Focke-Wulf Fw-190D, 1942

Samolot myśliwski. Niemcy.
Samolot myśliwski Focke-Wulf Fw-190D-9 w zbiorach Musee de l'Air et de l' Espace, Paris- Le Bourget. (Źródło: USAF Museum).

Samolot myśliwski Focke-Wulf Fw-190D był ukoronowaniem całej serii różnych odmian Fw-190. Chociaż pierwotnie Kurt Tank przewidywał wersję Fw-190D jako przejściową między Fw-190, a nową konstrukcją Focke-Wulf Ta-152 to okazało się, że nowy wariant Fw-190 był bardzo dobrym samolotem przewyższającym inne seryjnie produkowane wówczas myśliwce. Jako prototypy wersji D wybrano sześć płatowców Focke-Wulf Fw-190A, z których pierwszy Fw-190 V17 oblatany został z silnikiem Junkers Jumo 213A w marcu 1942 r. Pozostałe prototypy (Fw-190 V19, V20, V21, V22, V23, V25, V26, V27 i V28) gotowych było do połowy lata 1942 r. Samoloty otrzymały skrzydła standardowe z wersją A za wyjątkiem maszyny V21, która otrzymała nowe końcówki płata zwiększające rozpiętość do 10,84 cm. Kadłub został przedłużony, co związane było z zabudową dłuższego silnika rzędowego Junkers Jumo 213 A w miejsce gwiazdowego BMW 801. Początkowo wszystkie prototypy otrzymały uzbrojenie złożone z 2 kadłubowych karabinów maszynowych MG 17 kal. 7,9 mm oraz z 2 działek MG 151 kal. 20 mm umieszczonych w przykadłubowej części skrzydeł. W końcu 1943 r. dwa płatowce Fw-190A-8 wyposażone zostały w silniki Junkers Jumo 213A-1. Pierwszy z nich Fw-190 V53 uzbrojony był w 2 kadłubowe karabiny maszynowe MG 131 i 4 działka w skrzydłach.

Fw-190 V17 przemianowano na Fw-190 V17/U1 i postanowiono, że stanowić on będzie wzorzec planowanej pierwszej wersji produkcyjnej Fw-190D-9, która miała być produkowana od początku lata 1944 r. Drugim prototypem Fw-190D-9 był samolot Fw-190 V54. Uzbrojenie stanowiły 2 działka MG 151 w nasadzie skrzydeł oraz 2 karabiny maszynowe MG 131 kal. 13 mm w kadłubie nad silnikiem. Jako alternatywne wyposażenie można było instalować pod kadłubem wyrzutnik ETC 504, pod skrzydłami natomiast wyrzutniki ETC 71 lub ETC 503. Przewidywano też montaż celownika TSA 2D oraz instalacji MW 50. Fw-190D-9 napędzany był silnikiem Junkers Jumo 213A-1 o mocy startowej 1306 kW (1776 KM) i mocy max 1176 kW (1600 KM). Większość samolotów posiadała instalacje MW 50, której użycie zwiększało moc silnika na wysokościach poniżej 5000 m na okres nie przekraczający 10 minut, do 1647 kW (2240 KM) na wysokości 0 m. Pierwsze seryjne egzemplarze Fw-190D-9 otrzymała Luftwaffe w sierpniu 1944 r. Wyprodukowane one zostały przez zakłady Focke-Wulf i Fieseler.

Pierwsze dwa samoloty zbudowane przez zakłady Focke-Wulf, były w wersji Fw-190D-10 z silnikami Junkers Jumo 213C. Uzbrojenie składało się ze strzelającego przez śmigło działka MK 108 kal. 30 mm oraz z 1 działka MG 151 kal. 20 mm w prawej przykadłubowej części skrzydła. Siedem płatowców wersji Fw-190A-8 przebudowano na prototypy wariantu Fw-190D-11. Prototypy te otrzymały oznaczenie od V55 do V61 i miały być wzorcami wersji szturmowej. Samoloty otrzymały dodatkowe 2 działka MK 108 kal. 30 mm umieszczone w zewnętrznej części skrzydeł. Jednostkę napędową stanowił silnik Junkers Jumo 213F z trzystopniową sprężarką. W początkach 1945 r. kilkanaście samolotów przebudowano na wariant Fw-190D-9/R11, który był myśliwcem na każdą pogodę. Posiadał autopilota PKS 12 oraz wyposażenie do lotów bez widoczności ziemi m.in FuG 25 Hermine.

W lutym 1945 r. rozpoczęła się seryjna produkcja wersji Fw-190D-12 napędzanej silnikiem Junkers Jumo 213F-1 z silniejszym opancerzeniem osłony silnika, instalacją MW 50 i uzbrojeniem złożonym z montowanego w silniku 1 działka MK 108 kal. 30 mm oraz 2 działek MG 151 kal. 20 mm w przykadłubowej części płatów. Planowano produkcję kilku wariantów D-12, m.in.: D-12/R5 z silnikiem Junkers Jumo 213EG oraz dodatkowym skrzydłowym zbiornikiem paliwa. Jedynym zbudowanym wariantem był D-12/R 11 myśliwiec na każdą pogodę z autopilotem PKS 12 i urządzeniem FuG 125 Hermine. Zbudowano również dwa prototypy wersji Fw-190D-13, w którym silnikowe działko MK 108 zastąpione zostało przez działko MG 151 kal. 20 mm. Wariantem tej wersji miał być Fw-190D-13/R5 z celownikiem TSA 2D oraz wyrzutnikami bombowymi ETC 71.

