Hawker "Hector", 1936

Samolot rozpoznawczy i współpracy z wojskami lądowymi. Wielka Brytania.
Samolot rozpoznawczy i współpracy z wojskami lądowymi Hawker ”Hector”. (Źródło: via Konrad Zienkiewicz).

Rozbudowa RAF zainicjowana w połowie lat 30-tych spowodowała potrzebę formowania nowych dywizjonów- w celu stworzenia przede wszystkim bazy personalnej i technicznej, a także administracyjnej (rozbudowa lotnisk). Natomiast sprawę sprzętu czasowo potraktowano jako drugoplanową, decydując się na masową produkcję prostych stosunkowo samolotów o umiarkowanych osiągach, by w przyszłości wyszkolony już personel nie miał problemów z opanowaniem najnowszej techniki drugiej połowy lat 30-tych. I tak jak w Bomber Command zdecydowano się na kontynuację produkcji samolotu Hawker ”Hart” w zmodernizowanej wersji Hawker ”Hind”, w Army Cooperation Command postanowiono uczynić to samo- złożyć dodatkowe zamówienia na zmodernizowaną wersję samolotu Hawker ”Audax”. Pojawił się jednak problem, zamówienia na ”Hinda” wchłonęły niemal całą produkcję silnika ”Kestrel”, następca ”Audaxa” miał więc zostać wyposażony w alternatywną jednostkę napędową.

Już wcześniej, w 1933 r. na samolocie ”Hart” testowano silnik Napier ”Dagger I” i II, ale silniki te były dość zawodne. Wobec nowej potrzeby zdecydowano się zastosować bardziej dopracowaną odmianę ”Dagger III”, 24 cylindrowy silnik w układzie H. W 1935 r. podjęto decyzję o budowie tak napędzanego prototypu, nazwanego ”Hector”, został on oblatany 14.02.1936 r. Poza silnikiem samolot nie różnił się od ”Audaxa”, zachowano konstrukcję mieszaną.

Produkcja seryjna samolotu została ulokowana w firmie Westland Aircraft Ltd, ponieważ Hawker nie dysponował odpowiednimi mocami wytwórczymi. Pierwszy samolot seryjny, zbudowany przez Westlanda, został oblatany w lutym 1937 r. Produkcja 178 samolotów zakończyła się w grudniu 1937 r. (po czym Westland zajął się następcą ”Audaxa” i ”Hectora”- własną konstrukcją, Westland ”Lysander”)

Do początków 1938 r. samoloty ”Hector” trafiły do sześciu dywizjonów Army Cooperation Command: 2., 4., 13., 26., 53., 59.; do pięciu dywizjonów Auxiliary Air Force: 602., 612., 613., 614. oraz 615.. Poza wymienionymi w samoloty ”Hector” wyposażono też dywizjon holowania lekkich szybowców desantowych, 296. Dywizjon stacjonujący w Ringway i w Netheravon. We wrześniu 1939 r., ”Hectory” nadal występowały w uzbrojeniu, choć od grudnia 1938 r. do służby zaczął wchodzić Westland ”Lysander”. Były nawet plany przerzutu kilku dywizjonów ”Hectorów” do Francji, ale ostatecznie ich nie zrealizowano. Jednak w maju 1940 r. sześć ”Hectorów” z 613. Dywizjonu przebazowanego do południowej Anglii wzięło udział w akcji we Francji. 26.05.1940 r. samoloty dokonały ataku bombowego na niemiecką kolumnę wojskową, posuwającą się w kierunku Calais. Następnego dnia samoloty 613. Dywizjonu uczestniczyły w zaopatrywaniu brytyjskich wojsk pod Dunkierką. W czerwcu 1940 r., ostatni dywizjon bojowy latający jeszcze na ”Hectorach”- 613., przezbrojono na samoloty ”Lysander”.

Od 1940 r. wycofany i wykorzystywany do szkolenia oraz do celów pomocniczych, m.in. do holowania lekkich szybowców transportowych. Na początku 1942 r. znaczną liczbę ”Hectorów” zgromadzono we wspomnianym 296. Dywizjonie. Jednostka powstała w Ringway, w styczniu 1942, poprzez przeformowanie ze szkolnego oddziału szybowcowego (Glider Exercise Unit). Były one tu używane do szkolenia pilotów szybowców desantowych- do tego celu wykorzystywano General Aircraft ”Hotspur”. W maju 1942 r. dywizjon podzielono na 296A (z samolotami Hawker ”Hart”) i 296B (”Hector”). Ostatecznie samoloty dywizjonu zakończyły swoją służbę w drugiej połowie 1942 r., zastąpione przez Armstrong Whitworth ”Whitley”. Jednocześnie 13 samolotów tego typu oddano Irlandii, gdzie latały one jeszcze do 1945 r. W Irish Flying Corps. Służyły one głównie do szkolenia.

W Polsce.

Pierwsza grupa polskich pilotów, która przybyła na początku 1940 r. do Wielkiej Brytanii, odbywała loty na samolotach Hawker ”Hector” w SFTS Old Sarum, po zakończeniu lotów kontrolnych na De Havilland DH-82A ”Tiger Moth”. Ponadto polscy piloci oblatywali ”Hectory” w N°18 Maintennance Unit w Dumfries i rozprowadzali po Wielkiej Brytanii, w ramach N°11 Ferry Unit z bazą również w Dumfries. W N°2 Anti Aircraft Cooperation Unit w Gosport na samolotach ”Hector” wykonywał loty znany polski przedwojenny pilot szybowcowy Sgt Tadeusz Góra.

Konstrukcja:
Dwumiejscowy dwupłat o konstrukcji mieszanej.
Płaty posiadały skrzynkowy dźwigar metalowy, o konstrukcji stalowo-duraluminiowej. Noski skrzydeł i usterzenia pokryte blachą duralową, reszta płótnem.
Kadłub wykonany jako kratownica spawana z rur stalowych, kryta duraluminium w przedniej części oraz płótnem w tylnej części. Kabiny odkryte.
Podwozie klasyczne stałe.

Uzbrojenie- 1 stały karabin maszynowy Vickers kal. 7,7 mm pilota zamontowany w kadłubie i 1 ruchomy karabin maszynowy Lewis kal. 7,7 mm obserwatora.

Silnik- 24 cylindrowy w układzie H Napier ”Dagger III” o mocy 592 kW (805 KM).

Dane techniczne ”Hector” (wg [1]):
Rozpiętość- 11,27 m, długość- 9,09 (wg [2]- 9,08) m, wysokość- 3,17 (wg [2]- 3,06) m, powierzchnia nośna- 32,32 (wg [2]- 32,14) m2.
Masa własna- 1535 (wg [2]- 1476) kg, masa startowa max- 2230 (wg [2]- 2227) kg.
Prędkość max- 300 km/h, czas wznoszenia na 3050 m- 5' 12", pułap- 7300 m, zasięg- 600 (wg [2]- 700) km.

Źródło:

[1] JBG, MF ”Hawker Hector”. Lotnictwo nr 9/2004.
[2] Morgała A. ”Polskie samoloty wojskowe 1939-1945”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1976.
[3] Kubala K. ”Tadeusz Góra (1918-2010)” Lotnictwo nr 3/2010.
blog comments powered by Disqus