Grumman F6F "Hellcat", 1942

Samolot myśliwski morski, pokładowy. USA.
Samolot myśliwski morski Grumman F6F-3 ”Hellcat” lotnictwa U.S. Navy. (Źródło: U.S. Navy).

Grumman F6F ”Hellcat” to jeden z najbardziej znanych samolotów biorących udział w II wojnie światowej, przeważnie w walkach na Dalekim Wschodzie. Prototyp opracowany został w zakładach Grumman przez zespół konstruktorów, którymi kierował Leroy R. Grumman. Prace trwały od początku 1938 r. do 1941 r. Pomyślany jako rozwojowa wersja myśliwca Grumman F4F ”Wildcat”, miał być odpowiedzią na uwagi otrzymywane od pilotów latających na tych samolotach, jednak zakres zmian był tak znaczny, że doprowadził do powstania nowej konstrukcji. Zmiany mające na celu poprawienie zasięgu, szybkości, uzbrojenia i opancerzenia obejmowały zainstalowanie silnika o większej mocy, zastosowanie nowej konstrukcji podwozia, powiększenie zapasu paliwa i amunicji. Spowodowany tym znaczny wzrost masy skłonił konstruktorów do zastosowania płata o większej powierzchni dla uzyskania niskiej wartości jednostkowego obciążenia powierzchni nośnej.

Kontrakt na budowę prototypu podpisano 30.06.1941 r. Pierwszy prototyp, wyposażony w silnik Wright R-2600-16 ”Cyclone”, został oblatany 26.06.1942 r. W dniu 30.07.1942 r. wykonano lot na drugim prototypie XF6F-3 z silnikiem Pratt & Whitney R-2800 ”Double Wasp”. Pierwsze kontrakt na dostawy 184 egz. F6F-3 podpisano 23.05.1942 r. Pierwszy samolot seryjny został oblatany w październiku 1942 r.

Wersje rozwojowe:
- F6F-3- pierwsza wersja seryjna, wyposażona w silnik Pratt & Whitney R-2800-10 o mocy 1491 kW, w końcówce serii Pratt & Whitney R-2800-10W z wtryskiem wody o mocy maksymalnej 1641 kW. Uzbrojenie składało się z 6 nkaemów kal. 12,7 mm zamontowanych w skrzydłach. Zbudowano 4402 egz., w tym modyfikacje F6F-3N, F6F-3E i F6F-3P,
- F6F-3N- samolot myśliwski nocny, modyfikacja wersji F6F-3, wyposażony w radar z anteną zamontowaną w gondoli na prawym płacie. Wyprodukowano 205 egz.,
- F6F-3E- samolot myśliwski nocny, modyfikacja wersji F6F-3, wyposażony w radar z anteną zamontowaną w aerodynamicznej osłonie pod prawym płatem. Wyprodukowano 18 egz.,
- F6F-3P- samolot rozpoznawczy fotograficzny, modyfikacja wersji F6F-3 z zamontowaną kamerą. Samolot posiadał standardowe uzbrojenie,
- F6F-5- wersja seryjna, produkowana od kwietnia 1944 r., posiadająca wiele modyfikacji w stosunku do F6F-3. Obejmowały one: silnik Pratt & Whitney R-2800-10W, poprawiona owiewkę kabiny, dodatkową płytę pancerną, wzmocnienie tylnej części kadłuba, zainstalowanie zaczepów dla bomb i pocisków rakietowych, wygładzeniu powierzchni samolotu oraz dostosowaniu do alternatywnego uzbrojenia w 2 działka kal. 20 mm i 4 nkaemy Colt-Browning kal. 12,7 mm lub 6 nkaemów kal. 12,7 mm w skrzydłach. Zbudowano 7868 egz., w tym modyfikacje F6F-5N, F6F-5E i F6F-5P,
- F6F-5N- samolot myśliwski nocny, modyfikacja wersji F6F-5, wyposażony w radar z anteną zamontowaną w gondoli na prawym płacie,
- F6F-5E- samolot myśliwski nocny, modyfikacja wersji F6F-5, wyposażony w radar z anteną zamontowaną w aerodynamicznej osłonie pod prawym płatem. Wyprodukowano 1529 egz. samolotów F6F-5N i F6F-5E,
- F6F-5P- samolot rozpoznawczy fotograficzny, modyfikacja wersji F6F-3 z zamontowaną kamerą,
- F6F-3K i F6F-5K- modyfikacje specjalne polegające na zamontowaniu urządzeń zdalnego sterowania w celu użycia samolotów jako latające cele lub sterowane latające bomby.
Łącznie w latach 1942-1945 zbudowano blisko 12 300 samolotów Grumman F6F ”Hellcat”.

