bazie wersji Jak-9U z silnikiem WK-107A. Uzbrojenie stanowiło 1 działko B-20M kal. 20 mm. Prototyp przechodził badania państwowe od lipca do października 1945 r., lecz okazał się nieudany,
- Jak-9L (wg [8])- lekka wersja z silnikiem M-105PD o mocy 882 kW (1200 KM), o zmniejszonym zapasie paliwa i słabszym uzbrojeniu zredukowanym do 1 nkm kal. 12,7 mm (zabudowanym zamiast działka kal. 20 mm) i 1 kaemu kal. 7,62 mm. Wersja specjalnie przystosowana do przechwytywania samolotów wroga, nie była budowana seryjnie.

Samoloty te budowano początkowo w wytwórni syberyjskiej, a od 1943 r. w Charkowskich Zakładach Lotniczych i od 1944 r. w Kijowskiej Wytwórni Samolotów. Samoloty Jak-9 przez początkowy okres produkcji borykały się z problemami odnośnie jakości wykonania. Największe problemy występowały na samolotach produkowanych w okresie od zimy do wiosny 1943 r., na których czasami zrywało się poszycie skrzydeł. W październiku 1942 r. samoloty Jak-9 stoczyły pierwsze walki powietrzne w rejonie Stalingradu. Samoloty tego typu były stosowane do końca wojny na wszystkich frontach radzieckich od półwyspu bałkańskiego do obszaru za kręgiem polarnym. Brały udział w wyzwoleniu Republiki Rosyjskiej, Ukraińskiej, Białoruskiej, republik nadbałtyckich, Polski i pozostałych krajów Europy środkowej, kończąc szlak bojowy nad Berlinem, Wiedniem i Pragą Czeską. Maszyny tego typu stanowiły pod koniec wojny podstawową siłę radzieckiego lotnictwa myśliwskiego.

Samoloty Jak-9 używane były również w lotnictwie:
- Albanii,
- Bułgarii,
- Chin,
- Francji,
- Jugosławii- w 1945 r. 14 samolotów Jak-9T weszło w na uzbrojenie lotnictwa Jugosławii. W końcu 1947 r. Rosjanie przekazali 40 samolotów Jak-9P i 5 Jak-9W. W 1949 r. podjęto w Jugosławii produkcję własnego samolotu myśliwskiego, opartego na maszynach Jakowlewa. Pomysł był o tyle słuszny, że kadry i zaplecze techniczne miały przygotowanie do obsługi tego typu sprzętu. Samolot noszący oznaczenie S-49 był początkowo napędzany silnikiem WK-105PF2 i przypominał skrzyżowanie Jaka-9 z przedwojennym Ikarusem IK-3. Produkowany od 1949 r. jako S-49A miał mieszaną konstrukcję, płat i usterzenie poziome miały trapezowy obrys, natomiast podwozie było zapożyczone z samolotu Jak-3. Planowano budowę wersji S-49B napędzanej niemieckim silnikiem DB-605, ale ostatecznie zdecydowano się na wersję S-49C z silnikiem Hispano-Suiza 12Z-11Y o mocy 1102 kW (1500 KM) oraz z metalowym płatem i usterzeniem. Maszyn wersji S-49C zbudowano ok. 70. Produkcję tego, mocno przestarzałego już w fazie projektowania, samolotu przerwano w końcu 1951 r. - KRLD,
- USA- samoloty zdobyte w Korei,
- Węgier,
- Wielkiej Brytanii- samolot lotnictwa bułgarskiego, który przymusowo wylądował we Włoszech.