W końcu 1944 r. Technisches Amt zmienił stanowisko w sprawie jednostki napędowej dla Fw-190D. Dotychczas zdecydowanie preferowane silniki Junkers Jumo 213, miały zostać zastąpione silnikami Daimler-Benz DB 603. W październiku 1944 r. dwa egz. Fw-190D-9 z pierwszych serii produkcyjnych, wyposażono w silniki Daimler-Benz DB 603AE. Maszyny te uzyskały podczas prób prędkość maksymalną 700 km/h i pułap praktyczny 10000 m. Zaplanowano produkcję wersji Fw-190D-14 z silnikiem DB 603E lub 603LA oraz Fw-190D-15 z silnikiem DB 603EB lub 603G. W marcu 1945 r. 15 egz. Fw-190D-0miało być przebudowane na wersję D-15 z silnikiem Daimler-Benz DB 603G o mocy startowej 1397 kW (1900 KM) i mocy max 1147 kW (1560 KM). Jednak tylko jedna z maszyn została przebudowana przed zajęciem zakładów przez wojska amerykańskie. W sumie zbudowanych zostało około 650 do 700 egz. wersji Fw-190D.

Ogólna liczba wyprodukowanych samolotów Focke-Wulf Fw-190 wszystkich wersji wynosi ok. 20 000 egz. Luftwaffe przejęła do końca 1944 r. 16 724 egz. tego samolotu. Niepełne dane z 1945 r. pozwalają dodać do tej liczby jeszcze nieco ponad 2700 egz.

W sierpniu 1944 r. na pojawiła się na froncie wersja Fw-190D-9. Okazały się one równorzędnymi przeciwnikami dla najlepszych wówczas myśliwców alianckich North American P-51B ”Mustang”. Samoloty te operowały również wspólnie z odrzutowymi samolotami myśliwskimi Messerschmitt Me-262. Ponieważ Me-262 przed nabraniem wysokości, podczas startu lub lądowania były szczególnie narażone na przeciwdziałanie alianckiego lotnictwa, Fw-190D-9 zapewniały im ochronę i eskortę. Ostatnie pół roku wojny Fw-190 operowały z dużą intensywnością ograniczaną tylko brakiem paliwa. Ostatnie potwierdzone zwycięstwo powietrzne zostało odniesione na samolocie Fw-190D-9 w dniu 1.05.1945 r.

W Polsce.

Po zakończeniu II wojny światowej na terenach zachodniej Polski znalazły się duże ilości niemieckiego sprzętu wojennego, w tym sporo samolotów różnych typów. Pozostawione samoloty stanowiły mozaikę różnych typów począwszy od standardowych maszyn bojowych Luftwaffe, poprzez sprzęt szkolno-treningowy, a skończywszy na rzadziej spotykanych konstrukcjach. Wśród nich znalazły się również różne wersje samolotu myśliwskiego Focke-Wulf Fw-190. Samoloty te przedstawiały znikomą wartość użytkową bądź to wskutek uszkodzeń odniesionych podczas działań wojennych lub daleko posuniętej dewastacji. Wszystkie samoloty tego typu zostały z biegiem czasu przeznaczone na złom.

Konstrukcja:

Uzbrojenie:
- Fw-190D-9- 2 działka MG 151 kal. 20 mm w przykadłubowej części płatów, 2 kadłubowe najcięższe karabiny maszynowe MG 131 kal. 13 mm. Udźwig bomb- 500 kg.
Uzbrojenie innych wersji i wariantów- patrz historia rozwoju konstrukcji.

Silnik:
- Fw-190D-9- rzędowy Junkers Jumo 213A-1 o mocy startowej 1306 kW (1776 KM) i mocy max 1176 kW (1600 KM).
Napęd innych wersji i wariantów- patrz historia rozwoju konstrukcji.

Dane techniczne Fw-190D-9 (wg [1]):
Rozpiętość- 10,506 m, długość- 10,24 m, wysokość- 3,36 m.
Masa własna- 3462 kg, masa całkowita- 4268 kg.
Prędkość max- 685 km/h, czas wznoszenia na 2000 m- 2' 6", czas wznoszenia na 6000 m- 7' 6", zasięg- 840 km.

Inne wersje:
Focke-Wulf Fw-190A
Focke-Wulf Fw-190B/Fw-190C
Focke-Wulf Fw-190F
Focke-Wulf Fw-190G

Źródło:

[1] Murawski M. ”Samoloty Luftwaffe 1933-1945”. Tom 1. Wydawnictwo Lampart. Warszawa.
[2] Morgała A. ”Polskie samoloty wojskowe 1939-1945”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1976.
blog comments powered by Disqus