W okresie od stycznia do marca 1943 r. dywizjon marynarki wojennej (US Navy) VF-9 z lotniskowca USS Essex był pierwszą jednostką wyposażoną w nowe samoloty. Pierwsze użycie bojowe miało miejsce 31.08.1943 r. Podczas inwazji na wyspy Howland i Baker 1.09.1943 r. piloci dywizjonu VF-6 uzyskali pierwsze zestrzelenie. W dniach 5 i 6 października 1943 roku w czasie uderzenia na wyspę Wake doszło do pierwszego spotkania z japońskimi samolotami ”Zero”, które wykazało, że ”Hellcat” pod wieloma względami góruje na przeciwnikiem. Do końca 1943 r. ”Hellcaty” dostarczono do wszystkich jednostek myśliwskich bazujących na lotniskowcach na Pacyfiku. W 1944 roku nasilał się wysiłek zbrojny US Nawy na Pacyfiku. Kolejne operacje na Marianach i Filipinach przyniosły wiele walk, w których używano samolotów na masową skalę. Do jednostek zaczęły trafiać wersje F6F-5. W 1945 r. dokonano inwazji na Okinawę oraz ataków na Wyspy Japońskie przy intensywnym wsparciu lotnictwa pokładowego. Ogółem w czasie walk w latach 1943-1945 na Dalekim Wschodzie piloci amerykańskich ”Hellcatów” zestrzelili 5156 samolotów japońskich, brytyjskie oddziały latające na ”Hellcatach” na Pacyfiku uzyskały 47 zestrzeleń, a ”Hellcaty” nad Europą zestrzeliły 13 samolotów niemieckich, co daje łączną sumę 5216 zestrzeleń przy stratach własnych 270 maszyn.

”Hellcat” był konkurencją dla myśliwca pokładowego Vought F4U ”Corsair”. Miał od niego nieco niższe osiągi, jednak był łatwiejszy w pilotażu, zwłaszcza posiadał łatwiejszą procedurę lądowania na lotniskowcu. Ta cecha sprawiała, iż był samolotem lubianym przez pilotów.

Ok. 1300 ”Hellcatów” w różnych wersjach zakupiła Wielka Brytania. W 1943 r. nadano im nazwę ”Gannet”, ale w 1944 r. wrócono do oryginalnych nazw amerykańskich. Wykorzystywane były przez lotnictwo floty (Fleet Air Army) głównie do wspierania działań inwazyjnych na kontynencie. Francja zakupiła po wojnie nowe ”Hellcaty” i używała ich w trakcie działań w Indochinach aż do 1954 r.

W Polsce.

Samoloty Grumman F6F ”Hellcat” były rozprowadzane w Wielkiej Brytanii w latach 1944-1946 przez polskich pilotów latających w ATA Unit N°6 Ferry Pool.

W latach 1945-1947 na samolocie F6F ”Hellcat” wykonywał loty w Aircraft and Armament Experimental Establishment (Instytut Doświadczalny Samolotów i Uzbrojenia) w Boscombe Down legendarny polski pilot doświadczalny Janusz Żurakowski.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy dolnopłat o konstrukcji metalowej.
Skrzydła całkowicie metalowe o obrysie trapezowym, 3-dźwigarowe, złożone z trzech części: centropłata oraz dwóch, składanych do hangarowania, skrzydeł zewnętrznych. Lotki metalowe, kryte płótnem, czteroczęściowe klapy krokodylowe.
Kadłub- konstrukcja półskorupowa, metalowa o przekroju owalnym. Pokrycie z blachy duralowej. Kabina pilota zakryta i opancerzona.
Usterzenie pojedyncze konstrukcji metalowej, stery kryte płótnem. Statecznik pionowy zintegrowany z kadłubem.
Podwozie klasyczne chowane w locie.

Uzbrojenie:
- F6F-3- 6 najcięższych karabinów maszynowych Colt-Browning kal. 12,7 mm w skrzydłach,
- F6F-5- 2 działka Colt Browning kal. 20 mm i 4 najcięższe karabiny maszynowe Colt-Browning kal. 12,7 mm lub 6 najcięższych karabinów maszynowych Colt-Browning kal. 12,7 mm w skrzydłach. Pod centropłatem 3 zaczepy do bomb umożliwiające przenoszenie 2 bomb 500 funtowych lub jednej 1000 funtowej. Pod każdym skrzydłem trzy zaczepy do niekierowanych pocisków rakietowych HVAR kal. 127 mm,

Wyposażenie: instalacja radiowa, instalacja tlenowa, instalacja elektryczna, akumulator.

Silnik:
- pierwszy prototyp- Wright R-2600-16 ”Cyclone”,
- drugi prototyp XF6F-3- Pratt & Whitney R-2800 ”Double Wasp”,
- F6F-3- Pratt & Whitney R-2800-10 o mocy 1491 kW (2028 KM) lub Pratt & Whitney R-2800-10W o mocy max 1641 kW (2231 KM),
- F6F-5- Pratt & Whitney R-2800-10W o mocy o mocy 1491 kW (2028 KM) i mocy max 1641 kW (2231 KM),

Dane techniczne:

Źródło:

[1] Morgała A. ”Polskie samoloty wojskowe 1939-1945”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1976.
[2] Zuk B. "Janusz Zurakowski. Legend in the skies.", St. Catharines 2004 via "Niepolskie Statki Powietrzne Polskich Lotników"
blog comments powered by Disqus