W latach 1990-tych w Rosji zbudowano na zamówienie kilka (kilkanaście?) replik myśliwców Jakowlewa z czasów Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Były to głównie modele Jak-3 i Jak-9D. Podobno powstały one w macierzystych zakładach z wykorzystaniem zachowanej dokumentacji i oprzyrządowania produkcyjnego. Ze względu na brak oryginalnych silników Klimowa, nowe Jaki wyposażono w amerykańskie Allisony, znane przede wszystkim z samolotów Curtiss P-40 i wczesnych P-51 ”Mustang”. Nabywcami samolotów byli głównie bogaci kolekcjonerzy z Zachodu: od USA po Nową Zelandię i od Europy po RPA.

W Polsce.

Samoloty Jak-9 stanowiły również wyposażenie jednostek lotniczych ludowego Lotnictwa Polskiego. Pierwszą maszynę tego typu dostarczono do 1 plm ”Warszawa” w kwietniu 1944 r. Samolot pozostawał do dyspozycji dowódcy pułku do lipca 1944 r., kiedy oddano go jako maszynę nietypową jednostkom tyłowym. Standardowe wyposażenie 1 plm składało się wówczas z samolotów Jakowlew Jak-1b (Jak-1M). Pod koniec 1944 r. rozpoczęto wymianę sprzętu wprowadzając na wyposażenie samoloty Jak-9. Pierwsze 4 egz. w wersji Jak-9D dostarczono grudniu 1944 r. W dniu 18.01.1945 r. pułk otrzymał 10 następnych Jak-9M i Jak-9T. Samoloty uczestniczyły w walkach o przełamanie Wału Pomorskiego i w czasie szturmu Kołobrzegu. W kwietniu i maju 1945 r. 1 plm uczestniczył w operacji berlińskiej.

W dniu 20.09.1944 r. rozpoczęto formowanie 1 Polskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego, w skład której wchodziły trzy pułki: 9 plm- zorganizowany na bazie 248 radzieckiego plm, 10 plm- zorganizowany na bazie 246 radzieckiego plm i 11 plm- zorganizowany na bazie 832 radzieckiego plm. Jednostki otrzymały standardowe wyposażenie składające się z samolotów Jak-9, które dostarczono w październiku 1944 r., łącznie 98 samolotów Jak-9T i Jak-9M. W dniu 24.04.1945 r. pułki 1 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego weszły do walki, biorąc aktywny udział w operacji berlińskiej. Ostatnie loty bojowe wykonano w dniu 4.09.1945 r.

W dniach 10-19.05.1945 r. wszystkie pułki myśliwskie zostały przebazowane do Polski. W styczniu 1946 r. nastąpiła reorganizacja lotnictwa myśliwskiego. Rozformowano 9 plm oraz przemianowano 3 DLM na 1 DLM Brandenburską. Ponadto przemianowano pozostałe pułki lotnictwa myśliwskiego, pozostawiając poprzednią nazwę tylko 1 plm. W październiku 1946 r. rozformowano sztab 1 DLM wraz z pododdziałami pomocniczymi, kończąc pokojową reorganizację lotnictwa myśliwskiego. Po tych zmianach stan lotnictwa myśliwskiego w końcu 1946 r. przedstawiał się następująco:
- 1 plm ”Warszawa”- wyposażony w samoloty Jak-9M, Jak-9T, Jak-9D, Jak-9W,
- 2 plm (poprzednio 10 plm)- wyposażony w samoloty Jak-9M, Jak-9T, Jak-9W,
- 3 plm (poprzednio 11 plm)- wyposażony w samoloty Jak-9M, Jak-9T, Jak-9W.

