SG-3, 1933

Dobra ocena prototypu spowodowała opracowanie wersji seryjnej SG-3/34. Pierwszy egzemplarz zbudowano pod koniec 1933 r. Wersja ta miała skróconą osłonę kabiny, ze szkieletem z rurek stalowych oraz skrócone lotki o zmienionej szerokości. W czerwcu 1934 r. SG-3/34 wziął udział w rajdzie ze Lwowa do Bukaresztu i z powrotem, na holu za samolotem RWD-8. W dniu 15.10.1934 r. K. Plenkiewicz ustalił krajowy rekord długotrwałości lotu- 12 h 6 min. W listopadzie 1934 r. podczas lotów pomiarowych w Instytucie Techniki Szybownictwa we Lwowie szybowiec SG-3 uległ rozbiciu, zginął wówczas kierownik ITS- inż. Adam Nowotny.
Rozbity prototyp SG-3 został w trakcie remontu przerobiony, stając się pierwszym egzemplarzem nowej wersji- SG-3 bis/35. następnie zbudowano dalsze 4 egz. SG-3 bis/35. Podczas III Krajowych Zawodach Szybowcowych w Ustjanowej w 1935 r. B. Baranowski na SG-3 bis/35 wykonał najdłuższy w zawodach przelot- 140 km, był to najdłuższy przelot termiczny wykonany w tym czasie w Polsce. W sierpniu 1935 r. SG-3 holowany za samolotem RWD-8 wziął udział w akademickim rajdzie bałtyckim do Łotwy, Estonii, Finlandii i z powrotem. Na SG-3 bis/35 R. Dyrgałła 20.10.1935 r. wykonał pierwszy w Polsce lot na fali, w Bezmiechowej, uzyskując wysokość 2300 m, a K. Antoniak 6 lipca 1936 r. pobił krajowy rekord wysokości- 3435 m.
W 1936 r. powstała wersja SG-3 bis/36, a zwana potocznie ”SG-łamane”, gdyż jej skrzydła w widoku z przodu otrzymały załamanie o kształcie litery M, m.in. w celu uzyskania lepszych własności w krążeniu. Poprzednie wersje SG-3 zaczęto wówczas nazywać ”SG-proste”,. Pierwszy szybowiec tej wersji oblatany został w czerwcu 1936 r. SG-3 bis/36 miał powiększoną rozpiętość oraz lepsze wykończenie powierzchni, co dało w wyniku wzrost doskonałości. Sześć takich szybowców wzięło udział w IV Krajowych Zawodach Szybowcowych w Ustjanowej w dniach 28.06.-12.07.1936 r. B. Baranowski 7.07.1936 r. wykonał przelot długości 332 km, będący rekordem krajowym. W zawodach tych pierwsze miejsce zajął Z. Żabski na SG-3 bis/36, a trzecie B. W V Krajowych Zawodach Szybowcowych w Inowrocławiu (5-15.08.1938 r.) wzięło udział 6 szybowców SG-3 bis i 1 SG-3. Pierwsze miejsce zajął T. Góra na SG-3 bis/36.
W 1937 r. pojawiły się nowe szybowce, m.in. wysokowyczynowy, PWS-101, który odsunął SG-3 bis na dalszy plan. W VI krajowych Zawodach Szybowcowych w Masłowie (10-22.07.1938 r.) wzięło udział 5 szybowców SG-3 bis/36 i 3 SG-3. Zbudowano łącznie ok. 20 egz wszystkich wersji. Prócz prototypu wykonano średnio po 6 egz. wersji SG-3/34, SG-3 bis/35 i SG-3 bis/36. Budowę jednego SG-3/34 podjął Aeroklub Poznański. Szybowce te były użytkowane do wybuchu wojny we wrześniu 1939 r. kiedy to uległy zniszczeniu.
Jeden egzemplarz SG-3 bis/36 latał w 1936 r. w Atenach, a jeden był ofiarowany przez PZL w 1937 r. Bułgarii.
Konstrukcja:
Jednomiejscowy wolnonośny górnopłat o konstrukcji drewnianej.
Płat dwudzielny, jednodźwigarowy, z kesonem krytym sklejką sięgającym do dźwigara. Część zadźwigarowa płata kryta sklejką. Płat wyposażony w lotki.
Kadłub o przekroju owalnym zwężonym u dołu, półskorupowy, trójpodłużnicowy z pokryciem ze sklejki. Z przodu kadłuba hak do startu z lin gumowych i zaczep do holu za samolotem. kabina zakryta.
Statecznik pionowy integralny z kadłubem. Usterzenie poziome płytowe, dwudzielne. Stery do dźwigara kryte sklejką, za dźwigarkiem płótnem.
Podwozie płozowe.
Dane techniczne SG-3 (wg [1]):
Rozpiętość- 17,0 m, długość- 7,05 m, wysokość- 1,85 m, powierzchnia nośna- 16,5 m2.
Masa własna- 149 kg, masa użyteczna- 77 kg, masa całkowita- 226 kg.
Prędkość minimalna- 48 km/h, doskonałość przy prędkości optymalnej 58 km/h- 22,7, opadanie minimalne przy prędkości ekonomicznej 53 km/h- 0,65 m/s.
Dane techniczne SG-3/34 (wg [1]):
Rozpiętość- 17,0 m, długość- 7,05 m, wysokość- 1,85 m, powierzchnia nośna- 16,5 m2.
Masa własna- 160 kg, masa użyteczna- 75 kg, masa całkowita- 235 kg.
Prędkość minimalna- 50 km/h, doskonałość przy prędkości optymalnej 59 km/h- 23,4, opadanie minimalne przy prędkości ekonomicznej 54 km/h- 0,65 m/s.
Dane techniczne SG-3 bis/35 (wg [1]):
Rozpiętość- 17,0 m, długość- 7,05 m, wysokość- 1,85 m, powierzchnia nośna- 16,5 m2.
Masa własna- 156 kg, masa użyteczna- 79 kg, masa całkowita- 235 kg.
Prędkość minimalna- 50 km/h, doskonałość przy prędkości optymalnej 59 km/h- 23,4, opadanie minimalne przy prędkości ekonomicznej 54 km/h- 0,65 m/s.
Dane techniczne SG-3 bis/36 (wg [1]):
Rozpiętość- 17,6 m, długość- 7,05 m, wysokość- 1,85 m, powierzchnia nośna- 16,75 m2.
Masa własna- 152 kg, masa użyteczna- 85 kg, masa całkowita- 237 kg.
Prędkość minimalna- 50 km/h, doskonałość przy prędkości optymalnej 59 km/h- 25, opadanie minimalne przy prędkości ekonomicznej 54 km/h- 0,65 m/s.
Galeria
Źródło:
[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.