Fauvel AV-36 "Monobloc", 1951
Bezogonowy szybowiec Fauvel AV-36 został opracowany przez francuskich konstruktorów Charlesa i Jeana Fauvel, którzy od wielu lat pracowali nad koncepcją latających skrzydeł. W projekcie AV-36 postawili oni sobie za cel połączenie maksymalnej prostoty i taniości konstrukcji z niezłymi osiągami, poprawnym pilotażem i dobrymi własnościami eksploatacyjnymi. AV-36 nie jest demontowany- stąd nazwa "Monobloc". Zastosowano niedzielony płat, połączony na stałe z krótkim kadłubem. Dawało to znaczne korzyści materiałowe i w robociźnie (brak okuć) oraz obniżyło masę szybowca. W przeciwieństwie do większości szybowców bezogonowych płat AV-36 nie posiada skosu ani zwichrzenia geometrycznego. Uniknięto w ten sposób komplikacji konstrukcji oraz strat w osiągach.
Prototyp szybowca został oblatany 31.12.1951 r. Posiadał on dwa zaczepy do holu, umieszczone
na krawędzi natarcia płata w przedłużeniu stateczników pionowych (linka holownicza rozwidlona). W późniejszych wersjach szybowiec był zaopatrzony w normalny zaczep przedni lub dwuczłonowy zaczep boczny na kadłubie, bardzo korzystny dla startu za wyciągarką.
Pilotaż AV 36 jest, jak na szybowiec bezogonowy, łatwy i prawidłowy. W chwili swego powstania, zdaniem fachowców, szybowiec nadawał się do treningu mało zaawansowanych pilotów, włącznie z akrobacją. Ponadto posiadał on zdolność bardzo ciasnego krążenia. Pod względem osiągów AV 36 był wówczas równorzędny z szybowcami wyczynowymi o znacznie większej rozpiętości. Potwierdzały to wyczyny, w tej liczbie przelot 460 km (prędkość przelotowa 71 km/h) wykonany w trakcie prób prototypu przez pioniera francuskiego szybownictwa E. Nesslera. W lotach na trasie trójkąta 100 km uzyskiwano prędkość do 70 km/h. Ponad to na szybowisku St. Auban wykonano szereg lotów falowych na wysokość do 7000 m.
Budowa prototypu trwała 1700 godzin. Przy produkcji seryjnej ilość roboczogodzin spadła do 800. Celowość i prostota konstrukcji umożliwiała budowę amatorską wg planów rozpowszechnianych
przez konstruktorów z opisami w wersjach językowych: francuskiej, angielskiej i niemieckiej. Toteż poza Francją, gdzie AV 36 był budowany seryjnie, wiele pojedynczych egzemplarzy szybowca zbudowano w różnych krajach Europy, Ameryki, a nawet w Australii. W sumie powstało ponad 100 egz.
Istniała także fundacja, która rokrocznie przyznawała nagrody pieniężne za najlepsze osiągnięcia uzyskane na tym szybowcu, bez względu na państwo, w którym dokonano wyczynu.
W Polsce.
Z okazji pobytu na XXIII Międzynarodowym Salonie Lotniczym w Le Bourget (12- 21.06.1959 r.) polscy szybownicy wykonali loty zapoznawcze na bezogonowych szybowcach Fauvel AV-22 i Fauvel AV-36 "Monobloc". Loty były wykonywane na lotnisku aeroklubowym w Chavenay k. Paryża.
Loty na jednomiejscowym szybowcu Fauvel AV-36 odbyli mgr inż. Irena Kaniewska i mgr inż. Stanisław Skrzydlewski. Szybowiec okazał się również jak najbardziej prawidłowy i spokojny w pilotażu, nie odbiegającym od szybowców ortodoksyjnych.
Jeden egzemplarz został zakupiony w 1961 w Austrii (OE-0414, zbudowany przez zakłady Oberlerchnerwerke w 1958 r. nr fabr. 200/04) przez Szybowcowy Zakład Doświadczalny w celu dokonania prób porównawczych.Na początku lat 1980-tych przeszedł remont w Lotniczych Zakładach Produkcyjno-Naprawczych APRL w Krośnie. Po remoncie szybowiec został oblatany przez Józefa Dankowskiego ("Szeryf") i w czerwcu 1984 r. przekazany do Poltechniki Warszawskiej.
W 2006 r. znajdował się jeszcze w polskim rejestrze statków powietrznych.
Konstrukcja.
Jednomiejscowy górnopłat o konstrukcji drewnianej.
Płat niedzielony i połączony na stałe z krótkim kadłubem. Konstrukcja drewniana, z minimalną ilością części metalowych. Pokrycie sklejką (z przodu) i płótno. Lotki normalne, centralny ster wysokości z klapką wyważającą oraz dwa stateczniki pionowe ze sprzężonymi ze sobą sterami kierunku. Hamulce aerodynamiczne wychylają się tylko w dół.
Krótki kadłub o przekroju sześciokątnym. Pokryty całkowicie sklejką. Konstrukcja bardzo prosta zaledwie 4 wręgi. Wręga główna jest sklejona z dźwigarem płata. Kabina zakryta, limuzyna odkładana.
Podwozie- szybowiec posiada tylko płozę. Do transportu po lotnisku używa się małego trójkołowego wózka pomocniczo go. Natomiast transport kołowy odbywa się na specjalnym wozie przyczepnym, na którym szybowiec ustawia się bokiem w kierunku jazdy. Dla skrócenia długości zespołu jedno skrzydło wystaje ponad samochód- ciągnik (samochód osobowy lub niski łazik). Do transportu demontuje się jedynie kołpak przedni, natomiast stery kierunku wychyla się o 90°; Całkowita długość szybowca w tym stanie wynosi 2,3 m (co jest górną granicą dopuszczalnej szerokości pojazdów na większości szos europejskich).
Dane techniczne AV-36 (wg [4]):
Rozpiętość- 11,95 m; długość- 3,2 m, wysokość- 1,66 m, powierzchnia nośna- 14,2 m2; wydłużenie- 10.
Masa własna- 125 kg, masa w locie- 225 kg.
Prędkość minimalna- 55 km/h, doskonałość max- 24 przy prędkości 82 km/h; minimalna prędkość opadania- 0,82 m/s przy prędkości 72 km/h, prędkość opadania przy prędkości 100 km/h- 1,55 m/s.
Galeria
Źródło:
[1] Liwiński J. ”Rejestr polskich statków powietrznych 2006.”. Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 2/2006.
[2] ”Fotograficzny Rejestr Szybowców”.
[3] Henryk Magoń - informacje.
[4] (A.Z.) "Szybowiec bezogonowy AV-36 Monobloc". Skrzydlata Polska nr 10/1957.
[5] Konieczny J. R. „Na bezogonowcach w Chavenay”. Skrzydlata Polska nr 34/1959.