W Polsce używano samoloty Jak-9 w wersjach:
- Jak-9- pierwsza wersja seryjna- jeden egzemplarz znajdował się w wyposażeniu 1 plm ”Warszawa” od kwietnia do lipca 1944 r. Oprócz tego kilka egz. w tej wersji wykorzystano na przełomie lat 1944/1945 do szkolenia pilotów w 3 DLM,
- Jak-9D- cztery egz. otrzymał 1 plm pod koniec 1944 r. Maszyny te wykorzystywano przede wszystkim do lotów na rozpoznanie fotograficzne, a później również do operacji swobodnego polowania na głębokich tyłach nieprzyjaciela. Przeciętny stan Jak-9D wynosił w 1 plm 4 sprawne samoloty. Ostatnie 2 Jak-9D spisano ze stanu w dniu 24.09.1946 r. Samoloty Jak-9D były często niewłaściwie oznaczane w polskich dokumentach jako Jak-9Ł,
- Jak-9M- tworzyły podstawową siłę polskiego lotnictwa myśliwskiego w końcowej fazie wojny i w pierwszych latach powojennych. Jaki-9M pozostawały na wyposażeniu w I linii aż do całkowitej wymiany sprzętu na samoloty Jak-9P, na przełomie lat 1949/1950,
- Jak-9T- liczba maszyn tej wersji w pułkach lotniczych wynosiła około 3-4 egz. Samoloty pozostawały w wyposażeniu bojowym pułków myśliwskich do przełomu lat 1949/1950,
- Jak-9W- wersja szkolno-bojowa, wprowadzona w dwóch odmianach do wyposażenia polskich jednostek lotniczych na początku 1945 r. Jak-9W1 miał silnik WK-105PF, a Jak-9W2 silnik WK-105PF2 z działkiem kal. 23 mm. Maszyny te były stosowane przede wszystkim w szkolnictwie lotniczym oraz w eskadrach szkolnych myśliwskich pułków lotniczych. Wykorzystywano je również do lotów dyspozycyjnych i kurierskich. Były używane do drugiej połowy lat 1`950-tych. Liczba Jak-9W w pułkach wynosiła 2 do 5 egz., a w OSL 3-8 egz. Ostatni latający egzemplarz tej wersji był eksponowany na Wrocławskim Salonie Lotniczym we wrześniu 1959 r.,
- Jak-9P- pierwsze 10 egz. dostarczono do 1 plm w listopadzie 1947 r. Od 1949 r. stanowiły podstawowe wyposażenie polskiego lotnictwa myśliwskiego. W 1951 r. rozpoczęto w jednostkach ponownie wymianę sprzętu wprowadzając odrzutowe samoloty Jakowlew Jak-23, a później Mikojan MiG-15. Samoloty Jak-9P pełniły dalej służbę w lotnictwie Marynarki Wojennej: 34 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego (w latach 1952-1953).

Oprócz pułków lotnictwa myśliwskiego Jaki-9 stosowano również w innych jednostkach, w lotnictwie morskim pomocniczym i w szkolnictwie wojskowym:
- Rządowa Eskadra Transportowa,
- Specjalny Pułk Lotniczy,
- Samodzielna Eskadra Lotnicza Marynarki Wojennej (uformowana 18.10.1948 r.),
- 15 Samodzielny Zapasowy Pułk Lotniczy zreorganizowany w październiku 1945 r. i przemianowany na 1 Samodzielny Szkolno-Treningowy Mieszany Pułk Lotniczy (rozformowany w lutym 1946 r.),
- Wojskowa Szkoła Pilotów, przemianowana później na Oficerską Szkołę Lotniczą.

W dniu 3.09.1944 r. w lotnictwie polskim znajdowało się 98 samolotów Jak-9, w dniu 24.04.1945 r.- 130 egz., 1.02.1946 r.- 200 egz. Natomiast w dniu 1.09.1949 r. było w Polsce 170 samolotów Jak-9, w tym: 46 Jak-9M, 12 Jak-9T, 93 Jak-9P i 19 Jak-9W. Ze względu na brak samolotów szkolno-bojowych, w latach 1947-1952 w Lotniczych Zakładach Remontowych Nr 2 w Bydgoszczy przebudowano 50 samolotów Jak-9 na dwustery przejściowe Jak-9W.

Jeden samolot Jak-9P został przekazany w sierpniu 1950 r. do zbiorów Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie jako dar Dowództwa Wojsk Lotniczych. Drugi samolot Jak-9P znajduje się w Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni.

Konstrukcja:
Jedno- lub dwumiejscowy wolnonośny dolnopłat o konstrukcji mieszanej, w wersjach Jak-9U i Jak-9P- metalowej.
Skrzydło konstrukcji metalowej, dwudźwigarowe, pokryte sklejką.
Kadłub metalowy kratownicowy, pokryty sklejką w części środkowej i płótnem w pozostałej części, silnik osłonięty zdejmowanymi panelami z blachy. W wersji Jak-9P pokrycie kadłuba metalowe. Kabina zakryta.
Usterzenie konstrukcji metalowej.
Podwozie klasyczne chowane w locie.

Uzbrojenie:
- Jak-9, Jak-9D, Jak-9M- 1 stałe działko SzWAK kal. 20 mm oraz 1 stały najcięższy karabin maszynowy UBS kal. 12,7 mm. Wg [8]- wersja Jak-9M była uzbrojona w 1 działko SzWAK kal. 20 mm oraz 2 nkm-y UBS kal. 12,7 mm, natomiast wersja Jak-9M- 1 działko MPSz kal. 20 mm i 1 nkm UBS kal. 12,7 mm,
- Jak-9T- 1 stałe działko NS-37 (11-P-37) kal. 37 mm oraz 1 stały najcięższy karabin maszynowy UBS kal. 12,7 mm. Niektóre serie miały zamiast działka NS-37 zabudowane działka MP-23WW kal. 23 mm lub MPSz-20 kal. 20 mm, albo nkm UBS kal. 12,7 mm,
- Jak-9DD- 1 stałe działko SzWAK kal. 20 mm,
- Jak-9U- 1 stałe działko WJa-23 kal. 23 mm oraz 2 stałe najcięższe karabiny maszynowe UBS kal. 12,7 mm. Wg [8]- 1 działko kal. 20 mm oraz 2 nkm kal. 12,7 mm, 4 niekierowane pociski rakietowe RS-82,
- Jak-9K- 1 stałe działko NS-45 kal. 45 mm,
- Jak-9P- 3 stałe działka kal. 20 mm, wg [8]- 1 działko SzWAK kal. 20 mm oraz 2 nkm-y kal. 12,7 mm,
- Jak-9W- 1 stałe działko SzWAK kal. 20 mm i 2 stałe najcięższe karabiny maszynowe UBS kal. 12,7 mm. Wg [8]- wersja Jak-9W1- 1 nkm UBS kal. 12,7 mm, natomiast Jak-9W2- 1 działko SzWAK kal. 20 mm lub MP-23-WW kal. 23 mm.
Wg [8]- samoloty mogły mieć podwieszone 2 bomby po 100 kg lub 6 niekierowanych pocisków rakietowych RS-82, wersja Jak-9B- udźwig bomb- 400-450 kg.

Wyposażenie:
- samoloty Jak-9 miały radiostację pokładową UKF typu RSI-4. Dla wykonywania rozpoznania fotograficznego zabudowywano aparaty fotograficzne AFA-1m,
- Jak-9P- radiostacja pokładowa UKF typu RSI-4, nadajnik sygnałów swój-obcy, radiopółkompas RPKO-10 i fotokarabin PAU-22.

Silnik- rzędowy w układzie V:
- Jak-9, Jak-9D, Jak-9T, Jak-9M, Jak-9DD- WK-105PF (M-105PF) o mocy 867 kW (1180 KM), wg [8]- o mocy 912 kW (1240 KM),
- Jak-9U, Jak-9P- WK-107A o mocy 1103 kW (1500 KM), wg innych źródeł o mocy 1182 kW (1600 KM),
- Jak-9W- WK-105PF2 o mocy 912 kW (1240 KM). Wg [8]- wersja Jak-9W1 posiadała silnik M-105PF o mocy 912 kW (1240 KM), natomiast Jak-9W2 silnik WK-105PF2.

Dane techniczne: